przyjęcie

From Wiktionary, the free dictionary
Jump to navigation Jump to search

Old Polish

[edit]

Etymology

[edit]

From przyjąć +‎ -ęcie. First attested in the 14th century.

Pronunciation

[edit]
  • IPA(key): (10th–15th CE) /pr̝ijæ̃t͡ɕié/
  • IPA(key): (15th CE) /pr̝ijæ̃t͡ɕié/

Noun

[edit]

przyjęcie n

  1. verbal noun of przyjąć (to get; to receive)
    • Middle of the 15th century, Rozmyślanie o żywocie Pana Jezusa[1], page 639:
      Apostolovye... po przyaczyv ducha svyatego vschytko layanye y vschytky przykrosczy pospolu czyrpyely
      [Apostołowie... po przyjęciu Ducha Świętego wszytko łajanie i wszytki przykrości pospołu cirpieli]
    • Middle of the 15th century, Rozmyślanie o żywocie Pana Jezusa[2], page 192:
      Tem przyyączym vyary a przyyaczym krzstu duch svyaty vstąpy
      [Tem przyjęcim wiary a przyjęcim krzstu Duch Święty wstąpi]
  2. (attested in Lesser Poland) verbal noun of przyjąć (to take)
    • 1939 [end of the 14th century], Ryszard Ganszyniec, Witold Taszycki, Stefan Kubica, Ludwik Bernacki, editors, Psałterz florjański łacińsko-polsko-niemiecki [Sankt Florian Psalter]‎[3], Krakow: Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, z zasiłkiem Sejmu Śląskiego [The Ossoliński National Institute: with the benefit of the Silesian Parliament], page Ath 27:
      Potrzebyzno gest kv wecznemv zbawenv, aby *opleczene albo czala przygøcze tesz pana naszego... werne werzil (ut incarnationem... credat)
      [Potrzebizno jest ku wiecznemu zbawieniu, aby opł[e]cenie albo ciała przyjęcie też Pana naszego... wiernie wierzył (ut incarnationem... credat)]
  3. (attested in Lesser Poland) verbal noun of przyjąć (to accept; to not reject)
  4. verbal noun of przyjąć (to take into one's own ownership)
    • 1972 [15th century], Józef Reczek, Wacław Twardzik, editors, Najstarsze staropolskie tłumaczenie ortyli magdeburskich wg rkpsu nr 50, pages 99, 2:
      Dorothą dobrze wyedzala o them, ysz gey zamylczano w przyyaczyv (in susceptione) tego domv, gdy gy gey mazowy przed sandem wszdano
      [Dorota dobrze wiedziała o tem, iż jej zamilczano w przyjęciu (in susceptione) tego domu, gdy ji jej mężowi przed sądem wzdano]
  5. (attested in Masovia) agreement to settle on a peasant farm
    • 1895 [1448–1450], Mikołaj Suled, edited by Franciszek Piekosiński, Tłumaczenia polskie statutów ziemskich, Kodeks Świętosławów, Warka, page 101:
      Ktorisz kmyecz... do prziyantego gymyenya nye przenyoslbi syąn, taky zyemyanin przerzeczone prziyanczye (acceptationem)... thimy tho przisyąnsznyky podlug rzeczi poswyatczi
      [Ktoryż kmieć... do przyjętego jimienia nie przeniosłby się, taki ziemianin, przerzeczone przyjęcie (acceptationem)... tymi to przysiężniki podług rzeczy poświadczy]
  6. verbal noun of przyjąć (to accept into a group)
    • Middle of the 15th century, Rozmyślanie o żywocie Pana Jezusa[5], page 235:
      Po tem przyączyv svyatego Barthlomyeya myly Krystus schedl do... Ierusalem
      [Po tem przyjęciu świętego Bartłomieja miły Krystus szedł do... Jerusalem]
  7. (attested in Lesser Poland) defense; help
    • 1939 [end of the 14th century], Ryszard Ganszyniec, Witold Taszycki, Stefan Kubica, Ludwik Bernacki, editors, Psałterz florjański łacińsko-polsko-niemiecki [Sankt Florian Psalter]‎[6], Krakow: Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, z zasiłkiem Sejmu Śląskiego [The Ossoliński National Institute: with the benefit of the Silesian Parliament], pages 107, 8:
      Moy yest... Effraym, przyyøcze (susceptio) glowy moyey
      [Moj jest... Effraim, przyjęcie (susceptio) głowy mojej]
  8. verbal noun of przyjąć (to take responsibility)
    • Middle of the 15th century, Rozmyślanie o żywocie Pana Jezusa[7], page 200:
      Owo baranek bozy, yen vezmye grzechy tego svyata, czvsz przyschedl, aby vzyąl grzechy svyeczkye, bo [prze] przyączye naschych grzechow (quia pro peccatis tollendis) offyerovan yest baranek nasch Krystus
      [Owo baranek boży, jen weźmie grzechy tego świata, czusz przyszedł, aby wziął grzechy świeckie, bo [prze] przyjęcie naszych grzechow (quia pro peccatis tollendis) ofierowan jest baranek nasz Krystus]
  9. (Roman Catholicism) verbal noun of przyjąć (to take communion)
    • 1875 [End of the 15th century], Stanisław Motty, editor, Książeczka do nabożeństwa Jadwigi księżniczki polskiej[8], Modlitewnik Nawojki, page 129:
      Modlythwa przed przyyaczym bozego czyala
      [Modlitwa przed przyjęcim Bożego Ciała]
  10. (attested in Greater Poland) resurrection from the dead
    • 1916 [second half of the 15th century], Stanisław Słoński, editor, Psałterz puławski[9], Greater Poland, page 21 arg:
      Za wznyeszyenye albo przyęcze rane, to iest za boze zmartwychwstanye, yesz rano stalo szye yest
      [Za wzniesienie albo przyjęcie rane, to jest za boże zmartwychwstanie, jeż rano stało sie jest]
[edit]
adjectives
adverbs
nouns
verbs

Descendants

[edit]
  • Polish: przyjęcie
  • Silesian: przijyńcie

References

[edit]
  • Bańkowski, Andrzej (2000) “przyjęcie”, in Etymologiczny słownik języka polskiego [Etymological Dictionary of the Polish Language] (in Polish)
  • B. Sieradzka-Baziur, Ewa Deptuchowa, Joanna Duska, Mariusz Frodyma, Beata Hejmo, Dorota Janeczko, Katarzyna Jasińska, Krystyna Kajtoch, Joanna Kozioł, Marian Kucała, Dorota Mika, Gabriela Niemiec, Urszula Poprawska, Elżbieta Supranowicz, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Piotr Szpor, Bartłomiej Borek, editors (2011–2015), “przyjęcie”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN

Polish

[edit]
Polish Wikipedia has an article on:
Wikipedia pl

Etymology

[edit]

Inherited from Old Polish przyjęcie. By surface analysis, przyjąć +‎ -ęcie. Compare Kashubian przëjãcé.

Pronunciation

[edit]
 
  • IPA(key): /pʂɘˈjɛɲ.t͡ɕɛ/
  • (Middle Polish) IPA(key): (16th c.) /pr̝ɨˈjɛ̃.t͡ɕɛ/, (17th–18th c.) /pʂɨˈjɛ̃.t͡ɕɛ/
  • Audio 1:(file)
  • Audio 2:(file)
  • Rhymes: -ɛɲt͡ɕɛ
  • Syllabification: przy‧ję‧cie

Noun

[edit]

przyjęcie n (diminutive przyjątko, related adjective przyjęciowy)

  1. (uncountable) verbal noun of przyjąć
  2. (countable) reception (social engagement)
  3. (countable, obsolete, business, finance) acceptance (agreement to pay for an amount on a bill of exchange or check)
    Synonyms: akcept, akceptacja
  4. (uncountable, obsolete) items for a reception
  5. (uncountable, Middle Polish) shelter
    Synonym: schronienie
  6. (Middle Polish) acceptance; reception; Further details are uncertain.
    • 1564, J. Mączyński, Lexicon[10], page 36c:
      Susceptio, Prziyęcie/ Podyęcie.
      [Susceptio, Przyjęcie/ Podjęcie.]
    • 1588, A. Calepinus, Dictionarium decem linguarum[11], page 13b:
      Acceptio – Prziięczie.
      [Acceptio – Przyjęcie.]
    • 1588, A. Calepinus, Dictionarium decem linguarum[12], page 106a:
      Assumptio – Przyieczię.
      [Assumptio – Przyjęcie.]
    • 1588, A. Calepinus, Dictionarium decem linguarum[13], page 898b:
      Receptio – Przyęczię.
      [Receptio – Przyjęcie.]

Declension

[edit]

Further reading

[edit]
  • przyjęcie in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
  • przyjęcie in Polish dictionaries at PWN
  • Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “przyjęcie”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
  • Paweł Kupiszewski (27.10.2020) “PRZYJĘCIE”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century]
  • Paweł Kupiszewski (27.10.2020) “PRZYJĘCIE%20SIĘ”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century]
  • Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “przyjęcie”, in Słownik języka polskiego
  • Aleksander Zdanowicz (1861) “przyjęcie”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861
  • J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1912), “przyjęcie”, in Słownik języka polskiego (in Polish), volume 5, Warsaw, page 298
  • przyjęcie in Narodowy Fotokorpus Języka Polskiego