céadfaigh

Irish

Etymology 1

From céadfa (“sense”) +‎ -igh.

Verb

céadfaigh (present analytic céadfaíonn, future analytic céadfóidh, verbal noun céadfú, past participle céadfaithe)

1. (transitive, philosophy) to sense

Conjugation

conjugation of céadfaigh (second conjugation)

		singular			plural			relative	autonomous
		first	second	third	first	second	third
indicative	present	céadfaím	céadfaíonn tú; céadfaír†	céadfaíonn sé, sí	céadfaímid; céadfaíonn muid	céadfaíonn sibh	céadfaíonn siad; céadfaíd†	a chéadfaíonn; a chéadfaíos / a gcéadfaíonn*; a gcéadfaíos*	céadfaítear
	past	chéadfaigh mé; chéadfaíos	chéadfaigh tú; chéadfaís	chéadfaigh sé, sí	chéadfaíomar; chéadfaigh muid	chéadfaigh sibh; chéadfaíobhair	chéadfaigh siad; chéadfaíodar	a chéadfaigh / ar chéadfaigh*	céadfaíodh
	past habitual	chéadfaínn / gcéadfaínn‡‡	chéadfaíteá / gcéadfaíteᇇ	chéadfaíodh sé, sí / gcéadfaíodh sé, s퇇	chéadfaímis; chéadfaíodh muid / gcéadfaímis‡‡; gcéadfaíodh muid‡‡	chéadfaíodh sibh / gcéadfaíodh sibh‡‡	chéadfaídís; chéadfaíodh siad / gcéadfaídís‡‡; gcéadfaíodh siad‡‡	a chéadfaíodh / a gcéadfaíodh*	chéadfaítí / gcéadfaít퇇
future		céadfóidh mé; céadfód; céadfóchaidh mé†	céadfóidh tú; céadfóir†; céadfóchaidh tú†	céadfóidh sé, sí; céadfóchaidh sé, sí†	céadfóimid; céadfóidh muid; céadfóchaimid†; céadfóchaidh muid†	céadfóidh sibh; céadfóchaidh sibh†	céadfóidh siad; céadfóid†; céadfóchaidh siad†	a chéadfóidh; a chéadfós; a chéadfóchaidh†; a chéadfóchas† / a gcéadfóidh*; a gcéadfós*; a gcéadfóchaidh*†; a gcéadfóchas*†	céadfófar; céadfóchar†
conditional		chéadfóinn; chéadfóchainn† / gcéadfóinn‡‡; gcéadfóchainn†‡‡	chéadfófá; chéadfóchthᆠ/ gcéadfófᇇ; gcéadfóchthᆇ‡	chéadfódh sé, sí; chéadfóchadh sé, s토/ gcéadfódh sé, s퇇; gcéadfóchadh sé, s톇‡	chéadfóimis; chéadfódh muid; chéadfóchaimis†; chéadfóchadh muid† / gcéadfóimis‡‡; gcéadfódh muid‡‡; gcéadfóchaimis†‡‡; gcéadfóchadh muid†‡‡	chéadfódh sibh; chéadfóchadh sibh† / gcéadfódh sibh‡‡; gcéadfóchadh sibh†‡‡	chéadfóidís; chéadfódh siad; chéadfóchadh siad† / gcéadfóidís‡‡; gcéadfódh siad‡‡; gcéadfóchadh siad†‡‡	a chéadfódh; a chéadfóchadh† / a gcéadfódh*; a gcéadfóchadh*†	chéadfófaí; chéadfóchtha토/ gcéadfófa퇇; gcéadfóchtha톇‡
subjunctive	present	go gcéadfaí mé; go gcéadfaíod†	go gcéadfaí tú; go gcéadfaír†	go gcéadfaí sé, sí	go gcéadfaímid; go gcéadfaí muid	go gcéadfaí sibh	go gcéadfaí siad; go gcéadfaíd†	—	go gcéadfaítear
	past	dá gcéadfaínn	dá gcéadfaíteá	dá gcéadfaíodh sé, sí	dá gcéadfaímis; dá gcéadfaíodh muid	dá gcéadfaíodh sibh	dá gcéadfaídís; dá gcéadfaíodh siad	—	dá gcéadfaítí
imperative		céadfaím	céadfaigh	céadfaíodh sé, sí	céadfaímis	céadfaígí; céadfaídh†	céadfaídís	—	céadfaítear
verbal noun		céadfú
past participle		céadfaithe

* indirect relative
† archaic or dialect form
‡‡ dependent form used with particles that trigger eclipsis

Etymology 2

See the etymology of the corresponding lemma form.

Adjective

céadfaigh

1. inflection of céadfach:
   1. vocative/genitive singular masculine
   2. (archaic) dative singular feminine

Mutation

Irish mutation
Radical	Lenition	Eclipsis
céadfaigh	chéadfaigh	gcéadfaigh
Note: Some of these forms may be hypothetical. Not every possible mutated form of every word actually occurs.

Further reading

• Ó Dónaill, Niall (1977) “céadfaigh”, in Foclóir Gaeilge–Béarla, Dublin: An Gúm, →ISBN
• Entries containing “céadfaigh” in English-Irish Dictionary, An Gúm, 1959, by Tomás de Bhaldraithe.