rak'iy

See also: rakiy

Quechua

Alternative forms

• lak'iy
• rakiy

Noun

rak'iy

1. division, partition

Declension

declension of rak'iy

	singular	plural
nominative	rak'iy	rak'iykuna
accusative	rak'iyta	rak'iykunata
dative	rak'iyman	rak'iykunaman
genitive	rak'iypa	rak'iykunap
locative	rak'iypi	rak'iykunapi
terminative	rak'iykama	rak'iykunakama
ablative	rak'iymanta	rak'iykunamanta
instrumental	rak'iywan	rak'iykunawan
comitative	rak'iynintin	rak'iykunantin
abessive	rak'iyninnaq	rak'iykunannaq
comparative	rak'iyhina	rak'iykunahina
causative	rak'iyrayku	rak'iykunarayku
benefactive	rak'iypaq	rak'iykunapaq
associative	rak'iypura	rak'iykunapura
distributive	rak'iyninka	rak'iykunanka
exclusive	rak'iylla	rak'iykunalla

possessive forms of rak'iy

ñuqap - first-person singular

ñuqap (my)	singular	plural
nominative	rak'iyniy	rak'iyniykuna
accusative	rak'iyniyta	rak'iyniykunata
dative	rak'iyniyman	rak'iyniykunaman
genitive	rak'iyniypa	rak'iyniykunap
locative	rak'iyniypi	rak'iyniykunapi
terminative	rak'iyniykama	rak'iyniykunakama
ablative	rak'iyniymanta	rak'iyniykunamanta
instrumental	rak'iyniywan	rak'iyniykunawan
comitative	rak'iyniynintin	rak'iyniykunantin
abessive	rak'iyniyninnaq	rak'iyniykunannaq
comparative	rak'iyniyhina	rak'iyniykunahina
causative	rak'iyniyrayku	rak'iyniykunarayku
benefactive	rak'iyniypaq	rak'iyniykunapaq
associative	rak'iyniypura	rak'iyniykunapura
distributive	rak'iyniyninka	rak'iyniykunanka
exclusive	rak'iyniylla	rak'iyniykunalla

qampa - second-person singular

qampa (your)	singular	plural
nominative	rak'iyniyki	rak'iyniykikuna
accusative	rak'iyniykita	rak'iyniykikunata
dative	rak'iyniykiman	rak'iyniykikunaman
genitive	rak'iyniykipa	rak'iyniykikunap
locative	rak'iyniykipi	rak'iyniykikunapi
terminative	rak'iyniykikama	rak'iyniykikunakama
ablative	rak'iyniykimanta	rak'iyniykikunamanta
instrumental	rak'iyniykiwan	rak'iyniykikunawan
comitative	rak'iyniykintin	rak'iyniykikunantin
abessive	rak'iyniykinnaq	rak'iyniykikunannaq
comparative	rak'iyniykihina	rak'iyniykikunahina
causative	rak'iyniykirayku	rak'iyniykikunarayku
benefactive	rak'iyniykipaq	rak'iyniykikunapaq
associative	rak'iyniykipura	rak'iyniykikunapura
distributive	rak'iyniykinka	rak'iyniykikunanka
exclusive	rak'iyniykilla	rak'iyniykikunalla

paypa - third-person singular

paypa (his/her/its)	singular	plural
nominative	rak'iynin	rak'iyninkuna
accusative	rak'iyninta	rak'iyninkunata
dative	rak'iyninman	rak'iyninkunaman
genitive	rak'iyninpa	rak'iyninkunap
locative	rak'iyninpi	rak'iyninkunapi
terminative	rak'iyninkama	rak'iyninkunakama
ablative	rak'iyninmanta	rak'iyninkunamanta
instrumental	rak'iyninwan	rak'iyninkunawan
comitative	rak'iyninintin	rak'iyninkunantin
abessive	rak'iyninninnaq	rak'iyninkunannaq
comparative	rak'iyninhina	rak'iyninkunahina
causative	rak'iyninrayku	rak'iyninkunarayku
benefactive	rak'iyninpaq	rak'iyninkunapaq
associative	rak'iyninpura	rak'iyninkunapura
distributive	rak'iynininka	rak'iyninkunanka
exclusive	rak'iyninlla	rak'iyninkunalla

ñuqanchikpa - first-person inclusive plural

ñuqanchikpa (our(incl))	singular	plural
nominative	rak'iyninchik	rak'iyninchikkuna
accusative	rak'iyninchikta	rak'iyninchikkunata
dative	rak'iyninchikman	rak'iyninchikkunaman
genitive	rak'iyninchikpa	rak'iyninchikkunap
locative	rak'iyninchikpi	rak'iyninchikkunapi
terminative	rak'iyninchikkama	rak'iyninchikkunakama
ablative	rak'iyninchikmanta	rak'iyninchikkunamanta
instrumental	rak'iyninchikwan	rak'iyninchikkunawan
comitative	rak'iyninchiknintin	rak'iyninchikkunantin
abessive	rak'iyninchikninnaq	rak'iyninchikkunannaq
comparative	rak'iyninchikhina	rak'iyninchikkunahina
causative	rak'iyninchikrayku	rak'iyninchikkunarayku
benefactive	rak'iyninchikpaq	rak'iyninchikkunapaq
associative	rak'iyninchikpura	rak'iyninchikkunapura
distributive	rak'iyninchikninka	rak'iyninchikkunanka
exclusive	rak'iyninchiklla	rak'iyninchikkunalla

ñuqaykup - first-person exclusive plural

ñuqaykup (our(excl))	singular	plural
nominative	rak'iyniyku	rak'iyniykukuna
accusative	rak'iyniykuta	rak'iyniykukunata
dative	rak'iyniykuman	rak'iyniykukunaman
genitive	rak'iyniykupa	rak'iyniykukunap
locative	rak'iyniykupi	rak'iyniykukunapi
terminative	rak'iyniykukama	rak'iyniykukunakama
ablative	rak'iyniykumanta	rak'iyniykukunamanta
instrumental	rak'iyniykuwan	rak'iyniykukunawan
comitative	rak'iyniykuntin	rak'iyniykukunantin
abessive	rak'iyniykunnaq	rak'iyniykukunannaq
comparative	rak'iyniykuhina	rak'iyniykukunahina
causative	rak'iyniykurayku	rak'iyniykukunarayku
benefactive	rak'iyniykupaq	rak'iyniykukunapaq
associative	rak'iyniykupura	rak'iyniykukunapura
distributive	rak'iyniykunka	rak'iyniykukunanka
exclusive	rak'iyniykulla	rak'iyniykukunalla

qamkunap - second-person plural

qamkunap (your(pl))	singular	plural
nominative	rak'iyniykichik	rak'iyniykichikkuna
accusative	rak'iyniykichikta	rak'iyniykichikkunata
dative	rak'iyniykichikman	rak'iyniykichikkunaman
genitive	rak'iyniykichikpa	rak'iyniykichikkunap
locative	rak'iyniykichikpi	rak'iyniykichikkunapi
terminative	rak'iyniykichikkama	rak'iyniykichikkunakama
ablative	rak'iyniykichikmanta	rak'iyniykichikkunamanta
instrumental	rak'iyniykichikwan	rak'iyniykichikkunawan
comitative	rak'iyniykichiknintin	rak'iyniykichikkunantin
abessive	rak'iyniykichikninnaq	rak'iyniykichikkunannaq
comparative	rak'iyniykichikhina	rak'iyniykichikkunahina
causative	rak'iyniykichikrayku	rak'iyniykichikkunarayku
benefactive	rak'iyniykichikpaq	rak'iyniykichikkunapaq
associative	rak'iyniykichikpura	rak'iyniykichikkunapura
distributive	rak'iyniykichikninka	rak'iyniykichikkunanka
exclusive	rak'iyniykichiklla	rak'iyniykichikkunalla

paykunap - third-person plural

paykunap (their)	singular	plural
nominative	rak'iyninku	rak'iyninkukuna
accusative	rak'iyninkuta	rak'iyninkukunata
dative	rak'iyninkuman	rak'iyninkukunaman
genitive	rak'iyninkupa	rak'iyninkukunap
locative	rak'iyninkupi	rak'iyninkukunapi
terminative	rak'iyninkukama	rak'iyninkukunakama
ablative	rak'iyninkumanta	rak'iyninkukunamanta
instrumental	rak'iyninkuwan	rak'iyninkukunawan
comitative	rak'iyninkuntin	rak'iyninkukunantin
abessive	rak'iyninkunnaq	rak'iyninkukunannaq
comparative	rak'iyninkuhina	rak'iyninkukunahina
causative	rak'iyninkurayku	rak'iyninkukunarayku
benefactive	rak'iyninkupaq	rak'iyninkukunapaq
associative	rak'iyninkupura	rak'iyninkukunapura
distributive	rak'iyninkunka	rak'iyninkukunanka
exclusive	rak'iyninkulla	rak'iyninkukunalla

See also

• rak'i

Verb

rak'iy

1. (transitive) to distribute, divide, share, pass out
2. (transitive) to take apart, separate
3. (transitive) to choose
4. (transitive, mathematics) to divide

Conjugation

    Conjugation of rak'iy

infinitive			rak'iy
agentive			rak'iq
present participle			rak'ispa
past participle			rak'isqa
future participle			rak'ina
		singular			plural
		1st person	2nd person	3rd person	1st person inclusive	1st person exclusive	2nd person	3rd person
indicative		ñuqa	qam	pay	ñuqanchik	ñuqayku	qamkuna	paykuna
	present	rak'ini	rak'inki	rak'in	rak'inchik	rak'iyku rak'iniku1	rak'inkichik	rak'inku
	past (experienced)	rak'irqani	rak'irqanki	rak'irqan	rak'irqanchik	rak'irqayku rak'irqaniku	rak'irqankichik	rak'irqanku
	past (reported)	rak'isqani	rak'isqanki	rak'isqan	rak'isqanchik	rak'isqayku rak'isqaniku	rak'isqankichik	rak'isqanku
	future	rak'isaq	rak'inki	rak'inqa	rak'isunchik	rak'isaqku	rak'inkichik	rak'inqaku
imperative		—	qam	pay	ñuqanchik	—	qamkuna	paykuna
	affirmative		rak'iy	rak'ichun	rak'isun2 rak'isunchik		rak'iychik	rak'ichunku
	negative		ama rak'iychu	ama rak'ichunchu	ama rak'isunchu ama rak'isunchikchu		ama rak'iychikchu	ama rak'ichunkuchu
1 The conjugation -niku is only for the Ayacucho-Chanca variety. 2 The form -sun refers to "you and I together", while the form -sunchik refers to "you and I and other people".