ह्वार्य

From Wiktionary, the free dictionary
Jump to navigation Jump to search

Sanskrit

[edit]

Alternative scripts

[edit]

Etymology

[edit]

Vrddhi derivative of ह्वृ (hvṛ, to deviate; be crooked or curved) with a -य (-ya) extension; compare ह्वार (hvārá).

Pronunciation

[edit]

Noun

[edit]

ह्वार्य (hvāryá) stemm

  1. snake, serpent
    Synonyms: सर्प (sarpa), भुजंग (bhujaṃga), नाग (nāga), फणिन् (phaṇin), अनिलाशन (anilāśana); see also Thesaurus:सर्प
    • c. 1700 BCE – 1200 BCE, Ṛgveda 5.9.4:
      उ॒त स्म॑ दुर्गृभीयसे पु॒त्रो न ह्वा॒र्याणा॑म्
      पु॒रू यो दग्धासि॒ वनाग्ने॑ प॒शुर्न यव॑से ॥
      utá sma durgṛbhīyase putró ná hvāryā́ṇām .
      purū́ yó dágdhā́si vánāgne paśúrná yávase .
      You are very difficulty to grasp, like the young of snakes; you who are the consumer of many forests, as an animal is of fodder.
  2. (Classical Sanskrit) horse
    Synonyms: अश्व (aśva), घोट (ghoṭa), घोटक (ghoṭaka), आशु (āśu), अर्वन् (arvan); see also Thesaurus:अश्व

Declension

[edit]
Masculine a-stem declension of ह्वार्य (hvāryá)
Singular Dual Plural
Nominative ह्वार्यः
hvāryáḥ
ह्वार्यौ / ह्वार्या¹
hvāryaú / hvāryā́¹
ह्वार्याः / ह्वार्यासः¹
hvāryā́ḥ / hvāryā́saḥ¹
Vocative ह्वार्य
hvā́rya
ह्वार्यौ / ह्वार्या¹
hvā́ryau / hvā́ryā¹
ह्वार्याः / ह्वार्यासः¹
hvā́ryāḥ / hvā́ryāsaḥ¹
Accusative ह्वार्यम्
hvāryám
ह्वार्यौ / ह्वार्या¹
hvāryaú / hvāryā́¹
ह्वार्यान्
hvāryā́n
Instrumental ह्वार्येण
hvāryéṇa
ह्वार्याभ्याम्
hvāryā́bhyām
ह्वार्यैः / ह्वार्येभिः¹
hvāryaíḥ / hvāryébhiḥ¹
Dative ह्वार्याय
hvāryā́ya
ह्वार्याभ्याम्
hvāryā́bhyām
ह्वार्येभ्यः
hvāryébhyaḥ
Ablative ह्वार्यात्
hvāryā́t
ह्वार्याभ्याम्
hvāryā́bhyām
ह्वार्येभ्यः
hvāryébhyaḥ
Genitive ह्वार्यस्य
hvāryásya
ह्वार्ययोः
hvāryáyoḥ
ह्वार्याणाम्
hvāryā́ṇām
Locative ह्वार्ये
hvāryé
ह्वार्ययोः
hvāryáyoḥ
ह्वार्येषु
hvāryéṣu
Notes
  • ¹Vedic

Further reading

[edit]