ուսանիմ
Old Armenian
Etymology
From ուս- (us-), from Proto-Indo-European *h₁uk-, zero-grade of *h₁ewk- (“to learn, get accustomed to”), + -ան- (-an-). Cognate with Sanskrit उच्यति (ucyati, “to take pleasure in; to be accustomed”), Proto-Slavic *učiti, Lithuanian jùnkti (“to learn”).
Verb
ուսանիմ • (usanim)
- (intransitive) to learn, to study, to read; to be instructed; to exercise oneself in
- ուսանել զդասն ― usanel zdasn ― to learn, to study one's lesson
- ուսանել ի բերան ― usanel i beran ― to con over, to study by heart
- ուսանել թոշակաւ ― usanel tʻošakaw ― to be in a boarding school
- ուսեալ ― useal ― learned; erudite
Conjugation
mediopassive
| infinitive | ուսանել, ուսանիլ* (usanel, usanil*) | participle | ուսեալ (useal) | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| causative | ուսուցանեմ (usucʻanem) | aorist stem | ուս- (us-) | ||||
| person | singular | plural | |||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | ||
| indicative | ես | դու | նա | մեք | դուք | նոքա | |
| present | ուսանիմ (usanim) | ուսանիս (usanis) | ուսանի (usani) | ուսանիմք (usanimkʻ) | ուսանիք (usanikʻ) | ուսանին (usanin) | |
| imperfect | ուսանէի (usanēi) | ուսանէիր (usanēir) | ուսանէր, ուսանիւր (usanēr, usaniwr) | ուսանէաք (usanēakʻ) | ուսանէիք (usanēikʻ) | ուսանէին (usanēin) | |
| aorist | ուսայ (usay) | ուսար (usar) | ուսաւ (usaw) | ուսաք (usakʻ) | ուսայք (usaykʻ) | ուսան (usan) | |
| subjunctive | ես | դու | նա | մեք | դուք | նոքա | |
| present | ուսանիցիմ (usanicʻim) | ուսանիցիս (usanicʻis) | ուսանիցի (usanicʻi) | ուսանիցիմք (usanicʻimkʻ) | ուսանիցիք (usanicʻikʻ) | ուսանիցին (usanicʻin) | |
| aorist | ուսայց (usaycʻ) | ուսցիս (uscʻis) | ուսցի (uscʻi) | ուսցուք (uscʻukʻ) | ուսջիք (usǰikʻ) | ուսցին (uscʻin) | |
| imperatives | — | (դու) | — | — | (դուք) | — | |
| imperative | — | ուսի՛ր (usír) | — | — | ուսարո՛ւք (usarúkʻ) | — | |
| cohortative | — | ուսջի՛ր (usǰír) | — | — | ուսջի՛ք (usǰíkʻ) | — | |
| prohibitive | — | մի՛ ուսանիր (mí usanir) | — | — | մի՛ ուսանիք (mí usanikʻ) | — | |
| *post-classical | |||||||
Derived terms
- աղանդուսոյց (ałandusoycʻ)
- ամէնուսոյց (amēnusoycʻ)
- ամուսին (amusin)
- այլուսումն (aylusumn)
- անագանուսումն (anaganusumn)
- անուս (anus)
- անուսումն (anusumn)
- անուսումնաբար (anusumnabar)
- անուսումնագոյն (anusumnagoyn)
- անուսումնականութիւն (anusumnakanutʻiwn)
- անուսումնակից (anusumnakicʻ)
- անուսումնութիւն (anusumnutʻiwn)
- աստուածուսոյց (astuacusoycʻ)
- արագուսումն (aragusumn)
- արդարուսոյց (ardarusoycʻ)
- բազմուսումն (bazmusumn)
- բազմուսումնութիւն (bazmusumnutʻiwn)
- բազումուսումնութիւն (bazumusumnutʻiwn)
- բացուսուցանեմ (bacʻusucʻanem)
- դժուարուսումն (džuarusumn)
- դժուարուսումնութիւն (džuarusumnutʻiwn)
- դիւրուսոյց (diwrusoycʻ)
- դիւրուսումն (diwrusumn)
- դիւրուսումնութիւն (diwrusumnutʻiwn)
- ինքնուս (inkʻnus)
- ինքնուսումն (inkʻnusumn)
- ինքնուսումնակ (inkʻnusumnak)
- կանխուսեալ (kanxuseal)
- կեանսուսոյց (keansusoycʻ)
- կենսուսոյց (kensusoycʻ)
- ճշմարտուսոյց (čšmartusoycʻ)
- մարտուսոյց (martusoycʻ)
- նորուս (norus)
- նորուսումն (norusumn)
- շատուսումնութիւն (šatusumnutʻiwn)
- ուսած (usac)
- ուսանող (usanoł)
- ուսըմնական (usəmnakan)
- ուսըմնակից (usəmnakicʻ)
- ուսըմնասէր (usəmnasēr)
- ուսըմնավարժ (usəmnavarž)
- ուսմնական (usmnakan)
- ուսմնակից (usmnakicʻ)
- ուսմնասէր (usmnasēr)
- ուսող (usoł)
- ուսողութիւն (usołutʻiwn)
- ուսումն (usumn)
- ուսումնական (usumnakan)
- ուսումնականագոյն (usumnakanagoyn)
- ուսումնականութիւն (usumnakanutʻiwn)
- ուսումնակից (usumnakicʻ)
- ուսումնակցութիւն (usumnakcʻutʻiwn)
- ուսուցանելի (usucʻaneli)
- ուսուցանեմ (usucʻanem)
- ուսուցանող (usucʻanoł)
- ուսուցանողութիւն (usucʻanołutʻiwn)
- ուսուցիչ (usucʻičʻ)
- ուսուցող (usucʻoł)
- ուսուցումն (usucʻumn)
- ուսուցչապետական (usucʻčʻapetakan)
- ուսուցչապետութիւն (usucʻčʻapetutʻiwn)
- վերուսեալ (veruseal)
- քաղցրուսոյց (kʻałcʻrusoycʻ)
- քաջաուսումն (kʻaǰausumn)
- քաջուսացի (kʻaǰusacʻi)
- քաջուսումն (kʻaǰusumn)
- քաջուսումնութիւն (kʻaǰusumnutʻiwn)
- օտարուսումն (ōtarusumn)
- օտարուսումնական (ōtarusumnakan)
- օրէնսուսոյց (ōrēnsusoycʻ)
Related terms
- ամուսին (amusin)
Descendants
Further reading
- Ačaṙean, Hračʻeay (1971–1979) “ուս”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, Yerevan: University Press
- Awetikʻean, G., Siwrmēlean, X., Awgerean, M. (1836–1837) “ուսանիմ”, in Nor baṙgirkʻ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy
- Klingenschmitt, Gert (1982) Das altarmenische Verbum (in German), Wiesbaden: Dr. Ludwig Reichert Verlag, page 270
- Petrosean, Matatʻeay (1879) “ուսանիմ”, in Nor Baṙagirkʻ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy