विद्युत्

See also: विद्युत

Hindi

Etymology

Learned borrowing from Sanskrit विद्युत् (vidyut).

Pronunciation

• (Delhi) IPA^(key): /ʋɪd̪.jʊt̪/

Noun

विद्युत् • (vidyut) f

1. brilliant, electric, lightning
2. energy, electrical, electricity

Declension

Declension of विद्युत् (fem cons-stem)

	singular	plural
direct	विद्युत् vidyut	विद्युतें vidyutẽ
oblique	विद्युत् vidyut	विद्युतों vidyutõ
vocative	विद्युत् vidyut	विद्युतो vidyuto

Related terms

• बिजली (bijlī)

Sanskrit

Alternative scripts

Alternative scripts

• ৱিদ্যুত্ (Assamese script)
• ᬯᬶᬤ᭄ᬬᬸᬢ᭄ (Balinese script)
• বিদ্যুত্ (Bengali script)
• 𑰪𑰰𑰟𑰿𑰧𑰲𑰝𑰿 (Bhaiksuki script)
• 𑀯𑀺𑀤𑁆𑀬𑀼𑀢𑁆 (Brahmi script)
• ဝိဒျုတ် (Burmese script)
• વિદ્યુત્ (Gujarati script)
• ਵਿਦ੍ਯੁਤ੍ (Gurmukhi script)
• 𑌵𑌿𑌦𑍍𑌯𑍁𑌤𑍍 (Grantha script)
• ꦮꦶꦢꦾꦸꦠ꧀ (Javanese script)
• 𑂫𑂱𑂠𑂹𑂨𑂳𑂞𑂹 (Kaithi script)
• ವಿದ್ಯುತ್ (Kannada script)
• វិទ្យុត៑ (Khmer script)
• ວິທ຺ຍຸຕ຺ (Lao script)
• വിദ്യുത് (Malayalam script)
• ᠸᡳᡩᠶᡠᢠ (Manchu script)
• 𑘪𑘱𑘟𑘿𑘧𑘳𑘝𑘿 (Modi script)
• ᠸᠢᢑᠶ᠋ᠤᢐ (Mongolian script)
• 𑧊𑧒𑦿𑧠𑧇𑧔𑦽𑧠 (Nandinagari script)
• 𑐰𑐶𑐡𑑂𑐫𑐸𑐟𑑂 (Newa script)
• ଵିଦ୍ଯୁତ୍ (Odia script)
• ꢮꢶꢣ꣄ꢫꢸꢡ꣄ (Saurashtra script)
• 𑆮𑆴𑆢𑇀𑆪𑆶𑆠𑇀 (Sharada script)
• 𑖪𑖰𑖟𑖿𑖧𑖲𑖝𑖿 (Siddham script)
• විද්‍යුත් (Sinhalese script)
• 𑩾𑩑𑩭 𑪙𑩻𑩒𑩫 𑪙 (Soyombo script)
• 𑚦𑚮𑚛𑚶𑚣𑚰𑚙𑚶 (Takri script)
• வித்³யுத் (Tamil script)
• విద్యుత్ (Telugu script)
• วิทฺยุตฺ (Thai script)
• ཝི་དྱུ་ཏ྄ (Tibetan script)
• 𑒫𑒱𑒠𑓂𑒨𑒳𑒞𑓂 (Tirhuta script)
• 𑨭𑨁𑨛𑩇𑨪𑨃𑨙𑨴 (Zanabazar Square script)

Etymology

Etymology tree

Proto-Indo-European *wí

Sanskrit वि- (vi-)

Proto-Indo-European *dyew-der.

Sanskrit द्युत् (dyut)

Sanskrit विद्युत् (vidyut)

वि- (vi-, “away, about, in different directions”) +‎ द्युत् (dyut, “to shine, to flash forth”), an extension of the Proto-Indo-European root *dyew- (“to shine”).

Pronunciation

• (Vedic) IPA^(key): /ʋid.jút/
• (Classical Sanskrit) IPA^(key): /ʋid̪.jut̪/

Root

विद्युत् • (vidyut)

1. to flash forth, lighten, shine forth (as the rising sun)
2. to hurl away by a stroke of lightning
3. to illuminate

Derived terms

• विदविद्युतत् (vidavidyutat)
• विद्योतते (vidyotate)
• विद्योतयति (vidyotayati)

Adjective

विद्युत् • (vidyút) stem

1. flashing, shining, glittering
   • c. 1500 BCE – 1000 BCE, Ṛgveda

Declension

Masculine root-stem declension of विद्युत्

	singular	dual	plural
nominative	विद्युत् (vidyút)	विद्युतौ (vidyútau) विद्युता¹ (vidyútā¹)	विद्युतः (vidyútaḥ)
accusative	विद्युतम् (vidyútam)	विद्युतौ (vidyútau) विद्युता¹ (vidyútā¹)	विद्युतः (vidyútaḥ)
instrumental	विद्युता (vidyútā)	विद्युद्भ्याम् (vidyúdbhyām)	विद्युद्भिः (vidyúdbhiḥ)
dative	विद्युते (vidyúte)	विद्युद्भ्याम् (vidyúdbhyām)	विद्युद्भ्यः (vidyúdbhyaḥ)
ablative	विद्युतः (vidyútaḥ)	विद्युद्भ्याम् (vidyúdbhyām)	विद्युद्भ्यः (vidyúdbhyaḥ)
genitive	विद्युतः (vidyútaḥ)	विद्युतोः (vidyútoḥ)	विद्युताम् (vidyútām)
locative	विद्युति (vidyúti)	विद्युतोः (vidyútoḥ)	विद्युत्सु (vidyútsu)
vocative	विद्युत् (vídyut)	विद्युतौ (vídyutau) विद्युता¹ (vídyutā¹)	विद्युतः (vídyutaḥ)

• ¹Vedic

Feminine root-stem declension of विद्युत्

	singular	dual	plural
nominative	विद्युत् (vidyút)	विद्युतौ (vidyútau) विद्युता¹ (vidyútā¹)	विद्युतः (vidyútaḥ)
accusative	विद्युतम् (vidyútam)	विद्युतौ (vidyútau) विद्युता¹ (vidyútā¹)	विद्युतः (vidyútaḥ)
instrumental	विद्युता (vidyútā)	विद्युद्भ्याम् (vidyúdbhyām)	विद्युद्भिः (vidyúdbhiḥ)
dative	विद्युते (vidyúte)	विद्युद्भ्याम् (vidyúdbhyām)	विद्युद्भ्यः (vidyúdbhyaḥ)
ablative	विद्युतः (vidyútaḥ)	विद्युद्भ्याम् (vidyúdbhyām)	विद्युद्भ्यः (vidyúdbhyaḥ)
genitive	विद्युतः (vidyútaḥ)	विद्युतोः (vidyútoḥ)	विद्युताम् (vidyútām)
locative	विद्युति (vidyúti)	विद्युतोः (vidyútoḥ)	विद्युत्सु (vidyútsu)
vocative	विद्युत् (vídyut)	विद्युतौ (vídyutau) विद्युता¹ (vídyutā¹)	विद्युतः (vídyutaḥ)

• ¹Vedic

Neuter root-stem declension of विद्युत्

	singular	dual	plural
nominative	विद्युत् (vidyút)	विद्युती (vidyútī)	विद्युन्ति (vidyúnti)
accusative	विद्युत् (vidyút)	विद्युती (vidyútī)	विद्युन्ति (vidyúnti)
instrumental	विद्युता (vidyútā)	विद्युद्भ्याम् (vidyúdbhyām)	विद्युद्भिः (vidyúdbhiḥ)
dative	विद्युते (vidyúte)	विद्युद्भ्याम् (vidyúdbhyām)	विद्युद्भ्यः (vidyúdbhyaḥ)
ablative	विद्युतः (vidyútaḥ)	विद्युद्भ्याम् (vidyúdbhyām)	विद्युद्भ्यः (vidyúdbhyaḥ)
genitive	विद्युतः (vidyútaḥ)	विद्युतोः (vidyútoḥ)	विद्युताम् (vidyútām)
locative	विद्युति (vidyúti)	विद्युतोः (vidyútoḥ)	विद्युत्सु (vidyútsu)
vocative	विद्युत् (vídyut)	विद्युती (vídyutī)	विद्युन्ति (vídyunti)

Noun

विद्युत् • (vidyút) stem, m or f or n

1. lightning, a flashing thunderbolt
   • c. 1500 BCE – 1000 BCE, Ṛgveda 5.83.4:

     प्र वाता॒ वान्ति॑ प॒तय॑न्ति वि॒द्युत॒ उदोष॑धी॒र्जिह॑ते॒ पिन्व॑ते॒ स्वः॑।
     इरा॒ विश्व॑स्मै॒ भुव॑नाय जायते॒ यत्प॒र्जन्यः॑ पृथि॒वीं रेत॒साव॑ति॥

     prá vā́tā vā́nti patáyanti vidyúta údóṣadhīrjíhate pínvate svàḥ.
     írā víśvasmai bhúvanāya jāyate yátparjányaḥ pṛthivī́ṃ rétasā́vati.

     Forth burst the winds, down come the lightning-flashes: the plants shoot up, the realm of light is streaming.
     Food springs abundant for all living creatures, when Parjanya quickens earth with moisture.

Declension

Masculine root-stem declension of विद्युत्

	singular	dual	plural
nominative	विद्युत् (vidyút)	विद्युतौ (vidyútau) विद्युता¹ (vidyútā¹)	विद्युतः (vidyútaḥ)
accusative	विद्युतम् (vidyútam)	विद्युतौ (vidyútau) विद्युता¹ (vidyútā¹)	विद्युतः (vidyútaḥ)
instrumental	विद्युता (vidyútā)	विद्युद्भ्याम् (vidyúdbhyām)	विद्युद्भिः (vidyúdbhiḥ)
dative	विद्युते (vidyúte)	विद्युद्भ्याम् (vidyúdbhyām)	विद्युद्भ्यः (vidyúdbhyaḥ)
ablative	विद्युतः (vidyútaḥ)	विद्युद्भ्याम् (vidyúdbhyām)	विद्युद्भ्यः (vidyúdbhyaḥ)
genitive	विद्युतः (vidyútaḥ)	विद्युतोः (vidyútoḥ)	विद्युताम् (vidyútām)
locative	विद्युति (vidyúti)	विद्युतोः (vidyútoḥ)	विद्युत्सु (vidyútsu)
vocative	विद्युत् (vídyut)	विद्युतौ (vídyutau) विद्युता¹ (vídyutā¹)	विद्युतः (vídyutaḥ)

• ¹Vedic

Feminine root-stem declension of विद्युत्

	singular	dual	plural
nominative	विद्युत् (vidyút)	विद्युतौ (vidyútau) विद्युता¹ (vidyútā¹)	विद्युतः (vidyútaḥ)
accusative	विद्युतम् (vidyútam)	विद्युतौ (vidyútau) विद्युता¹ (vidyútā¹)	विद्युतः (vidyútaḥ)
instrumental	विद्युता (vidyútā)	विद्युद्भ्याम् (vidyúdbhyām)	विद्युद्भिः (vidyúdbhiḥ)
dative	विद्युते (vidyúte)	विद्युद्भ्याम् (vidyúdbhyām)	विद्युद्भ्यः (vidyúdbhyaḥ)
ablative	विद्युतः (vidyútaḥ)	विद्युद्भ्याम् (vidyúdbhyām)	विद्युद्भ्यः (vidyúdbhyaḥ)
genitive	विद्युतः (vidyútaḥ)	विद्युतोः (vidyútoḥ)	विद्युताम् (vidyútām)
locative	विद्युति (vidyúti)	विद्युतोः (vidyútoḥ)	विद्युत्सु (vidyútsu)
vocative	विद्युत् (vídyut)	विद्युतौ (vídyutau) विद्युता¹ (vídyutā¹)	विद्युतः (vídyutaḥ)

• ¹Vedic

Neuter root-stem declension of विद्युत्

	singular	dual	plural
nominative	विद्युत् (vidyút)	विद्युती (vidyútī)	विद्युन्ति (vidyúnti)
accusative	विद्युत् (vidyút)	विद्युती (vidyútī)	विद्युन्ति (vidyúnti)
instrumental	विद्युता (vidyútā)	विद्युद्भ्याम् (vidyúdbhyām)	विद्युद्भिः (vidyúdbhiḥ)
dative	विद्युते (vidyúte)	विद्युद्भ्याम् (vidyúdbhyām)	विद्युद्भ्यः (vidyúdbhyaḥ)
ablative	विद्युतः (vidyútaḥ)	विद्युद्भ्याम् (vidyúdbhyām)	विद्युद्भ्यः (vidyúdbhyaḥ)
genitive	विद्युतः (vidyútaḥ)	विद्युतोः (vidyútoḥ)	विद्युताम् (vidyútām)
locative	विद्युति (vidyúti)	विद्युतोः (vidyútoḥ)	विद्युत्सु (vidyútsu)
vocative	विद्युत् (vídyut)	विद्युती (vídyutī)	विद्युन्ति (vídyunti)

Derived terms

• विद्युन्मत् (vidyúnmat)
  • Dardic:
    • Torwali: بِجمت (bijmot)
• विद्युल्लता (vidyullatā), विद्युल्लतिका (vidyullatikā, “forked lightning”) (compounded with लता (latā), लतिका (latikā, “creeper, vine”)) (see there for further descendants)

Descendants

• Maharastri Prakrit: 𑀯𑀺𑀚𑁆𑀚𑀼 (vijju)
  • Gujarati: વીજ (vīj)
  • Konkani: वीज (vīj̈)
  • Old Marathi: 𑘪𑘲𑘕𑘳 (vīju)
    • Marathi: वीज (vīj̈)
• Pali: vijju
  • → Khmer: វិជ្ជុ (vɨccuʼ)
  • → Thai: วิชชุ (wít-chú)
• Gujarati: વીજ (vīj)
• → Assamese: বিদ্যুৎ (biiddut)
• → Bengali: বিদ্যুৎ (biddut)
• → Hindi: विद्युत् (vidyut)
• → Kannada: ವಿದ್ಯುತ್ತು (vidyuttu)
• → Khmer: វិទ្យុ (vityuʼ)
• → Lao: ວິທະຍຸ (wi tha nyu)
• → Marathi: विद्युत (vidyut)
• → Odia: ବିଦ୍ୟୁତ (bidyuta)
• → Thai: วิทยุ (wít-tá-yú)

References

• Monier Williams (1899), “विद्युत्”, in A Sanskrit–English Dictionary, […], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, page 966/3.
• Mayrhofer, Manfred (1996), Etymologisches Wörterbuch des Altindoarischen [Etymological Dictionary of Old Indo-Aryan]‎^[1] (in German), volume 2, Heidelberg: Carl Winter Universitätsverlag, page 555