երկինք

Armenian

Etymology

From Old Armenian երկինք (erkinkʻ).

Pronunciation

• Audio (Eastern Armenian)

  (file)

• (Eastern Armenian, standard) IPA^(key): [jeɾˈkiŋkʰ]
• (Western Armenian, standard) IPA^(key): [jeɾˈɡiŋkʰ]

Noun

երկինք • (erkinkʻ)

1. sky
2. heaven

Declension

i-type, inanimate (Eastern Armenian)

	singular	plural
nominative	երկինք (erkinkʻ)	երկինքներ (erkinkʻner)
dative	երկնքի (erknkʻi)	երկինքների (erkinkʻneri)
ablative	երկնքից (erknkʻicʻ)	երկինքներից (erkinkʻnericʻ)
instrumental	երկնքով (erknkʻov)	երկինքներով (erkinkʻnerov)
locative	երկնքում (erknkʻum)	երկինքներում (erkinkʻnerum)
	definite forms
nominative	երկինքը/երկինքն (erkinkʻə/erkinkʻn)	երկինքները/երկինքներն (erkinkʻnerə/erkinkʻnern)
dative	երկնքին (erknkʻin)	երկինքներին (erkinkʻnerin)
	1st person possessive forms (my)
nominative	երկինքս (erkinkʻs)	երկինքներս (erkinkʻners)
dative	երկնքիս (erknkʻis)	երկինքներիս (erkinkʻneris)
ablative	երկնքիցս (erknkʻicʻs)	երկինքներիցս (erkinkʻnericʻs)
instrumental	երկնքովս (erknkʻovs)	երկինքներովս (erkinkʻnerovs)
locative	երկնքումս (erknkʻums)	երկինքներումս (erkinkʻnerums)
	2nd person possessive forms (your)
nominative	երկինքդ (erkinkʻd)	երկինքներդ (erkinkʻnerd)
dative	երկնքիդ (erknkʻid)	երկինքներիդ (erkinkʻnerid)
ablative	երկնքիցդ (erknkʻicʻd)	երկինքներիցդ (erkinkʻnericʻd)
instrumental	երկնքովդ (erknkʻovd)	երկինքներովդ (erkinkʻnerovd)
locative	երկնքումդ (erknkʻumd)	երկինքներումդ (erkinkʻnerumd)

Old Armenian

Alternative forms

• երկին (erkin) — rare

Etymology

The origin is uncertain.

J̌ahukyan derives from Proto-Indo-European *d(i)wi-n-, from *dyew- (“to be bright; sky, heaven”), remarking that there are phonological problems and that an analogical influence of երկիր (erkir, “earth”) is possible. According to him երկաթ (erkatʻ, “iron”) is related and Proto-Georgian-Zan *rḳina- (“iron”) is borrowed from երկինք (erkinkʻ).

Note also Laz იკინა-ჩხა (iǩina-çxa), ერკინა-ჩხა (erǩina-çxa, “Tuesday”).

Noun

երկինք • (erkinkʻ) pl

1. sky, heavens, firmament; paradise, dwelling of the blessed; air, ether

   ջինջ երկինք ― ǰinǰ erkinkʻ ― clear sky

   պարզ երկինք ― parz erkinkʻ ― serene sky

   անամպ երկինք ― anamp erkinkʻ ― cloudless sky

   ամպամած երկինք ― ampamac erkinkʻ ― cloudy sky

   ելանել յերկինս ― elanel yerkins ― to ascend up into heaven

   յերկինս ամբառնալ ― yerkins ambaṙnal ― to raise to the skies

   կապուտակ երկին ― kaputak erkin ― the blue sky

   կամար երկնից ― kamar erknicʻ ― the arch or vault of heaven

   հուր, շանթ երկնից ― hur, šantʻ erknicʻ ― the bolts of heaven

   ցասումն երկնից ― cʻasumn erknicʻ ― the wrath of heaven

   երկինք եւ երկիր ― erkinkʻ ew erkir ― heaven and earth

   երկի՛նք, արդա՛ր երկինք ― erkínkʻ, ardár erkinkʻ ― heavens! good heavens!

   հրեղէն երկինք ― hrełēn erkinkʻ ― the Empyrean

Declension

i-type

	plural only (plurale tantum)
nominative	երկինք (erkinkʻ)
genitive	երկնից (erknicʻ)
dative	երկնից (erknicʻ)
accusative	երկինս (erkins)
ablative	երկնից (erknicʻ)
instrumental	երկնիւք (erkniwkʻ)
locative	երկինս (erkins)
post-classically i-a-type instrumentals երկնաւ (erknaw) and երկնօք (erknōkʻ) = երկնաւք (erknawkʻ) are also attested

Derived terms

• երկնաբարձ (erknabarj)
• երկնաբարձր (erknabarjr)
• երկնաբեր (erknaber)
• երկնաբերձ (erknaberj)
• երկնաբերձագոյնս (erknaberjagoyns)
• երկնաբնակ (erknabnak)
• երկնաբուղխ (erknabułx)
• երկնագեղ (erknageł)
• երկնագէտ (erknagēt)
• երկնագնաց (erknagnacʻ)
• երկնագոյն (erknagoyn)
• երկնագոչ (erknagočʻ)
• երկնագործեմ (erknagorcem)
• երկնագումար (erknagumar)
• երկնաելք (erknaelkʻ)
• երկնազարդ (erknazard)
• երկնազէն (erknazēn)
• երկնաթռիչ (erknatʻṙičʻ)
• երկնաժառանգ (erknažaṙang)
• երկնալիր (erknalir)
• երկնալոյս (erknaloys)
• երկնախարշ (erknaxarš)
• երկնախոհ (erknaxoh)
• երկնախորհ (erknaxorh)
• երկնախումբ (erknaxumb)
• երկնածագ (erknacag)
• երկնածաղիկ (erknacałik)
• երկնածորան (erknacoran)
• երկնակազմ (erknakazm)
• երկնակաճառ (erknakačaṙ)
• երկնակամար (erknakamar)
• երկնական (erknakan)
• երկնակառոյց (erknakaṙoycʻ)
• երկնակատար (erknakatar)
• երկնակեաց (erknakeacʻ)
• երկնակենցաղ (erknakencʻał)
• երկնակերպ (erknakerp)
• երկնակերտ (erknakert)
• երկնակէզ (erknakēz)
• երկնակրօն (erknakrōn)
• երկնահայեաց (erknahayeacʻ)
• երկնահանգէտ (erknahangēt)
• երկնահանգոյն (erknahangoyn)
• երկնահանդէս (erknahandēs)
• երկնահանճար (erknahančar)
• երկնահաս (erknahas)
• երկնահաստած (erknahastac)
• երկնահար (erknahar)
• երկնահաւասար (erknahawasar)
• երկնահոյլ (erknahoyl)
• երկնահոս (erknahos)
• երկնահրաշ (erknahraš)
• երկնահրաւէր (erknahrawēr)
• երկնահրաւիրակ (erknahrawirak)
• երկնաձեղուն (erknajełun)
• երկնաձեւ (erknajew)
• երկնաձիգ (erknajig)
• երկնաձիր (erknajir)
• երկնաճանապարհորդ (erknačanaparhord)
• երկնաճեմ (erknačem)
• երկնամած (erknamac)
• երկնամիջակ (erknamiǰak)
• երկնամիջոց (erknamiǰocʻ)
• երկնամիջոցակէտ (erknamiǰocʻakēt)
• երկնայարկ (erknayark)
• երկնային (erknayin)
• երկնանամ (erknanam)
• երկնանձրեւ (erknanjrew)
• երկնանման (erknanman)
• երկնաշաւիղ (erknašawił)
• երկնաշնորհ (erknašnorh)
• երկնաշրջան (erknašrǰan)
• երկնաչափ (erknačʻapʻ)
• երկնաչու (erknačʻu)
• երկնապաճոյճ (erknapačoyč)
• երկնապատիկ (erknapatik)
• երկնապար (erknapar)
• երկնապարգեւ (erknapargew)
• երկնապարզ (erknaparz)
• երկնապարծ (erknaparc)
• երկնապիշ (erknapiš)
• երկնապող (erknapoł)
• երկնապողող (erknapołoł)
• երկնառատ (erknaṙat)
• երկնառաք (erknaṙakʻ)
• երկնասահան (erknasahan)
• երկնաստեղծ (erknastełc)
• երկնավտակ (erknavtak)
• երկնատարած (erknatarac)
• երկնատեղած (erknatełac)
• երկնատեսակ (erknatesak)
• երկնատուր (erknatur)
• երկնացեղիկ (erknacʻełik)
• երկնացոյց (erknacʻoycʻ)
• երկնաւոր (erknawor)
• երկնաւորական (erknaworakan)
• երկնաւորութիւն (erknaworutʻiwn)
• երկնափարախ (erknapʻarax)
• երկնաքաղաքացի (erknakʻałakʻacʻi)
• երկնընթաց (erknəntʻacʻ)
• երկնուղէշ (erknułēš)
• երկնուստ (erknust)
• երկնօրէն (erknōrēn)
• զոյգերկնային (zoygerknayin)
• զուգերկնային (zugerknayin)
• ընդերկնահաջ (ənderknahaǰ)
• միջերկնեայ (miǰerkneay)
• յերկնուստ (yerknust)

 

Descendants

• Armenian: երկինք (erkinkʻ)

References

• Ačaṙean, Hračʻeay (1971–1979) “երկին”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, Yerevan: University Press
• Awetikʻean, G., Siwrmēlean, X., Awgerean, M. (1836–1837) “երկինք”, in Nor baṙgirkʻ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy
• J̌ahukyan, Geworg (2010) “երկին”, in Vahan Sargsyan, editor, Hayeren stugabanakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), Yerevan: Asoghik, page 227a
• Marr, N. Ja. (1911) “Яфетические элементы в языках Армении. I [Japhethic Elements in the Languages of Armenia. I]”, in Известия Российской Академии Наук. VI серия‎^[1] (in Russian), volume 5, number 2, pages 139–144
• Petrosean, Matatʻeay (1879) “երկին”, in Nor Baṙagirkʻ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy