բերեմ

From Wiktionary, the free dictionary
Jump to navigation Jump to search

Old Armenian

[edit]

Etymology

[edit]

From Proto-Indo-European *bʰéreti.[1][2][3][4] See also եբեր (eber).

Verb

[edit]

բերեմ • (berem)

  1. (transitive) to carry, to bring, to bear; to produce, to give fruit; to conduct, to lead back, to drag along; to provoke; to refer; to render; to suffer, to support
    բերել զնմանութիւն ― berel znmanutʻiwn ― to imitate; to resemble, to be like
    յինքեանս բերել զկեղծիս ― yinkʻeans berel zkełcis ― to feign, to dissimulate, to pretend
    բերել ընդ միոյ երեսուն ― berel ənd mioy eresun ― to give thirty for one
    բերել զվճիռ ― berel zvčiṙ ― to give sentence
    բերել զլռութիւն ― berel zlṙutʻiwn ― to be silent, to hold one's tongue
    ոչ բերէ ասել կարգ բանիս ― očʻ berē asel karg banis ― the order of mine discourse does not permit me to say
    բերել ատելութիւն ընդ ումեք ― berel atelutʻiwn ənd umekʻ ― to hate, to dislike someone
    նախանձ բերել ընդ ումեք ― naxanj berel ənd umekʻ ― to envy someone
    բերել սրտմտութիւն ընդ ումեք ― berel srtmtutʻiwn ənd umekʻ ― to be angry with someone; to be offended
    ի գործ բերել ― i gorc berel ― to make use of
    խորհուրդ բերել ընդ ումեք ― xorhurd berel ənd umekʻ ― to consult, to take counsel with someone
    ոգի բերել ― ogi berel ― to strengthen oneself, to become strong
    ոչ բերել զփառս ուրուք ― očʻ berel zpʻaṙs urukʻ ― to envy the glory of someone
    ի համար, ի հաշիւ բերել ― i hamar, i hašiw berel ― to count, to enumerate
    տալ բերել ― tal berel ― to cause to be conveyed, to despatch
    ի միտս, ի յուշ բերել ― i mits, i yuš berel ― to remember
    օտարացուցիչս իմն բերես ի լսելիս մեր ― ōtaracʻucʻičʻs imn beres i lselis mer ― you tell us strange things
    բե՛ր ― bér ― (interjection) come now! come on!
  2. (mediopassive, intransitive) to go; to carry or to bear oneself; to be inclined, to lean; to behave oneself, to act
    զի՞նչ օգուտ յայնմանէ բերցի ― zi?nčʻ ōgut yaynmanē bercʻi ― what advantage will result from it?
    բերել ի վերայ ջրոց ― berel i veray ǰrocʻ ― to walk on the waters
    ընդ երկիր բերել ― ənd erkir berel ― to travel, to voyage; to be busy with mundane things
    առ երկրաւ բերել ― aṙ erkraw berel ― to travel round the world; to shed on the earth
    անխտիր ընդ մեղս բերի ― anxtir ənd mełs beri ― to be given up to sin
    այսր անդր բերել/բերեալ լինել ― aysr andr berel/bereal linel ― to go here and there; to be taken hither and thither
    շուրջ բերել զօրինօք Աստուծոյ ― šurǰ berel zōrinōkʻ Astucoy ― to observe the laws of God
    բերել ի կործանումն, ի վայր ― berel i korcanumn, i vayr ― to fall into ruin, to fall down
    ի նախանձ/նախանձու բերել ― i naxanj/naxanju berel ― to envy, to covet
    ի բարկութիւն/բարկութեամբ բերել ― i barkutʻiwn/barkutʻeamb berel ― to get angry
    ընդ քիրտն բերել ― ənd kʻirtn berel ― to sweat, to perspire
    եւ այլ որ ընդ սոքօք բերին, եւ որ զկնի բերին ասացեալքն ― ew ayl or ənd sokʻōkʻ berin, ew or zkni berin asacʻealkʻn ― and so on for the rest, as follows

Conjugation

[edit]
active
infinitive բերել (berel) participle բերեալ (bereal)
causative — aorist stem բեր- (ber-)
person singular plural
1st person 2nd person 3rd person 1st person 2nd person 3rd person
indicative ես դու նա մեք դուք նոքա
present բերեմ (berem) բերես (beres) բերէ (berē) բերեմք (beremkʻ) բերէք (berēkʻ) բերեն (beren)
imperfect բերէի, բերեի* (berēi, berei*) բերէիր, բերեիր* (berēir, bereir*) բերէր (berēr) բերէաք, բերեաք* (berēakʻ, bereakʻ*) բերէիք, բերեիք* (berēikʻ, bereikʻ*) բերէին, բերեին* (berēin, berein*)
aorist բերի (beri) բերեր (berer) եբեր (eber) բերաք (berakʻ) բերէք, բերիք (berēkʻ, berikʻ) բերին (berin)
subjunctive ես դու նա մեք դուք նոքա
present բերիցեմ (bericʻem) բերիցես (bericʻes) բերիցէ (bericʻē) բերիցեմք (bericʻemkʻ) բերիցէք (bericʻēkʻ) բերիցեն (bericʻen)
aorist բերից (bericʻ) բերցես (bercʻes) բերցէ (bercʻē) բերցուք (bercʻukʻ) բերջիք (berǰikʻ) բերցեն (bercʻen)
imperatives — (դու) — — (դուք) —
imperative — բե՛ր (bér) — — բերէ՛ք (berḗkʻ) —
cohortative — բերջի՛ր (berǰír) — — բերջի՛ք (berǰíkʻ) —
prohibitive — մի՛ բերեր (mí berer) — — մի՛ բերէք (mí berēkʻ) —
*rare
note the aorist stem without -ecʿ
mediopassive
infinitive բերել, բերիլ* (berel, beril*) participle բերեալ (bereal)
causative — aorist stem բեր- (ber-)
person singular plural
1st person 2nd person 3rd person 1st person 2nd person 3rd person
indicative ես դու նա մեք դուք նոքա
present բերիմ (berim) բերիս (beris) բերի (beri) բերիմք (berimkʻ) բերիք (berikʻ) բերին (berin)
imperfect բերէի (berēi) բերէիր (berēir) բերէր, բերիւր (berēr, beriwr) բերէաք (berēakʻ) բերէիք (berēikʻ) բերէին (berēin)
aorist բերայ (beray) բերար (berar) բերաւ (beraw) բերաք (berakʻ) բերայք (beraykʻ) բերան (beran)
subjunctive ես դու նա մեք դուք նոքա
present բերիցիմ (bericʻim) բերիցիս (bericʻis) բերիցի (bericʻi) բերիցիմք (bericʻimkʻ) բերիցիք (bericʻikʻ) բերիցին (bericʻin)
aorist բերայց (beraycʻ) բերցիս (bercʻis) բերցի (bercʻi) բերցուք (bercʻukʻ) բերջիք (berǰikʻ) բերցին (bercʻin)
imperatives — (դու) — — (դուք) —
imperative — բերի՛ր (berír) — — բերարո՛ւք (berarúkʻ) —
cohortative — բերջի՛ր (berǰír) — — բերջի՛ք (berǰíkʻ) —
prohibitive — մի՛ բերիր (mí berir) — — մի՛ բերիք (mí berikʻ) —
*post-classical
note the aorist stem without -ecʿ

Derived terms

[edit]
[edit]

Descendants

[edit]
  • Armenian: բերել (berel)

References

[edit]
  1. ^ Ačaṙyan, Hračʻya (1940) Hayocʻ lezvi patmutʻyun [History of the Armenian Language] (in Armenian), volume I, Yerevan: University Press, pages 40–41
  2. ^ Ačaṙean, Hračʻeay (1971–1979) “բերեմ”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, Yerevan: University Press
  3. ^ Fortson, Benjamin W. (2010) Indo-European Language and Culture: An Introduction, second edition, Oxford: Blackwell, page 391
  4. ^ Martirosyan, Hrach (2010) Etymological Dictionary of the Armenian Inherited Lexicon (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 8), Leiden and Boston: Brill, page 176

Further reading

[edit]
  • Awetikʻean, G., Siwrmēlean, X., Awgerean, M. (1836–1837) “բերեմ”, in Nor baṙgirkʻ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy
  • Petrosean, Matatʻeay (1879) “բերեմ”, in Nor Baṙagirkʻ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy
Retrieved from "https://en.wiktionary.org/w/index.php?title=բերեմ&oldid=81874387"