naród
Jump to navigation
Jump to search
Old Polish
[edit]Etymology
[edit]Inherited from Proto-Slavic *narodъ. By surface analysis, deverbal from narodzić. First attested in the 15th century.
Pronunciation
[edit]Noun
[edit]naród m animacy unattested
- tribe, people
- 1930 [c. 1455], “Lev”, in Ludwik Bernacki, editor, Biblia królowej Zofii (Biblia szaroszpatacka)[1], 26, 38:
- Zagynyecze myedzi narodi (inter gentes) a nyeprziiaczelska zemya was szmorzi
- [Zaginiecie miedzy narody (inter gentes) a nieprzyjacielska ziemia was smorzy]
- (attested in Lesser Poland) generation
- 1939 [end of the 14th century], Ryszard Ganszyniec, Witold Taszycki, Stefan Kubica, Ludwik Bernacki, editors, Psałterz florjański łacińsko-polsko-niemiecki[2], Krakow: Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, z zasiłkiem Sejmu Śląskiego, pages 118, 90:
- Od naroda do naroda (in generationem et generationem, Puł: w pokolyenye y w pokolyenye) prawda twa
- [Od naroda do naroda (in generationem et generationem, Puł: w pokolenie i w pokolenie) prawda twa]
- clan, family, relatives
- 1930 [c. 1455], “Ex”, in Ludwik Bernacki, editor, Biblia królowej Zofii (Biblia szaroszpatacka)[3], 6, 19:
- Czy to søø narodowye (cognationes) Lewy po swych czyelyadzyach
- [Ci to są narodowie (cognationes) Lewi po swych czeladziach]
- (attested in Masovia) offspring, children, progenies, livery
- 1920 [1410], Marceli Handelsman, Antoni Rybarski, Kazimierz Tymieniecki, editors, Najdawniejsze księgi sądowe mazowieckie, volume I, number 1449, Płońsk:
- Tu cum tua paternali sorore h[ab]uisti progeniem vlg. naroth
- [Tu cum tua paternali sorore h[ab]uisti progeniem vlg. narod]
Related terms
[edit]nouns
verbs
Descendants
[edit]References
[edit]- Boryś, Wiesław (2005) “naród”, in Słownik etymologiczny języka polskiego (in Polish), Kraków: Wydawnictwo Literackie, →ISBN
- Bańkowski, Andrzej (2000) “naród”, in Etymologiczny słownik języka polskiego (in Polish)
- B. Sieradzka-Baziur, Ewa Deptuchowa, Joanna Duska, Mariusz Frodyma, Beata Hejmo, Dorota Janeczko, Katarzyna Jasińska, Krystyna Kajtoch, Joanna Kozioł, Marian Kucała, Dorota Mika, Gabriela Niemiec, Urszula Poprawska, Elżbieta Supranowicz, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Piotr Szpor, Bartłomiej Borek, editors (2011–2015), “naród”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN
Polish
[edit]Etymology
[edit]Inherited from Old Polish naród.
Pronunciation
[edit]Noun
[edit]naród m inan (diminutive (rare) narodzik, related adjective narodowy)
- (countable) nation (group of people sharing aspects of language, culture, and/or ethnicity)
- Synonym: nacja
- (colloquial, humorous, uncountable) crowds, traffic
- (obsolete) group, type (set of things with the same traits)
- (obsolete) family
- (Middle Polish) descendant (one who is the progeny of someone)
- Synonym: potomek
- (Middle Polish) origin
- Synonym: pochodzenie
- (Middle Polish) tribesman
- (Middle Polish) generation (average amount of time before a child takes the place of its parents)
- Synonym: pokolenie
- (Middle Polish) gender (kind of an organism as determined by its reproductive organs)
- Synonym: płeć
- (Far Masovian, chiefly in the plural) small child
- (Far Masovian) people
- Narodu sie kupa zebrała. ― A mass of people has gathered.
Declension
[edit]Declension of naród
Derived terms
[edit]nouns
Related terms
[edit]adjective
adverb
nouns
verbs
- narodzić pf
- unarodowić pf, unaradawiać impf
- wynarodowić pf, wynaradawiać impf
Trivia
[edit]According to Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej (1990), naród is one of the most used words in Polish, appearing 13 times in scientific texts, 57 times in news, 113 times in essays, 10 times in fiction, and 12 times in plays, each out of a corpus of 100,000 words, totaling 205 times, making it the 269th most common word in a corpus of 500,000 words.[1]
References
[edit]Further reading
[edit]- naród in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
- naród in Polish dictionaries at PWN
- Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “narod”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku
- “NARÓD”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku, 09.11.2016
- Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “naród”, in Słownik języka polskiego
- Aleksander Zdanowicz (1861) “naród”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861
- J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1904), “naród”, in Słownik języka polskiego (in Polish), volume 3, Warsaw, page 151
- Wojciech Grzegorzewicz (1894) “narody, naród”, in Sprawozdania Komisji Językowej Akademii Umiejętności (in Polish), volume 5, Krakow: Akademia Umiejętności, page 115
Categories:
- Old Polish terms inherited from Proto-Slavic
- Old Polish terms derived from Proto-Slavic
- Old Polish deverbals
- Old Polish terms with IPA pronunciation
- Old Polish lemmas
- Old Polish nouns
- Old Polish masculine nouns
- Old Polish terms with quotations
- Lesser Poland Old Polish
- Masovia Old Polish
- zlw-opl:Collectives
- Polish terms derived from Proto-Slavic
- Polish terms inherited from Proto-Slavic
- Polish terms inherited from Old Polish
- Polish terms derived from Old Polish
- Polish 2-syllable words
- Polish terms with IPA pronunciation
- Polish terms with audio pronunciation
- Rhymes:Polish/arut
- Rhymes:Polish/arut/2 syllables
- Polish lemmas
- Polish nouns
- Polish masculine nouns
- Polish inanimate nouns
- Polish countable nouns
- Polish colloquialisms
- Polish humorous terms
- Polish uncountable nouns
- Polish terms with usage examples
- Polish terms with obsolete senses
- Middle Polish
- Far Masovian Polish
- pl:Collectives