уважаць

Belarusian

Alternative forms

• ўважа́ць (ŭvažácʹ) — after vowels

Etymology

Compare Polish uważać and Ukrainian вважа́ти (vvažáty).

Pronunciation

• IPA^(key): [uvaˈʐat͡sʲ]

Verb

уважа́ць • (uvažácʹ) impf (perfective ува́жыць)

1. (transitive) to consider, to deem, to regard, to think

   Трэ́ба ўважа́ць на я́касць сыраві́ны. ― Tréba ŭvažácʹ na jákascʹ syravíny. ― It's necessary to take the quality of raw materials into consideration.

   Ён уважа́е гэ́та за свой абавя́зак. ― Jon uvažáje héta za svoj abavjázak. ― He regards this as his duty.

   • 1932 [1923], Jaroslav Hašek and Karel Vaněk, translated by Лукаш Калюга, Прыгоды ўдалага ваякі Швэйка 4 [The Good Soldier Švejk 4], Менск: Літаратура і Мастацтва, page 156:

     Гэта ён апошні стаяў каля свае гарматы, не ўважаючы на сьмяротную небясьпеку; гэта ён набіваў, наводзіў, страляў, ізноў наводзіў і страляў і так далей.

     Heta jon apóšni stajaŭ kalja svaje harmaty, nje ŭvažajučy na sʹmjarótnuju njebjasʹpjeku; heta jon nabivaŭ, navódziŭ, straljaŭ, iznóŭ navódziŭ i straljaŭ i tak daljej.

     It was he, who was the last one to man his cannon, disregarding the mortal danger; it was he, who loaded, aimed, shot, aimed again and shot, and so on.

   • 1934 [1820], Walter Scott, translated by Іван Гарбуз, Айвенго, Менск, translation of Ivanhoe, pages 248-249:

     Мантыя не была аблямована ні гарнастаем, ні выхухалем; але ўважаючы на старасць гросмайстра (што дапускалася і статутам ордэна), яго ніжні каптан або даўгая фуфайка была падбіта і аблямована мяккаю аўчынаю; гэта ўсё, што ён мог сабе дазволіць у адносінах мехавай аблямоўкі, тады як розныя мяхі ў той час былі ў вялікай модзе і складалі неабходную прыналежнасць самых раскошных убораў.

     Mantyja nje byla abljamóvana ni harnastajem, ni vyxuxaljem; alje ŭvažajučy na starascʹ hrósmajstra (što dapuskalasja i statutam órdena), jahó nižni kaptan abó daŭhaja fufajka byla padbita i abljamóvana mjakkaju aŭčynaju; heta ŭsjo, što jon moh sabje dazvólicʹ u adnósinax mjexavaj abljamóŭki, tady jak róznyja mjaxi ŭ toj čas byli ŭ vjalikaj módzje i skladali njeabxódnuju prynalježnascʹ samyx raskóšnyx ubóraŭ.

     [original: No vair or ermine decked this garment; but in respect of his age, the Grand Master, as permitted by the rules, wore his doublet lined and trimmed with the softest lambskin, dressed with the wool outwards, which was the nearest approach he could regularly make to the use of fur, then the greatest luxury of dress.]

Conjugation

Conjugation of уважа́ць (class 1a, imperfective, transitive)

For declension of participles, see their entries. Adverbial participles are indeclinable.

imperfective aspect
infinitive	уважа́ць uvažácʹ
participles	present tense	past tense
active	—	—
passive	—	уважа́ны uvažány
adverbial	уважа́ючы uvažájučy	уважа́ўшы uvažáŭšy
	present tense	future tense
1st singular я	уважа́ю uvažáju	бу́ду ўважа́ць búdu ŭvažácʹ
2nd singular ты	уважа́еш uvažáješ	бу́дзеш уважа́ць búdzješ uvažácʹ
3rd singular ён / яна́ / яно́	уважа́е uvažáje	бу́дзе ўважа́ць búdzje ŭvažácʹ
1st plural мы	уважа́ем uvažájem	бу́дзем уважа́ць búdzjem uvažácʹ
2nd plural вы	уважа́еце uvažájecje	бу́дзеце ўважа́ць búdzjecje ŭvažácʹ
3rd plural яны́	уважа́юць uvažájucʹ	бу́дуць уважа́ць búducʹ uvažácʹ
imperative	singular	plural
second-person	уважа́й uvažáj	уважа́йце uvažájcje
past tense	singular	plural мы / вы / яны́
masculine я / ты / ён	уважа́ў uvažáŭ	уважа́лі uvažáli
feminine я / ты / яна́	уважа́ла uvažála
neuter яно́	уважа́ла uvažála

References

• “уважаць” in Belarusian–Russian dictionaries and Belarusian dictionaries at slounik.org
• “уважаць”, in Skarnik's Belarusian dictionary (in Belarusian), based on Kandrat Krapiva's Explanatory Dictionary of the Belarusian Language (1977-1984)