türemek

From Wiktionary, the free dictionary
Jump to navigation Jump to search

Turkish[edit]

Etymology[edit]

From Ottoman Turkish توره‌‌‌مك (türemek, “to start into existence, increase and multiply”), from Old Anatolian Turkish [script needed] (dörü-), [script needed] (töre-, “to be born, come into existence”), from Proto-Turkic *törü- (“to be born, originate”),[1] ultimately from Proto-Turkic *töŕ (“foundation, root; origin, ancestors”)[2] and related to Yakut төрүт (törüt, “origin”).

cognates

Cognate with Old Turkic 𐱅𐰇𐰼𐰇𐰢 (törümiş, “have been created”), Old Uyghur [script needed] (törü-, “to come into existence, to appear”), Karakhanid [script needed] (törǖmēk, “to come into existence, to be created”), Azerbaijani törəmək (“to come into being, to be generated”), Khakas тӧрирге (“to be born”), Kyrgyz төрөө (töröö), Southern Altai тӧрӧӧр (töröör, “to give birth to”), Tuvan төрүүр (törüür, “to give birth to, be born”), Yakut төрөө (töröö, “to give birth to”).

Verb[edit]

türemek (third-person singular simple present türer)

  1. (intransitive) to breed, increase, multiply, pullulate
  2. (intransitive, with ablative case) to descend, originate, arise, emerge, derive, be derived
  3. (intransitive) to spring up, appear suddenly

Conjugation[edit]

The template Template:tr-conj-v does not use the parameter(s): 
4=türer
5=e
Please see Module:checkparams for help with this warning.

Conjugation of türemek

Note: Actual conjugations can be more complex than tables below. Compound forms with the auxiliary olmak not shown. See also Appendix:Turkish suffixes#Verbs.

Positive declarative
infinitive türemek
impersonal participle imperfective türeyen
perfective türemiş
prospective türeyecek
personal participle non-prospective türediğim türediğin türediği türediğimiz türediğiniz türedikleri
prospective türeyeceğim türeyeceğin türeyeceği türeyeceğimiz türeyeceğiniz türeyecekleri
verbal noun türeme
way of doing türeyiş
singular plural
1st person 2nd person 3rd person 1st person 2nd person 3rd person
ben sen o biz siz onlar
indicative present aorist türerim türersin türer türeriz türersiniz türerler
imperfective türüyorum türüyorsun türüyor türüyoruz türüyorsunuz türüyorlar
past perfective türedim türedin türedi türedik türediniz türediler
imperfective türüyordum türüyordun türüyordu türüyorduk türüyordunuz türüyorlardı
future türeyeceğim türeyeceksin türeyecek türeyeceğiz türeyeceksiniz türeyecekler
inferential perfective türemişim türemişsin türemiş türemişiz türemişsiniz türemişler
aorist türermişim türermişsin türermiş türermişiz türermişsiniz türermişler
imperfective türüyormuşum türüyormuşsun türüyormuş türüyormuşuz türüyormuşsunuz türüyormuşlar
conditional simple türesem türesen türese türesek türeseniz türeseler
perfective türeseydim türeseydin türeseydi türeseydik türeseydiniz türeseydiler
optative türeyeyim türeyesin türeye türeyelim türeyesiniz türeyeler
progressive türemekteyim türemektesin türemekte türemekteyiz türemektesiniz türemekteler
necessitative türemeliyim türemelisin türemeli türemeliyiz türemelisiniz türemeliler
imperative türe türesin türeyin türesinler
Positive interrogative
singular plural
1st person 2nd person 3rd person 1st person 2nd person 3rd person
ben sen o biz siz onlar
indicative present aorist türer miyim? türer misin? türer mi? türer miyiz? türer misiniz? türerler mi?
imperfective türüyor muyum? türüyor musun? türüyor mu? türüyor muyuz? türüyor musunuz? türüyorlar mı?
past perfective türedim mi? türedin mi? türedi mi? türedik mi? türediniz mi? türediler mi?
imperfective türüyor muydum? türüyor muydun? türüyor muydu? türüyor muyduk? türüyor muydunuz? türüyorlar mıydı?
future türeyecek miyim? türeyecek misin? türeyecek mi? türeyecek miyiz? türeyecek misiniz? türeyecekler mi?
inferential perfective türemiş miyim? türemiş misin? türemiş mi? türemiş miyiz? türemiş misiniz? türemişler mi?
aorist türer miymişim? türer miymişsin? türer miymiş? türer miymişiz? türer miymişsiniz? türerler miymiş?
imperfective türüyor muymuşum? türüyor muymuşsun? türüyor muymuş? türüyor muymuşuz? türüyor muymuşsunuz? türüyorlar mıymış?
conditional simple türesem mi? türesen mi? türese mi? türesek mi? türeseniz mi? türeseler mi?
perfective türese miydim? türese miydin? türese miydi? türese miydik? türese miydiniz? türeseler miydi?
progressive türemekte miyim? türemekte misin? türemekte mi? türemekte miyiz? türemekte misiniz? türemekteler mi?
necessitative türemeli miyim? türemeli misin? türemeli mi? türemeli miyiz? türemeli misiniz? türemeliler mi?
Negative declarative
infinitive türememek
impersonal participle imperfective türemeyen
perfective türememiş
prospective türemeyecek
personal participle non-prospective türemediğim türemediğin türemediği türemediğimiz türemediğiniz türemedikleri
prospective türemeyeceğim türemeyeceğin türemeyeceği türemeyeceğimiz türemeyeceğiniz türemeyecekleri
verbal noun türememe
way of doing türemeyiş
singular plural
1st person 2nd person 3rd person 1st person 2nd person 3rd person
ben sen o biz siz onlar
indicative present aorist türemem türemezsin türemez türemeyiz türemezsiniz türemezler
imperfective türemiyorum türemiyorsun türemiyor türemiyoruz türemiyorsunuz türemiyorlar
past perfective türemedim türemedin türemedi türemedik türemediniz türemediler
imperfective türemiyordum türemiyordun türemiyordu türemiyorduk türemiyordunuz türemiyordular
future türemeyeceğim türemeyeceksin türemeyecek türemeyeceğiz türemeyeceksiniz türemeyecekler
inferential perfective türememişim türememişsin türememiş türememişiz türememişsiniz türememişler
aorist türemezmişim türemezmişsin türemezmiş türemezmişiz türemezmişsiniz türemezmişler
imperfective türemiyormuşum türemiyormuşsun türemiyormuş türemiyormuşuz türemiyormuşsunuz türemiyormuşlar
conditional simple türemesem türemesen türemese türemesek türemeseniz türemeseler
perfective türemeseydim türemeseydin türemeseydi türemeseydik türemeseydiniz türemeseydiler
optative türemeyeyim türemeyesin türemeye türemeyelim türemeyesiniz türemeyeler
progressive türememekteyim türememektesin türememekte türememekteyiz türememektesiniz türememekteler
necessitative türememeliyim türememelisin türememeli türememeliyiz türememelisiniz türememeliler
imperative türeme türemesin türemeyin türemesinler
Negative interrogative
singular plural
1st person 2nd person 3rd person 1st person 2nd person 3rd person
ben sen o biz siz onlar
indicative present aorist türemez miyim? türemez misin? türemez mi? türemez miyiz? türemez misiniz? türemezler mi?
imperfective türemiyor muyum? türemiyor musun? türemiyor mu? türemiyor muyuz? türemiyor musunuz? türemiyorlar mı?
past perfective türemedim mi? türemedin mi? türemedi mi? türemedik mi? türemediniz mi? türemediler mi?
imperfective türemiyor muydum? türemiyor muydun? türemiyor muydu? türemiyor muyduk? türemiyor muydunuz? türemiyorlar mıydı?
future türemeyecek miyim? türemeyecek misin? türemeyecek mi? türemeyecek miyiz? türemeyecek misiniz? türemeyecekler mi?
inferential perfective türememiş miyim? türememiş misin? türememiş mi? türememiş miyiz? türememiş misiniz? türememişler mi?
aorist türemez miymişim? türemez miymişsin? türemez miymiş? türemez miymişiz? türemez miymişsiniz? türemezler miymiş?
imperfective türemiyor muymuşum? türemiyor muymuşsun? türemiyor muymuş? türemiyor muymuşuz? türemiyor muymuşsunuz? türemiyorlar mıymış?
conditional simple türemesem mi? türemesen mi? türemese mi? türemesek mi? türemeseniz mi? türemeseler mi?
perfective türemese miydim? türemese miydin? türemese miydi? türemese miydik? türemese miydiniz? türemeseler miydi?
progressive türememekte miyim? türememekte misin? türememekte mi? türememekte miyiz? türememekte misiniz? türememekteler mi?
necessitative türememeli miyim? türememeli misin? türememeli mi? türememeli miyiz? türememeli misiniz? türememeliler mi?

Derived terms[edit]

Related terms[edit]

See also[edit]

References[edit]

  1. ^ Starostin, Sergei, Dybo, Anna, Mudrak, Oleg (2003) “*t`ŏ̀ri”, in Etymological dictionary of the Altaic languages (Handbuch der Orientalistik; VIII.8), Leiden, New York, Köln: E.J. Brill
  2. ^ Tekin, Talât. “Once More Zetacism and Sigmatism.” Central Asiatic Journal, vol. 23, no. 1/2, Harrassowitz Verlag, 1979, page 135. [1]
Retrieved from "https://en.wiktionary.org/w/index.php?title=türemek&oldid=78113471"