ह्वार्य

Sanskrit[edit]

Alternative scripts

Vrddhi derivative of ह्वृ (hvṛ, “to deviate; be crooked or curved”) with a -य (-ya) extension; compare ह्वार (hvārá).

ह्वार्य • (hvāryá) stem, m

snake, serpent
Synonyms: सर्प (sarpa), भुजंग (bhujaṃga), नाग (nāga), फणिन् (phaṇin), अनिलाशन (anilāśana); see also Thesaurus:सर्प
- c. 1700 BCE – 1200 BCE, Ṛgveda 5.9.4:
  उ॒त स्म॑ दुर्गृभीयसे पु॒त्रो न ह्वा॒र्याणा॑म् ।
  पु॒रू यो दग्धासि॒ वनाग्ने॑ प॒शुर्न यव॑से ॥
  utá sma durgṛbhīyase putró ná hvāryā́ṇām .
  purū́ yó dágdhā́si vánāgne paśúrná yávase .
  You are very difficulty to grasp, like the young of snakes; you who are the consumer of many forests, as an animal is of fodder.
(Classical Sanskrit) horse
Synonyms: अश्व (aśva), घोट (ghoṭa), घोटक (ghoṭaka), आशु (āśu), अर्वन् (arvan); see also Thesaurus:अश्व
- c. 700 BCE – 500 BCE, Yāska, Naighaṇṭuka 1.14

Masculine a-stem declension of ह्वार्य (hvāryá)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	ह्वार्यः hvāryáḥ	ह्वार्यौ / ह्वार्या¹ hvāryaú / hvāryā́¹	ह्वार्याः / ह्वार्यासः¹ hvāryā́ḥ / hvāryā́saḥ¹
Vocative	ह्वार्य hvā́rya	ह्वार्यौ / ह्वार्या¹ hvā́ryau / hvā́ryā¹	ह्वार्याः / ह्वार्यासः¹ hvā́ryāḥ / hvā́ryāsaḥ¹
Accusative	ह्वार्यम् hvāryám	ह्वार्यौ / ह्वार्या¹ hvāryaú / hvāryā́¹	ह्वार्यान् hvāryā́n
Instrumental	ह्वार्येण hvāryéṇa	ह्वार्याभ्याम् hvāryā́bhyām	ह्वार्यैः / ह्वार्येभिः¹ hvāryaíḥ / hvāryébhiḥ¹
Dative	ह्वार्याय hvāryā́ya	ह्वार्याभ्याम् hvāryā́bhyām	ह्वार्येभ्यः hvāryébhyaḥ
Ablative	ह्वार्यात् hvāryā́t	ह्वार्याभ्याम् hvāryā́bhyām	ह्वार्येभ्यः hvāryébhyaḥ
Genitive	ह्वार्यस्य hvāryásya	ह्वार्ययोः hvāryáyoḥ	ह्वार्याणाम् hvāryā́ṇām
Locative	ह्वार्ये hvāryé	ह्वार्ययोः hvāryáyoḥ	ह्वार्येषु hvāryéṣu
Notes	¹Vedic