naród

From Wiktionary, the free dictionary
Jump to navigation Jump to search
See also: narod and národ

Old Polish

[edit]

Etymology

[edit]

Inherited from Proto-Slavic *narodъ. By surface analysis, deverbal from narodzić. First attested in the 15th century.

Pronunciation

[edit]
  • IPA(key): (10th–15th CE) /naːrɔːt/
  • IPA(key): (15th CE) /nɒrot/

Noun

[edit]

naród m animacy unattested

  1. tribe, people
    • 1930 [c. 1455], “Lev”, in Ludwik Bernacki, editor, Biblia królowej Zofii (Biblia szaroszpatacka)[1], 26, 38:
      Zagynyecze myedzi narodi (inter gentes) a nyeprziiaczelska zemya was szmorzi
      [Zaginiecie miedzy narody (inter gentes) a nieprzyjacielska ziemia was smorzy]
  2. (attested in Lesser Poland) generation
    • 1939 [end of the 14th century], Ryszard Ganszyniec, Witold Taszycki, Stefan Kubica, Ludwik Bernacki, editors, Psałterz florjański łacińsko-polsko-niemiecki[2], Krakow: Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, z zasiłkiem Sejmu Śląskiego, pages 118, 90:
      Od naroda do naroda (in generationem et generationem, Puł: w pokolyenye y w pokolyenye) prawda twa
      [Od naroda do naroda (in generationem et generationem, Puł: w pokolenie i w pokolenie) prawda twa]
  3. clan, family, relatives
  4. (attested in Masovia) offspring, children, progenies, livery
    • 1920 [1410], Marceli Handelsman, Antoni Rybarski, Kazimierz Tymieniecki, editors, Najdawniejsze księgi sądowe mazowieckie, volume I, number 1449, Płońsk:
      Tu cum tua paternali sorore h[ab]uisti progeniem vlg. naroth
      [Tu cum tua paternali sorore h[ab]uisti progeniem vlg. narod]
[edit]
nouns
verbs

Descendants

[edit]
  • Polish: naród
  • Silesian: nŏrōd

References

[edit]
  • Boryś, Wiesław (2005) “naród”, in Słownik etymologiczny języka polskiego (in Polish), Kraków: Wydawnictwo Literackie, →ISBN
  • Bańkowski, Andrzej (2000) “naród”, in Etymologiczny słownik języka polskiego (in Polish)
  • B. Sieradzka-Baziur, Ewa Deptuchowa, Joanna Duska, Mariusz Frodyma, Beata Hejmo, Dorota Janeczko, Katarzyna Jasińska, Krystyna Kajtoch, Joanna Kozioł, Marian Kucała, Dorota Mika, Gabriela Niemiec, Urszula Poprawska, Elżbieta Supranowicz, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Piotr Szpor, Bartłomiej Borek, editors (2011–2015), “naród”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN

Polish

[edit]
Polish Wikipedia has an article on:
Wikipedia pl

Etymology

[edit]

Inherited from Old Polish naród.

Pronunciation

[edit]
 
  • Audio:(file)
  • Rhymes: -arut
  • Syllabification: na‧ród

Noun

[edit]

naród m inan (diminutive (rare) narodzik, related adjective narodowy)

  1. (countable) nation (group of people sharing aspects of language, culture, and/or ethnicity)
    Synonym: nacja
  2. (colloquial, humorous, uncountable) crowds, traffic
    Synonyms: ciżba, tłum
    Już niedługo święta, więc na drogach jak zwykle mnóstwo narodu.Holidays are coming, so as usual, there's tons of people on the roads.
    Tyle narodu w górach to dawno nie widziałem.I haven't seen such crowds in the mountains for a long time.
  3. (obsolete) group, type (set of things with the same traits)
  4. (obsolete) family
    Synonyms: rodzina, ród
  5. (Middle Polish) descendant (one who is the progeny of someone)
    Synonym: potomek
  6. (Middle Polish) origin
    Synonym: pochodzenie
  7. (Middle Polish) tribesman
  8. (Middle Polish) generation (average amount of time before a child takes the place of its parents)
    Synonym: pokolenie
  9. (Middle Polish) gender (kind of an organism as determined by its reproductive organs)
    Synonym: płeć
  10. (Far Masovian, chiefly in the plural) small child
  11. (Far Masovian) people
    Narodu sie kupa zebrała.A mass of people has gathered.

Declension

[edit]

Derived terms

[edit]
nouns
[edit]
adjective
adverb
nouns
verbs

Trivia

[edit]

According to Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej (1990), naród is one of the most used words in Polish, appearing 13 times in scientific texts, 57 times in news, 113 times in essays, 10 times in fiction, and 12 times in plays, each out of a corpus of 100,000 words, totaling 205 times, making it the 269th most common word in a corpus of 500,000 words.[1]

References

[edit]
  1. ^ Ida Kurcz (1990) “naród”, in Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej (in Polish), volume 1, Kraków, Warszawa: Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego, page 272

Further reading

[edit]
  • naród in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
  • naród in Polish dictionaries at PWN
  • Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “narod”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku
  • NARÓD”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku, 09.11.2016
  • Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “naród”, in Słownik języka polskiego
  • Aleksander Zdanowicz (1861) “naród”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861
  • J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1904), “naród”, in Słownik języka polskiego (in Polish), volume 3, Warsaw, page 151
  • Wojciech Grzegorzewicz (1894) “narody, naród”, in Sprawozdania Komisji Językowej Akademii Umiejętności (in Polish), volume 5, Krakow: Akademia Umiejętności, page 115