Jump to content

دهر

From Wiktionary, the free dictionary

Arabic

[edit]
Root
د ه ر (d h r)
3 terms

Pronunciation 1

[edit]

Verb

[edit]

دَهَرَ (dahara) I (non-past يَدْهَرُ (yadharu), verbal noun دَهْر (dahr))

  1. to overcome, to conquer, to subdue, to overpower, to master, to gain the mastery over, to prevail, to predominate over, to surpass
Conjugation
[edit]
Conjugation of دَهَرَ (I, sound, a ~ a, full passive (?), verbal noun دَهْر)
verbal noun
الْمَصْدَر
دَهْر
dahr
active participle
اِسْم الْفَاعِل
دَاهِر
dāhir
passive participle
اِسْم الْمَفْعُول
مَدْهُور
madhūr
active voice
الْفِعْل الْمَعْلُوم
singular
الْمُفْرَد
dual
الْمُثَنَّى
plural
الْجَمْع
1st person
الْمُتَكَلِّم
2nd person
الْمُخَاطَب
3rd person
الْغَائِب
2nd person
الْمُخَاطَب
3rd person
الْغَائِب
1st person
الْمُتَكَلِّم
2nd person
الْمُخَاطَب
3rd person
الْغَائِب
past (perfect) indicative
الْمَاضِي
m دَهَرْتُ
dahartu
دَهَرْتَ
daharta
دَهَرَ
dahara
دَهَرْتُمَا
dahartumā
دَهَرَا
daharā
دَهَرْنَا
daharnā
دَهَرْتُمْ
dahartum
دَهَرُوا
daharū
f دَهَرْتِ
daharti
دَهَرَتْ
daharat
دَهَرَتَا
daharatā
دَهَرْتُنَّ
dahartunna
دَهَرْنَ
daharna
non-past (imperfect) indicative
الْمُضَارِع الْمَرْفُوع
m أَدْهَرُ
ʔadharu
تَدْهَرُ
tadharu
يَدْهَرُ
yadharu
تَدْهَرَانِ
tadharāni
يَدْهَرَانِ
yadharāni
نَدْهَرُ
nadharu
تَدْهَرُونَ
tadharūna
يَدْهَرُونَ
yadharūna
f تَدْهَرِينَ
tadharīna
تَدْهَرُ
tadharu
تَدْهَرَانِ
tadharāni
تَدْهَرْنَ
tadharna
يَدْهَرْنَ
yadharna
subjunctive
الْمُضَارِع الْمَنْصُوب
m أَدْهَرَ
ʔadhara
تَدْهَرَ
tadhara
يَدْهَرَ
yadhara
تَدْهَرَا
tadharā
يَدْهَرَا
yadharā
نَدْهَرَ
nadhara
تَدْهَرُوا
tadharū
يَدْهَرُوا
yadharū
f تَدْهَرِي
tadharī
تَدْهَرَ
tadhara
تَدْهَرَا
tadharā
تَدْهَرْنَ
tadharna
يَدْهَرْنَ
yadharna
jussive
الْمُضَارِع الْمَجْزُوم
m أَدْهَرْ
ʔadhar
تَدْهَرْ
tadhar
يَدْهَرْ
yadhar
تَدْهَرَا
tadharā
يَدْهَرَا
yadharā
نَدْهَرْ
nadhar
تَدْهَرُوا
tadharū
يَدْهَرُوا
yadharū
f تَدْهَرِي
tadharī
تَدْهَرْ
tadhar
تَدْهَرَا
tadharā
تَدْهَرْنَ
tadharna
يَدْهَرْنَ
yadharna
imperative
الْأَمْر
m اِدْهَرْ
idhar
اِدْهَرَا
idharā
اِدْهَرُوا
idharū
f اِدْهَرِي
idharī
اِدْهَرْنَ
idharna
passive voice
الْفِعْل الْمَجْهُول
singular
الْمُفْرَد
dual
الْمُثَنَّى
plural
الْجَمْع
1st person
الْمُتَكَلِّم
2nd person
الْمُخَاطَب
3rd person
الْغَائِب
2nd person
الْمُخَاطَب
3rd person
الْغَائِب
1st person
الْمُتَكَلِّم
2nd person
الْمُخَاطَب
3rd person
الْغَائِب
past (perfect) indicative
الْمَاضِي
m دُهِرْتُ
duhirtu
دُهِرْتَ
duhirta
دُهِرَ
duhira
دُهِرْتُمَا
duhirtumā
دُهِرَا
duhirā
دُهِرْنَا
duhirnā
دُهِرْتُمْ
duhirtum
دُهِرُوا
duhirū
f دُهِرْتِ
duhirti
دُهِرَتْ
duhirat
دُهِرَتَا
duhiratā
دُهِرْتُنَّ
duhirtunna
دُهِرْنَ
duhirna
non-past (imperfect) indicative
الْمُضَارِع الْمَرْفُوع
m أُدْهَرُ
ʔudharu
تُدْهَرُ
tudharu
يُدْهَرُ
yudharu
تُدْهَرَانِ
tudharāni
يُدْهَرَانِ
yudharāni
نُدْهَرُ
nudharu
تُدْهَرُونَ
tudharūna
يُدْهَرُونَ
yudharūna
f تُدْهَرِينَ
tudharīna
تُدْهَرُ
tudharu
تُدْهَرَانِ
tudharāni
تُدْهَرْنَ
tudharna
يُدْهَرْنَ
yudharna
subjunctive
الْمُضَارِع الْمَنْصُوب
m أُدْهَرَ
ʔudhara
تُدْهَرَ
tudhara
يُدْهَرَ
yudhara
تُدْهَرَا
tudharā
يُدْهَرَا
yudharā
نُدْهَرَ
nudhara
تُدْهَرُوا
tudharū
يُدْهَرُوا
yudharū
f تُدْهَرِي
tudharī
تُدْهَرَ
tudhara
تُدْهَرَا
tudharā
تُدْهَرْنَ
tudharna
يُدْهَرْنَ
yudharna
jussive
الْمُضَارِع الْمَجْزُوم
m أُدْهَرْ
ʔudhar
تُدْهَرْ
tudhar
يُدْهَرْ
yudhar
تُدْهَرَا
tudharā
يُدْهَرَا
yudharā
نُدْهَرْ
nudhar
تُدْهَرُوا
tudharū
يُدْهَرُوا
yudharū
f تُدْهَرِي
tudharī
تُدْهَرْ
tudhar
تُدْهَرَا
tudharā
تُدْهَرْنَ
tudharna
يُدْهَرْنَ
yudharna

Pronunciation 2

[edit]

Noun

[edit]

دَهْر (dahrm (plural دُهُور (duhūr) or أَدْهُر (ʔadhur))

  1. verbal noun of دَهَرَ (dahara) (form I)
  2. the course of time, fate
    • 609–632 CE, Qur'an, 45:24:
      وَقَالُوا۟ مَا هِيَ إِلَّا حَيَاتُنَا ٱلدُّنۡيَا نَمُوتُ وَنَحۡيَا وَمَا يُهۡلِكُنَاۤ إِلَّا ٱلدَّهۡرُ ۚ وَمَا لَهُم بِذَ ٰ⁠لِكَ مِنۡ عِلۡمٍ ۖ إِنۡ هُمۡ إِلَّا يَظُنُّونَ
      waqālū mā hiya ʔillā ḥayātunā d-dunyā namūtu wanaḥyā wamā yuhlikunā ʔillā d-dahru wamā lahum biḏālika min ʕilmin ʔin hum ʔillā yaẓunnūna
      (please add an English translation of this quotation)
    • 609–632 CE, Qur'an, 76:1:
      هَلْ أَتَىٰ عَلَى الْإِنْسَانِ حِينٌ مِنَ الدَّهْرِ لَمْ يَكُن شَيْئًا مَّذْكُورًا
      hal ʔatā ʕalā l-ʔinsāni ḥīnun mina ad-dahri lam yakun šayʔan maḏkūran
      (please add an English translation of this quotation)
    • a. 815, Muhammad ibn Ismail al-Bukhari, Ṣaḥīḥ al-Bukhārī:
      عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ قَالَ اللَّهُ عَزَّ وَجَلَّ يُؤْذِينِي ابْنُ آدَمَ يَسُبُّ الدَّهْرَ وَأَنَا الدَّهْرُ بِيَدِي الْأَمْرُ أُقَلِّبُ اللَّيْلَ وَالنَّهَار
      Abu Huraira reported: The Messenger of Allah, peace and blessings be upon him, said, “Allah Almighty said: The son of Adam abuses me. He curses time and I am time, for in my hand are the night and day.”
    • a. 1374, Ibn al-Khatib, Jadaka al-Ghaithu:
      إِذْ يَقُودُ ٱلدَّهْرُ أَشْتَاتَ ٱلْمُنَى
      تَنْقُلُ ٱلْخَطْوَ عَلَى مَا يُرْسَمُ
      ʔiḏ yaqūdu d-dahru ʔaštāta l-munā
      tanqulu l-ḵaṭwa ʕalā mā yursamu
      then the course or time would lead the pieces of wishes
      so that they go the way they are supposed to
Declension
[edit]
Declension of noun دَهْر (dahr)
singular basic singular triptote
indefinite definite construct
informal دَهْر
dahr
الدَّهْر
ad-dahr
دَهْر
dahr
nominative دَهْرٌ
dahrun
الدَّهْرُ
ad-dahru
دَهْرُ
dahru
accusative دَهْرًا
dahran
الدَّهْرَ
ad-dahra
دَهْرَ
dahra
genitive دَهْرٍ
dahrin
الدَّهْرِ
ad-dahri
دَهْرِ
dahri
dual indefinite definite construct
informal دَهْرَيْن
dahrayn
الدَّهْرَيْن
ad-dahrayn
دَهْرَيْ
dahray
nominative دَهْرَانِ
dahrāni
الدَّهْرَانِ
ad-dahrāni
دَهْرَا
dahrā
accusative دَهْرَيْنِ
dahrayni
الدَّهْرَيْنِ
ad-dahrayni
دَهْرَيْ
dahray
genitive دَهْرَيْنِ
dahrayni
الدَّهْرَيْنِ
ad-dahrayni
دَهْرَيْ
dahray
plural basic broken plural triptote
indefinite definite construct
informal دُهُور‎; أَدْهُر
duhūr‎; ʔadhur
الدُّهُور‎; الْأَدْهُر
ad-duhūr‎; al-ʔadhur
دُهُور‎; أَدْهُر
duhūr‎; ʔadhur
nominative دُهُورٌ‎; أَدْهُرٌ
duhūrun‎; ʔadhurun
الدُّهُورُ‎; الْأَدْهُرُ
ad-duhūru‎; al-ʔadhuru
دُهُورُ‎; أَدْهُرُ
duhūru‎; ʔadhuru
accusative دُهُورًا‎; أَدْهُرًا
duhūran‎; ʔadhuran
الدُّهُورَ‎; الْأَدْهُرَ
ad-duhūra‎; al-ʔadhura
دُهُورَ‎; أَدْهُرَ
duhūra‎; ʔadhura
genitive دُهُورٍ‎; أَدْهُرٍ
duhūrin‎; ʔadhurin
الدُّهُورِ‎; الْأَدْهُرِ
ad-duhūri‎; al-ʔadhuri
دُهُورِ‎; أَدْهُرِ
duhūri‎; ʔadhuri
Derived terms
[edit]
Descendants
[edit]
  • Azerbaijani: dəhr
  • Persian: دهر (dahr)
  • Ottoman Turkish: دهر (dehr)
  • Swahili: dahari
  • Uzbek: dahr

References

[edit]
  • دهر” in Almaany
  • Freytag, Georg (1833) “دهر”, in Lexicon arabico-latinum praesertim ex Djeuharii Firuzabadiique et aliorum Arabum operibus adhibitis Golii quoque et aliorum libris confectum[1] (in Latin), volume 2, Halle: C. A. Schwetschke, page 63
  • Lane, Edward William (1863-1893) “دهر”, in Arabic-English Lexicon, London: Williams & Norgate, page 923.
  • Wehr, Hans with Kropfitsch, Lorenz (1985) “دهر”, in Arabisches Wörterbuch für die Schriftsprache der Gegenwart[2] (in German), 5th edition, Wiesbaden: Otto Harrassowitz, published 2011, →ISBN, page 408