ხე

Georgian

Etymology

From Old Georgian ხე (xe); see below for more.

Pronunciation

• IPA^(key): /xe/, [χe]

• Audio

  (file)

Noun

ხე • (xe) (plural ხეები)

1. tree
2. (computing) tree

Inflection

.Georgian.inflection-table tr:hover
{
	background-color:#EBEBEB;
}

Declension of ხე (see Georgian declension)

	singular	plural	archaic plural
nominative	ხე (xe)	ხეები (xeebi)	ხენი (xeni)
ergative	ხემ (xem)	ხეებმა (xeebma)	ხეთ(ა) (xet(a))
dative	ხეს(ა) (xes(a))	ხეებს(ა) (xeebs(a))	ხეთ(ა) (xet(a))
genitive	ხის(ა) (xis(a))	ხეების(ა) (xeebis(a))	ხეთ(ა) (xet(a))
instrumental	ხით(ა) (xit(a))	ხეებით(ა) (xeebit(a))
adverbial	ხედ(ა) (xed(a))	ხეებად(ა) (xeebad(a))
vocative	ხევ (xev)	ხეებო (xeebo)	ხენო (xeno)
Notes: archaic plurals might not exist.

Postpositional inflection of ხე (see Georgian postpositions)

postpositions taking a dative case	singular	plural
-ზე (on - )	ხეზე (xeze)	ხეებზე (xeebze)
-თან (near - )	ხესთან (xestan)	ხეებთან (xeebtan)
-ში (in - )	ხეში (xeši)	ხეებში (xeebši)
-ვით (like a - )	ხესავით (xesavit)	ხეებივით (xeebivit)
postpositions taking a genitive case	singular	plural
-თვის (for - )	ხისთვის (xistvis)	ხეებისთვის (xeebistvis)
-ებრ (like a - )	ხისებრ (xisebr)	ხეებისებრ (xeebisebr)
-კენ (towards - )	ხისკენ (xisḳen)	ხეებისკენ (xeebisḳen)
-გან (from/of - )	ხისგან (xisgan)	ხეებისგან (xeebisgan)
postpositions taking an instrumental case	singular	plural
-დან (from / since - )	ხიდან (xidan)	ხეებიდან (xeebidan)
-ურთ (together with - )	ხითურთ (xiturt)	ხეებითურთ (xeebiturt)
postpositions taking an adverbial case	singular	plural
-მდე (up to - )	ხემდე (xemde)	ხეებამდე (xeebamde)

Derived terms

• ხის ნახშირი (xis naxširi)

---

Laz

Etymology

From Proto-Kartvelian *qel-. Cognate with Georgian ხელი (xeli).

Noun

ხე • (xe)

1. hand

References

• Adjarian, H. (1898) “Étude sur la langue laze”, in Mémoires de la Société de Linguistique de Paris (in French), volume X, page 396

---

Mingrelian

Etymology

From Proto-Kartvelian *qel-. Cognate with Georgian ხელი (xeli).

Noun

ხე • (xe)

1. hand

---

Old Georgian

Etymology

According to Klimov / Xalilov, a Nakh borrowing, ultimately from Proto-Nakh *χēn; see there for more. The word replaced native ძელი (ʒeli) in Old Georgian.

Noun

ხე • (xe)

1. tree

Descendants

• Georgian: ხე (xe)

References

• Abulaʒe, Ilia (1973) “ხე”, in Ʒveli kartuli enis leksiḳoni (masalebi) [Dictionary of Old Georgian (Materials)]‎^[1] (in Georgian), Tbilisi: Metsniereba, page 561
• Klimov, G. A., Xalilov, M. Š. (2003) Словарь кавказских языков. Сопоставление основной лексики [Dictionary of Caucasian Languages. A comparison of the Basic Vocabulary] (in Russian), Moscow: Vostochnaya Literatura, →ISBN, pages 212–213
• Orbeliani, Sulxan-Saba (1685–1716) “ხე”, in S. Iordanišvili, editor, Siṭq̇vis ḳona kartuli, romel ars leksiḳoni [Collection of Georgian words, that is a dictionary]‎^[2], Tbilisi: Georgian SSR print, published 1949, page 466