चमति

Sanskrit

Etymology

From Proto-Indo-Aryan *ćámati, from Proto-Indo-Iranian *čámati, from Proto-Indo-European *kʷém-e-ti, from *kʷem- (“to swallow”). Cognate with Avestan 𐬀𐬱𐬀𐬨 (ašam, “sip”), Old Armenian քիմք (kʻimkʻ, “palate”), Icelandic hvóma.

Pronunciation

• (Vedic) IPA^(key): /t͡ɕɐ́.mɐ.ti/
• (Classical) IPA^(key): /ˈt͡ɕɐ.mɐ.t̪i/

Verb

चमति • (cámati) third-singular present indicative (root चम्, class 1, type P)

1. to sip, drink

   Synonym: पिबति (píbati)

2. to eat, swallow

   Synonyms: अत्ति (átti), खादति (khā́dati), भक्षति (bhákṣati)

Conjugation

Forms of Sanskrit verbs are numerous and complicated. The following conjugation shows only a subset of all forms and should be treated as a guide.

Nonfinite Forms: चमितुम् (cámitum)
	Undeclinable
Infinitive	चमितुम् cámitum
Gerund	चमित्वा camitvā́
	Participles
Masculine/Neuter Gerundive	चम्य / चमितव्य / चमनीय cámya / camitavya / camanīya
Feminine Gerundive	चम्या / चमितव्या / चमनीया cámyā / camitavyā / camanīyā
Masculine/Neuter Past Passive Participle	चमित camitá
Feminine Past Passive Participle	चमिता camitā́
Masculine/Neuter Past Active Participle	चमितवत् camitávat
Feminine Past Active Participle	चमितवती camitávatī

Present: चमति (cámati), चमते (cámate)
	Active			Mediopassive
	Singular	Dual	Plural	Singular	Dual	Plural
Indicative
Third	चमति cámati	चमतः cámataḥ	चमन्ति cámanti	चमते cámate	चमेते cámete	चमन्ते cámante
Second	चमसि cámasi	चमथः cámathaḥ	चमथ cámatha	चमसे cámase	चमेथे cámethe	चमध्वे cámadhve
First	चमामि cámāmi	चमावः cámāvaḥ	चमामः cámāmaḥ	चमे cáme	चमावहे cámāvahe	चमामहे cámāmahe
Imperative
Third	चमतु cámatu	चमताम् cámatām	चमन्तु cámantu	चमताम् cámatām	चमेताम् cámetām	चमन्ताम् cámantām
Second	चम cáma	चमतम् cámatam	चमत cámata	चमस्व cámasva	चमेथाम् cámethām	चमध्वम् cámadhvam
First	चमानि cámāni	चमाव cámāva	चमाम cámāma	चमै cámai	चमावहै cámāvahai	चमामहै cámāmahai
Optative/Potential
Third	चमेत् cámet	चमेताम् cámetām	चमेयुः cámeyuḥ	चमेत cámeta	चमेयाताम् cámeyātām	चमेरन् cámeran
Second	चमेः cámeḥ	चमेतम् cámetam	चमेत cámeta	चमेथाः cámethāḥ	चमेयाथाम् cámeyāthām	चमेध्वम् cámedhvam
First	चमेयम् cámeyam	चमेव cámeva	चमेम cámema	चमेय cámeya	चमेवहि cámevahi	चमेमहि cámemahi
Participles
	चमत् cámat			चममान cámamāna

Imperfect: अचमत् (ácamat), अचमत (ácamata)
	Active			Mediopassive
	Singular	Dual	Plural	Singular	Dual	Plural
Indicative
Third	अचमत् ácamat	अचमताम् ácamatām	अचमन् ácaman	अचमत ácamata	अचमेताम् ácametām	अचमन्त ácamanta
Second	अचमः ácamaḥ	अचमतम् ácamatam	अचमत ácamata	अचमथाः ácamathāḥ	अचमेथाम् ácamethām	अचमध्वम् ácamadhvam
First	अचमम् ácamam	अचमाव ácamāva	अचमाम ácamāma	अचमे ácame	अचमावहि ácamāvahi	अचमामहि ácamāmahi

Future: चमिष्यति (camiṣyáti), चमिष्यते (camiṣyáte)
	Active			Mediopassive
	Singular	Dual	Plural	Singular	Dual	Plural
Indicative
Third	चमिष्यति camiṣyáti	चमिष्यतः camiṣyátaḥ	चमिष्यन्ति camiṣyánti	चमिष्यते camiṣyáte	चमिष्येते camiṣyéte	चमिष्यन्ते camiṣyánte
Second	चमिष्यसि camiṣyási	चमिष्यथः camiṣyáthaḥ	चमिष्यथ camiṣyátha	चमिष्यसे camiṣyáse	चमिष्येथे camiṣyéthe	चमिष्यध्वे camiṣyádhve
First	चमिष्यामि camiṣyā́mi	चमिष्यावः camiṣyā́vaḥ	चमिष्यामः camiṣyā́maḥ	चमिष्ये camiṣyé	चमिष्यावहे camiṣyā́vahe	चमिष्यामहे camiṣyā́mahe
Participles
	चमिष्यत् camiṣyát			चमिष्यमाण camiṣyámāṇa

Conditional: अचमिष्यत् (ácamiṣyat), अचमिष्यत (ácamiṣyata)
	Active			Mediopassive
	Singular	Dual	Plural	Singular	Dual	Plural
Indicative
Third	अचमिष्यत् ácamiṣyat	अचमिष्यताम् ácamiṣyatām	अचमिष्यन् ácamiṣyan	अचमिष्यत ácamiṣyata	अचमिष्येताम् ácamiṣyetām	अचमिष्यन्त ácamiṣyanta
Second	अचमिष्यः ácamiṣyaḥ	अचमिष्यतम् ácamiṣyatam	अचमिष्यत ácamiṣyata	अचमिष्यथाः ácamiṣyathāḥ	अचमिष्येथाम् ácamiṣyethām	अचमिष्यध्वम् ácamiṣyadhvam
First	अचमिष्यम् ácamiṣyam	अचमिष्याव ácamiṣyāva	अचमिष्याम ácamiṣyāma	अचमिष्ये ácamiṣye	अचमिष्यावहि ácamiṣyāvahi	अचमिष्यामहि ácamiṣyāmahi

Aorist: अचमीत् (ácamīt), अचमिष्ट (ácamiṣṭa)
	Active			Mediopassive
	Singular	Dual	Plural	Singular	Dual	Plural
Indicative
Third	अचमीत् ácamīt	अचमिष्टाम् ácamiṣṭām	अचमिषुः ácamiṣuḥ	अचमिष्ट ácamiṣṭa	अचमिषाताम् ácamiṣātām	अचमिषत ácamiṣata
Second	अचमीः ácamīḥ	अचमिष्टम् ácamiṣṭam	अचमिष्ट ácamiṣṭa	अचमिष्ठाः ácamiṣṭhāḥ	अचमिषाथाम् ácamiṣāthām	अचमिढ्वम् ácamiḍhvam
First	अचमिषम् ácamiṣam	अचमिष्व ácamiṣva	अचमिष्म ácamiṣma	अचमिषि ácamiṣi	अचमिष्वहि ácamiṣvahi	अचमिष्महि ácamiṣmahi

Benedictive/Precative: चम्यात् (camyā́t), चमिषीष्ट (camiṣīṣṭá)
	Active			Mediopassive
	Singular	Dual	Plural	Singular	Dual	Plural
Optative/Potential
Third	चम्यात् camyā́t	चम्यास्ताम् camyā́stām	चम्यासुः camyā́suḥ	चमिषीष्ट camiṣīṣṭá	चमिषीयास्ताम्¹ camiṣīyā́stām¹	चमिषीरन् camiṣīrán
Second	चम्याः camyā́ḥ	चम्यास्तम् camyā́stam	चम्यास्त camyā́sta	चमिषीष्ठाः camiṣīṣṭhā́ḥ	चमिषीयास्थाम्¹ camiṣīyā́sthām¹	चमिषीढ्वम् camiṣīḍhvám
First	चम्यासम् camyā́sam	चम्यास्व camyā́sva	चम्यास्म camyā́sma	चमिषीय camiṣīyá	चमिषीवहि camiṣīváhi	चमिषीमहि camiṣīmáhi
Notes	¹Uncertain

Perfect: चचाम (cacā́ma), चेमे (cemé)
	Active			Mediopassive
	Singular	Dual	Plural	Singular	Dual	Plural
Indicative
Third	चचाम cacā́ma	चेमतुः cemátuḥ	चेमुः cemúḥ	चेमे cemé	चेमाते cemā́te	चेमिरे cemiré
Second	चचन्थ / चेमिथ¹ cacántha / cemithá¹	चेमथुः cemáthuḥ	चेम cemá	चेमिषे cemiṣé	चेमाथे cemā́the	चेमिध्वे cemidhvé
First	चचम / चचाम¹ cacáma / cacā́ma¹	चेमिव cemivá	चेमिम cemimá	चेमे cemé	चेमिवहे cemiváhe	चेमिमहे cemimáhe
Participles
	चेमिवांस् cemivā́ṃs			चेमान cemāná
Notes	¹Later Sanskrit

References

Monier Williams (1899) “चमति”, in A Sanskrit–English Dictionary, […], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, page 388.