रुधिर
Sanskrit
Etymology
Lua error: Module:checkparams:215: The template Template:PIE root does not use the parameter(s):
2=h₁rewdʰ
Please see Module:checkparams for help with this warning.
(deprecated template usage) From Proto-Indo-Aryan *Hrudʰrás, from Proto-Indo-Iranian *Hrudʰrás, from Proto-Indo-European *h₁rudʰrós (“red”), from *h₁rewdʰ- (“red”) . Cognate with Avestan 𐬭𐬀𐬊𐬌𐬜𐬌𐬙𐬀 (raoiδita-), Ancient Greek ἐρυθρός (eruthrós) Latin ruber, Tocharian A rtär, Tocharian B ratre, Old Church Slavonic рудъ (rudŭ), Lithuanian raúdas, Old English rēad (whence English red).
The ephenthesis of -i- from expected *rudhrá is due to influence by रुधिक्रा (rudhikrā́).
Pronunciation
Adjective
रुधिर • (rudhirá)
Declension
Masculine a-stem declension of रुधिर (rudhirá) | |||
---|---|---|---|
Singular | Dual | Plural | |
Nominative | रुधिरः rudhiráḥ |
रुधिरौ / रुधिरा¹ rudhiraú / rudhirā́¹ |
रुधिराः / रुधिरासः¹ rudhirā́ḥ / rudhirā́saḥ¹ |
Vocative | रुधिर rúdhira |
रुधिरौ / रुधिरा¹ rúdhirau / rúdhirā¹ |
रुधिराः / रुधिरासः¹ rúdhirāḥ / rúdhirāsaḥ¹ |
Accusative | रुधिरम् rudhirám |
रुधिरौ / रुधिरा¹ rudhiraú / rudhirā́¹ |
रुधिरान् rudhirā́n |
Instrumental | रुधिरेण rudhiréṇa |
रुधिराभ्याम् rudhirā́bhyām |
रुधिरैः / रुधिरेभिः¹ rudhiraíḥ / rudhirébhiḥ¹ |
Dative | रुधिराय rudhirā́ya |
रुधिराभ्याम् rudhirā́bhyām |
रुधिरेभ्यः rudhirébhyaḥ |
Ablative | रुधिरात् rudhirā́t |
रुधिराभ्याम् rudhirā́bhyām |
रुधिरेभ्यः rudhirébhyaḥ |
Genitive | रुधिरस्य rudhirásya |
रुधिरयोः rudhiráyoḥ |
रुधिराणाम् rudhirā́ṇām |
Locative | रुधिरे rudhiré |
रुधिरयोः rudhiráyoḥ |
रुधिरेषु rudhiréṣu |
Notes |
|
Feminine ā-stem declension of रुधिरा (rudhirā́) | |||
---|---|---|---|
Singular | Dual | Plural | |
Nominative | रुधिरा rudhirā́ |
रुधिरे rudhiré |
रुधिराः rudhirā́ḥ |
Vocative | रुधिरे rúdhire |
रुधिरे rúdhire |
रुधिराः rúdhirāḥ |
Accusative | रुधिराम् rudhirā́m |
रुधिरे rudhiré |
रुधिराः rudhirā́ḥ |
Instrumental | रुधिरया / रुधिरा¹ rudhiráyā / rudhirā́¹ |
रुधिराभ्याम् rudhirā́bhyām |
रुधिराभिः rudhirā́bhiḥ |
Dative | रुधिरायै rudhirā́yai |
रुधिराभ्याम् rudhirā́bhyām |
रुधिराभ्यः rudhirā́bhyaḥ |
Ablative | रुधिरायाः / रुधिरायै² rudhirā́yāḥ / rudhirā́yai² |
रुधिराभ्याम् rudhirā́bhyām |
रुधिराभ्यः rudhirā́bhyaḥ |
Genitive | रुधिरायाः / रुधिरायै² rudhirā́yāḥ / rudhirā́yai² |
रुधिरयोः rudhiráyoḥ |
रुधिराणाम् rudhirā́ṇām |
Locative | रुधिरायाम् rudhirā́yām |
रुधिरयोः rudhiráyoḥ |
रुधिरासु rudhirā́su |
Notes |
|
Neuter a-stem declension of रुधिर (rudhirá) | |||
---|---|---|---|
Singular | Dual | Plural | |
Nominative | रुधिरम् rudhirám |
रुधिरे rudhiré |
रुधिराणि / रुधिरा¹ rudhirā́ṇi / rudhirā́¹ |
Vocative | रुधिर rúdhira |
रुधिरे rúdhire |
रुधिराणि / रुधिरा¹ rúdhirāṇi / rúdhirā¹ |
Accusative | रुधिरम् rudhirám |
रुधिरे rudhiré |
रुधिराणि / रुधिरा¹ rudhirā́ṇi / rudhirā́¹ |
Instrumental | रुधिरेण rudhiréṇa |
रुधिराभ्याम् rudhirā́bhyām |
रुधिरैः / रुधिरेभिः¹ rudhiraíḥ / rudhirébhiḥ¹ |
Dative | रुधिराय rudhirā́ya |
रुधिराभ्याम् rudhirā́bhyām |
रुधिरेभ्यः rudhirébhyaḥ |
Ablative | रुधिरात् rudhirā́t |
रुधिराभ्याम् rudhirā́bhyām |
रुधिरेभ्यः rudhirébhyaḥ |
Genitive | रुधिरस्य rudhirásya |
रुधिरयोः rudhiráyoḥ |
रुधिराणाम् rudhirā́ṇām |
Locative | रुधिरे rudhiré |
रुधिरयोः rudhiráyoḥ |
रुधिरेषु rudhiréṣu |
Notes |
|
Derived terms
- रुधिरोद्गारिन् (rudhirodgārin)
Noun
रुधिर • (rudhirá) stem, m
Declension
Masculine a-stem declension of रुधिर (rudhirá) | |||
---|---|---|---|
Singular | Dual | Plural | |
Nominative | रुधिरः rudhiráḥ |
रुधिरौ / रुधिरा¹ rudhiraú / rudhirā́¹ |
रुधिराः / रुधिरासः¹ rudhirā́ḥ / rudhirā́saḥ¹ |
Vocative | रुधिर rúdhira |
रुधिरौ / रुधिरा¹ rúdhirau / rúdhirā¹ |
रुधिराः / रुधिरासः¹ rúdhirāḥ / rúdhirāsaḥ¹ |
Accusative | रुधिरम् rudhirám |
रुधिरौ / रुधिरा¹ rudhiraú / rudhirā́¹ |
रुधिरान् rudhirā́n |
Instrumental | रुधिरेण rudhiréṇa |
रुधिराभ्याम् rudhirā́bhyām |
रुधिरैः / रुधिरेभिः¹ rudhiraíḥ / rudhirébhiḥ¹ |
Dative | रुधिराय rudhirā́ya |
रुधिराभ्याम् rudhirā́bhyām |
रुधिरेभ्यः rudhirébhyaḥ |
Ablative | रुधिरात् rudhirā́t |
रुधिराभ्याम् rudhirā́bhyām |
रुधिरेभ्यः rudhirébhyaḥ |
Genitive | रुधिरस्य rudhirásya |
रुधिरयोः rudhiráyoḥ |
रुधिराणाम् rudhirā́ṇām |
Locative | रुधिरे rudhiré |
रुधिरयोः rudhiráyoḥ |
रुधिरेषु rudhiréṣu |
Notes |
|
Noun
रुधिर • (rudhirá) stem, n
- saffron
- name of a city
Declension
Neuter a-stem declension of रुधिर (rudhirá) | |||
---|---|---|---|
Singular | Dual | Plural | |
Nominative | रुधिरम् rudhirám |
रुधिरे rudhiré |
रुधिराणि / रुधिरा¹ rudhirā́ṇi / rudhirā́¹ |
Vocative | रुधिर rúdhira |
रुधिरे rúdhire |
रुधिराणि / रुधिरा¹ rúdhirāṇi / rúdhirā¹ |
Accusative | रुधिरम् rudhirám |
रुधिरे rudhiré |
रुधिराणि / रुधिरा¹ rudhirā́ṇi / rudhirā́¹ |
Instrumental | रुधिरेण rudhiréṇa |
रुधिराभ्याम् rudhirā́bhyām |
रुधिरैः / रुधिरेभिः¹ rudhiraíḥ / rudhirébhiḥ¹ |
Dative | रुधिराय rudhirā́ya |
रुधिराभ्याम् rudhirā́bhyām |
रुधिरेभ्यः rudhirébhyaḥ |
Ablative | रुधिरात् rudhirā́t |
रुधिराभ्याम् rudhirā́bhyām |
रुधिरेभ्यः rudhirébhyaḥ |
Genitive | रुधिरस्य rudhirásya |
रुधिरयोः rudhiráyoḥ |
रुधिराणाम् rudhirā́ṇām |
Locative | रुधिरे rudhiré |
रुधिरयोः rudhiráyoḥ |
रुधिरेषु rudhiréṣu |
Notes |
|
Descendants
- → Telugu: రుధిరము (rudhiramu)
References
- Monier Williams (1899) “रुधिर”, in A Sanskrit–English Dictionary, […], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, page 0884.
Categories:
- Sanskrit terms inherited from Proto-Indo-Aryan
- Sanskrit terms derived from Proto-Indo-Aryan
- Sanskrit terms inherited from Proto-Indo-Iranian
- Sanskrit terms derived from Proto-Indo-Iranian
- Sanskrit terms inherited from Proto-Indo-European
- Sanskrit terms derived from Proto-Indo-European
- Sanskrit terms with IPA pronunciation
- Sanskrit lemmas
- Sanskrit adjectives
- Sanskrit nouns
- Sanskrit nouns in Devanagari script
- Sanskrit masculine nouns
- Sanskrit a-stem nouns
- Sanskrit neuter nouns
- sa:Colors