խնդիր

Armenian

Etymology

Learned borrowing from Old Armenian խնդիր (xndir).

Pronunciation

• (Eastern Armenian, standard) IPA^(key): [χənˈtʰiɾ]
• (Western Armenian, standard) IPA^(key): [χənˈtʰiɾ]

• Audio (Eastern Armenian)

  (file)

Noun

խնդիր • (xndir)

1. request
2. problem; task

   Synonym: (colloquial) պրոբլեմ (problem)

   սա բարդ խնդիր է ― sa bard xndir ē ― this is a tough problem

   լուծել խնդիրը ― lucel xndirə ― to solve the problem

3. (grammar) object

   Antonym: ենթակա (entʻaka)

   ուղիղ խնդիր ― uġiġ xndir ― direct object

   անուղղակի խնդիր ― anuġġaki xndir ― indirect object

Declension

i-type, inanimate (Eastern Armenian)

	singular	plural
nominative	խնդիր (xndir)	խնդիրներ (xndirner)
dative	խնդրի (xndri)	խնդիրների (xndirneri)
ablative	խնդրից (xndricʻ)	խնդիրներից (xndirnericʻ)
instrumental	խնդրով (xndrov)	խնդիրներով (xndirnerov)
locative	խնդրում (xndrum)	խնդիրներում (xndirnerum)
	definite forms
nominative	խնդիրը/խնդիրն (xndirə/xndirn)	խնդիրները/խնդիրներն (xndirnerə/xndirnern)
dative	խնդրին (xndrin)	խնդիրներին (xndirnerin)
	1st person possessive forms (my)
nominative	խնդիրս (xndirs)	խնդիրներս (xndirners)
dative	խնդրիս (xndris)	խնդիրներիս (xndirneris)
ablative	խնդրիցս (xndricʻs)	խնդիրներիցս (xndirnericʻs)
instrumental	խնդրովս (xndrovs)	խնդիրներովս (xndirnerovs)
locative	խնդրումս (xndrums)	խնդիրներումս (xndirnerums)
	2nd person possessive forms (your)
nominative	խնդիրդ (xndird)	խնդիրներդ (xndirnerd)
dative	խնդրիդ (xndrid)	խնդիրներիդ (xndirnerid)
ablative	խնդրիցդ (xndricʻd)	խնդիրներիցդ (xndirnericʻd)
instrumental	խնդրովդ (xndrovd)	խնդիրներովդ (xndirnerovd)
locative	խնդրումդ (xndrumd)	խնդիրներումդ (xndirnerumd)
The genitive can be խնդրո (xndro), a remnant of Old Armenian o-type declension: see below.

Derived terms

• խնդրագիր (xndragir)

 

Old Armenian

Etymology

The origin is uncertain.

Noun

խնդիր • (xndir)

1. search, searching, perquisition, quest

   խնդիր առնել, ի խնդիր երթալ, գալ, ելանել, շրջել, անկանել, արկանել ― xndir aṙnel, i xndir ertʻal, gal, elanel, šrǰel, ankanel, arkanel ― to seek, to look for, to search for or after, to make inquiries, to investigate, to examine, to inquire into

   ի խնդիր լինել ուրուք ― i xndir linel urukʻ ― to trace, to be in search of, to follow the track of

   ոչ եթէ այնր ինչ ի խնդիր է ― očʻ etʻē aynr inčʻ i xndir ē ― it is not what we seek to know

2. question; interrogation, inquiry; litigation, contest, dispute, debate, quarrel; discussion, examination

   խօսեսցունք զայսր խնդրոյ ― xōsescʻunkʻ zaysr xndroy ― let us discourse on this chapter

   խնդիր ի մէջ առնուլ ― xndir i mēǰ aṙnul ― to commence an argument

   խնդիրս յուզել ― xndirs yuzel ― to raise a doubt, to create a discussion

   խնդիր եղեւ ― xndir ełew ― there arose a question; a dispute was raised

   խնդիր ի միջի կայ ― xndir i miǰi kay ― the question is

3. solution; explanation
4. demand; something demanded
5. request, requisition; something requested

   խնդիր է ինձ ի քէն, խնդիր մի ունիմ ի քէն ― xndir ē inj i kʻēn, xndir mi unim i kʻēn ― I have a favour to beg of you

   տացի անձն իմ խնդրոյ իմում ― tacʻi anjn im xndroy imum ― let my life be given me at my petition

Declension

o-type

	singular		plural
nominative	խնդիր (xndir)		խնդիրք (xndirkʻ)
genitive	խնդրոյ (xndroy)		խնդրոց (xndrocʻ)
dative	խնդրոյ (xndroy)		խնդրոց (xndrocʻ)
accusative	խնդիր (xndir)		խնդիրս (xndirs)
ablative	խնդրոյ (xndroy)		խնդրոց (xndrocʻ)
instrumental	խնդրով (xndrov)		խնդրովք (xndrovkʻ)
locative	խնդիր (xndir)		խնդիրս (xndirs)

Derived terms

• անխնդիր (anxndir)
• անխնդրող (anxndroł)
• արարչախնդիր (ararčʻaxndir)
• արդարախնդիր (ardaraxndir)
• աւելախնդիր (awelaxndir)
• գարշախնդիր (garšaxndir)
• դատախնդիր (dataxndir)
• զուգախնդիր (zugaxndir)
• զուգախնդրութիւն (zugaxndrutʻiwn)
• զրախնդիր (zraxndir)
• իմաստախնդիր (imastaxndir)
• իմաստնախնդիր (imastnaxndir)
• խնդրակ (xndrak)
• խնդրական (xndrakan)
• խնդրակատար (xndrakatar)
• խնդրանք (xndrankʻ)
• խնդրելի (xndreli)
• խնդրեմ (xndrem)
• խնդրող (xndroł)
• խնդրողական (xndrołakan)
• խնդրուած (xndruac)
• խնդրութիւն (xndrutʻiwn)
• համառօտախնդիր (hamaṙōtaxndir)
• հաւատախնդիր (hawataxndir)
• մակախնդրեմ (makaxndrem)
• մամռախնդիր (mamṙaxndir)
• մարդախնդիր (mardaxndir)
• յոլովախնդիր (yolovaxndir)
• յուզախնդիր (yuzaxndir)
• նախանձախնդիր (naxanjaxndir)
• նշանախնդիր (nšanaxndir)
• նորախնդիր (noraxndir)
• նորափառախնդիր (norapʻaṙaxndir)
• նրբախնդիր (nrbaxndir)
• չարախնդիր (čʻaraxndir)
• պատճառախնդիր (patčaṙaxndir)
• պարգեւախնդիր (pargewaxndir)
• ջրխնդիր (ǰrxndir)
• վատախնդիր (vataxndir)
• վարձախնդիր (varjaxndir)
• վերախնդրեմ (veraxndrem)
• վիճախնդիր (vičaxndir)
• վրէժխնդիր (vrēžxndir)
• վրէժխնդրութիւն (vrēžxndrutʻiwn)
• վրիժախնդիր (vrižaxndir)
• վրիժախնդրական (vrižaxndrakan)
• տիրախնդիր (tiraxndir)
• փառախնդիր (pʻaṙaxndir)
• քինախնդիր (kʻinaxndir)
• քինախնդրութիւն (kʻinaxndrutʻiwn)
• քննախնդիր (kʻnnaxndir)
• քողախնդրեմ (kʻołaxndrem)
• օգտախնդիր (ōgtaxndir)
• օրախնդիր (ōraxndir)

 

Descendants

• Armenian: խնդիր (xndir), խնդիրք (xndirkʻ)

References

• Petrosean, Matatʻeay (1879) “խնդիր”, in Nor Baṙagirkʻ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy
• Awetikʻean, G., Siwrmēlean, X., Awgerean, M. (1836–1837) “խնդիր”, in Nor baṙgirkʻ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy
• Ačaṙean, Hračʻeay (1971–1979) “խնդիր”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, Yerevan: University Press