ախտ
Jump to navigation
Jump to search
Armenian[edit]
Etymology[edit]
From Old Armenian ախտ (axt).
Pronunciation[edit]
- (Eastern Armenian, standard) IPA(key): /aχt/ [ɑχt] invalid IPA characters (//[])
- (Western Armenian, standard) IPA(key): /aχd/ [ɑχt] invalid IPA characters (//[])
Audio (Eastern Armenian) (file) - Homophones: աղտ (aġt)
Noun[edit]
ախտ • (axt)
Declension[edit]
i-type, inanimate (Eastern Armenian)
| singular | plural | |||
|---|---|---|---|---|
| nominative | ախտ (axt) | ախտեր (axter) | ||
| dative | ախտի (axti) | ախտերի (axteri) | ||
| ablative | ախտից (axticʻ) | ախտերից (axtericʻ) | ||
| instrumental | ախտով (axtov) | ախտերով (axterov) | ||
| locative | ախտում (axtum) | ախտերում (axterum) | ||
| definite forms | ||||
| nominative | ախտը/ախտն (axtə/axtn) | ախտերը/ախտերն (axterə/axtern) | ||
| dative | ախտին (axtin) | ախտերին (axterin) | ||
| 1st person possessive forms (my) | ||||
| nominative | ախտս (axts) | ախտերս (axters) | ||
| dative | ախտիս (axtis) | ախտերիս (axteris) | ||
| ablative | ախտիցս (axticʻs) | ախտերիցս (axtericʻs) | ||
| instrumental | ախտովս (axtovs) | ախտերովս (axterovs) | ||
| locative | ախտումս (axtums) | ախտերումս (axterums) | ||
| 2nd person possessive forms (your) | ||||
| nominative | ախտդ (axtd) | ախտերդ (axterd) | ||
| dative | ախտիդ (axtid) | ախտերիդ (axterid) | ||
| ablative | ախտիցդ (axticʻd) | ախտերիցդ (axtericʻd) | ||
| instrumental | ախտովդ (axtovd) | ախտերովդ (axterovd) | ||
| locative | ախտումդ (axtumd) | ախտերումդ (axterumd) | ||
Synonyms[edit]
- հիվանդություն (hivandutʻyun)
Derived terms[edit]
Old Armenian[edit]
Etymology[edit]
An Iranian borrowing. Compare Middle Persian [script needed] (axt, “bad, ugly, sick; filth, corruption”), Persian آخ (ax), Avestan 𐬀𐬑𐬙𐬌 (axti, “suffering”).
Noun[edit]
ախտ • (axt)
- illness, disease, indisposition
- ախտ ցաւոց՝ դառնութիւն ― axt cʻawocʻ, daṙnutʻiwn ― calamity, plague, disaster, anything troublesome
- ախտ արտասուաց ― axt artasuacʻ ― tears
- ախտ քնոյ ― axt kʻnoy ― sleep
- ախտ մահու՝ մահացու ― axt mahu, mahacʻu ― mortal malady
- զախտս մահու ջերմանիլ ― zaxts mahu ǰermanil ― to be seriously, mortally ill
- passion, affection
- vice, bad habit
- ախտ մարդահաճութեան ― axt mardahačutʻean ― adulation, flattery
- սպաս ունել ախտի, մեծարել զախտ ― spas unel axti, mecarel zaxt ― to give oneself up to vice, pleasure
Declension[edit]
i-type
Synonyms[edit]
- (disease): հիւանդութիւն (hiwandutʻiwn)
- (passion): կիրք (kirkʻ), մոլութիւն (molutʻiwn)
Derived terms[edit]
- ախտաբար (axtabar)
- ախտաբեկ (axtabek)
- ախտաբեր (axtaber)
- ախտաբերիմ (axtaberim)
- ախտաբիծ (axtabic)
- ախտաբոյժ (axtaboyž)
- ախտաբոյծ (axtaboyc)
- ախտաբորբոք (axtaborbokʻ)
- ախտագործ (axtagorc)
- ախտաժետ (axtažet)
- ախտաժետիմ (axtažetim)
- ախտաժետութիւն (axtažetutʻiwn)
- ախտաժէտ (axtažēt)
- ախտաժէտութիւն (axtažētutʻiwn)
- ախտալի (axtali)
- ախտալից (axtalicʻ)
- ախտախոնաւածին (axtaxonawacin)
- ախտածք (axtackʻ)
- ախտական (axtakan)
- ախտակեր (axtaker)
- ախտակիծ (axtakic)
- ախտակիր (axtakir)
- ախտակից (axtakicʻ)
- ախտակրական (axtakrakan)
- ախտակրեմ (axtakrem)
- ախտակրիմ (axtakrim)
- ախտակրութիւն (axtakrutʻiwn)
- ախտակցաբար (axtakcʻabar)
- ախտակցագոյն (axtakcʻagoyn)
- ախտակցեմ (axtakcʻem)
- ախտակցիմ (axtakcʻim)
- ախտակցութիւն (axtakcʻutʻiwn)
- ախտահալած (axtahalac)
- ախտահաւակ (axtahawak)
- ախտահաւաք (axtahawakʻ)
- ախտամարտ (axtamart)
- ախտամոլ (axtamol)
- ախտամոլի (axtamoli)
- ախտամոլութիւն (axtamolutʻiwn)
- ախտային (axtayin)
- ախտանամ (axtanam)
- ախտանկեալ (axtankeal)
- ախտաշարժ (axtašarž)
- ախտաշարժութիւն (axtašaržutʻiwn)
- ախտապաշար (axtapašar)
- ախտասէր (axtasēr)
- ախտասիրեմ (axtasirem)
- ախտասիրութիւն (axtasirutʻiwn)
- ախտասպան (axtaspan)
- ախտարար (axtarar)
- ախտարծարծ (axtarcarc)
- ախտացուցանեմ (axtacʻucʻanem)
- ախտաւոր (axtawor)
- ախտաւորաբար (axtaworabar)
- ախտաւորագոյն (axtaworagoyn)
- ախտաւորական (axtaworakan)
- ախտաւորիմ (axtaworim)
- ախտաւորութիւն (axtaworutʻiwn)
- ախտաքաղ (axtakʻał)
- ախտունակ (axtunak)
- ամէնախտալից (amēnaxtalicʻ)
- անախտ (anaxt)
- անախտաբար (anaxtabar)
- անախտագոյն (anaxtagoyn)
- անախտածին (anaxtacin)
- անախտական (anaxtakan)
- անախտականութիւն (anaxtakanutʻiwn)
- անախտակիր (anaxtakir)
- անախտակից (anaxtakicʻ)
- անախտակցութիւն (anaxtakcʻutʻiwn)
- անախտանալի (anaxtanali)
- անախտանամ (anaxtanam)
- անախտապէս (anaxtapēs)
- անախտաւորութիւն (anaxtaworutʻiwn)
- անախտութիւն (anaxtutʻiwn)
- անխախտական (anxaxtakan)
- անխախտելի (anxaxteli)
- բազմախտեան (bazmaxtean)
- բազմախտութիւն (bazmaxtutʻiwn)
- ժանտախտ (žantaxt)
- ժանտախտական (žantaxtakan)
- ծանրախտութիւն (canraxtutʻiwn)
- հեշտախտասէր (heštaxtasēr)
- հեշտախտիմ (heštaxtim)
- հեշտախտութիւն (heštaxtutʻiwn)
- նախախտութիւն (naxaxtutʻiwn)
- չարախտական (čʻaraxtakan)
- չարախտակցութիւն (čʻaraxtakcʻutʻiwn)
- չարախտավատ (čʻaraxtavat)
- չարախտավար (čʻaraxtavar)
Descendants[edit]
- Armenian: ախտ (axt)
References[edit]
- Awetikʻean, G., Siwrmēlean, X., Awgerean, M. (1836–1837) “ախտ”, in Nor baṙgirkʻ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy
- Petrosean, Matatʻeay (1879) “ախտ”, in Nor Baṙagirkʻ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy
- Ačaṙean, Hračʻeay (1971–1979) “ախտ”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, Yerevan: University Press