sürtmek
Turkish
[edit]Etymology
[edit]From Ottoman Turkish سورتمك (sürtmek, “to rub grindingly against”), from Proto-Turkic *sür(-t)- (“to rub, smear”). Cognate to sürmek (“to rub, smear, spread”), see further cognates there.
Cognate with Old Uyghur [script needed] (sürt-, “to rub”), Karakhanid [script needed] (sürtmēk, “to smear, rub, polish, clean”), Azerbaijani sürtmək (“to rub, polish”), Bashkir һөртөү (hörtöw, “to smear”), Chagatai [script needed] (sürtmek, “to rub”), Kazakh сүрту (sürtu, “to wipe, rub off”), Khakas сӱртерге (sürterge, “to smear, spread, rub”), Kipchak [Arabic needed] (sürüt-, “to erase”), Kyrgyz сүртүү (sürtüü, “to rub, wipe”), Southern Altai сӱртер (sürter, “to smear, spread”), Tatar сөртү (sörtü, “to wipe, smear”), Turkmen sürtmek (“to rub”), Uyghur سۈرتمەك (sürtmek, “to wipe, scrub”), Uzbek surtmoq (“to wipe, polish”).
Verb
[edit]sürtmek (third-person singular simple present sürter)
- (transitive) to rub against
- (intransitive) to vagabond, sleep around, gad, horse around, wander about aimlessly
Conjugation
[edit]Note: Actual conjugations can be more complex than tables below. Compound forms with the auxiliary olmak not shown. See also Appendix:Turkish suffixes#Verbs.
Positive declarative | ||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
infinitive | sürtmek | |||||||
impersonal participle | imperfective | sürten | ||||||
perfective | sürtmüş | |||||||
prospective | sürtecek | |||||||
personal participle | non-prospective | sürttüğüm | sürttüğün | sürttüğü | sürttüğümüz | sürttüğünüz | sürttükleri | |
prospective | sürteceğim | sürteceğin | sürteceği | sürteceğimiz | sürteceğiniz | sürtecekleri | ||
verbal noun | sürtme | |||||||
way of doing | sürtüş | |||||||
singular | plural | |||||||
1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | |||
ben | sen | o | biz | siz | onlar | |||
indicative | present | aorist | sürterim | sürtersin | sürter | sürteriz | sürtersiniz | sürterler |
imperfective | sürtüyorum | sürtüyorsun | sürtüyor | sürtüyoruz | sürtüyorsunuz | sürtüyorlar | ||
past | perfective | sürttüm | sürttün | sürttü | sürttük | sürttünüz | sürttüler | |
imperfective | sürtüyordum | sürtüyordun | sürtüyordu | sürtüyorduk | sürtüyordunuz | sürtüyorlardı (or sürtüyordular) | ||
future | sürteceğim | sürteceksin | sürtecek | sürteceğiz | sürteceksiniz | sürtecekler | ||
inferential | perfective | sürtmişim | sürtmişsin | sürtmiş | sürtmişiz | sürtmişsinüz | sürtmişler | |
aorist | sürtermişim | sürtermişsin | sürtermiş | sürtermişiz | sürtermişsiniz | sürterlermiş (or sürtermişlar) | ||
imperfective | sürtüyormuşum | sürtüyormuşsun | sürtüyormuş | sürtüyormuşuz | sürtüyormuşsunuz | sürtüyorlarmış | ||
conditional | simple | sürtsem | sürtsen | sürtse | sürtsek | sürtseniz | sürtseler | |
perfective | sürtseydim | sürtseydin | sürtseydi | sürtseydik | sürtseydiniz | sürtseydiler | ||
optative | sürteyim | sürtesin | sürte | sürtelim | sürtesiniz | sürteler | ||
progressive | sürtmekteyim | sürtmektesin | sürtmekte | sürtmekteyiz | sürtmektesiniz | sürtmekteler | ||
necessitative | sürtmeliyim | sürtmelisin | sürtmeli | sürtmeliyiz | sürtmelisiniz | sürtmeliler | ||
imperative | sürt | sürtsün | sürtün | sürtsünler | ||||
Positive interrogative | ||||||||
singular | plural | |||||||
1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | |||
ben | sen | o | biz | siz | onlar | |||
indicative | present | aorist | sürter miyim? | sürter misin? | sürter mi? | sürter miyiz? | sürter misiniz? | sürterler mi? |
imperfective | sürtüyor muyum? | sürtüyor musun? | sürtüyor mu? | sürtüyor muyuz? | sürtüyor musunuz? | sürtüyorlar mı? | ||
past | perfective | sürttüm mü? | sürttün mü? | sürttü mü? | sürttük mü? | sürttünüz mü? | sürttüler mi? | |
imperfective | sürtüyor muydum? | sürtüyor muydun? | sürtüyor muydu? | sürtüyor muyduk? | sürtüyor muydunuz? | sürtüyorlar mıydı? | ||
future | sürtecek miyim? | sürtecek misin? | sürtecek mi? | sürtecek miyiz? | sürtecek misiniz? | sürtecekler mi? | ||
inferential | perfective | sürtmüş müyüm? | sürtmüş müsün? | sürtmüş mü? | sürtmüş müyüz? | sürtmüş müsünüz? | sürtmüşler mi? | |
aorist | sürter miymüşim? | sürter miymüşsin? | sürter miymüş? | sürter miymüşiz? | sürter miymüşsiniz? | sürterler miymiş? | ||
imperfective | sürtüyor muymuşum? | sürtüyor muymuşsun? | sürtüyor muymuş? | sürtüyor muymuşuz? | sürtüyor muymuşsunuz? | sürtüyorlar mıymış? | ||
conditional | simple | sürtsem mi? | sürtsen mi? | sürtse mi? | sürtsek mi? | sürtseniz mi? | sürtseler mi? | |
perfective | sürtse miydim? | sürtse miydin? | sürtse miydi? | sürtse miydik? | sürtse miydiniz? | sürtseler miydi? | ||
progressive | sürtmekte miyim? | sürtmekte misin? | sürtmekte mi? | sürtmekte miyiz? | sürtmekte misiniz? | sürtmekteler mi? | ||
necessitative | sürtmeli miyim? | sürtmeli misin? | sürtmeli mi? | sürtmeli miyiz? | sürtmeli misiniz? | sürtmeliler mi? | ||
Negative declarative | ||||||||
infinitive | sürtmemek | |||||||
impersonal participle | imperfective | sürtmeyen | ||||||
perfective | sürtmemiş | |||||||
prospective | sürtmeyecek | |||||||
personal participle | non-prospective | sürtmediğim | sürtmediğin | sürtmediği | sürtmediğimiz | sürtmediğiniz | sürtmedikleri | |
prospective | sürtmeyeceğim | sürtmeyeceğin | sürtmeyeceği | sürtmeyeceğimiz | sürtmeyeceğiniz | sürtmeyecekleri | ||
verbal noun | sürtmeme | |||||||
way of doing | sürtmeyüş | |||||||
singular | plural | |||||||
1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | |||
ben | sen | o | biz | siz | onlar | |||
indicative | present | aorist | sürtmem | sürtmezsin | sürtmez | sürtmeyiz | sürtmezsiniz | sürtmezler |
imperfective | sürtmüyorum | sürtmüyorsun | sürtmüyor | sürtmüyoruz | sürtmüyorsunuz | sürtmüyorlar | ||
past | perfective | sürtmedim | sürtmedin | sürtmedi | sürtmedik | sürtmediniz | sürtmediler | |
imperfective | sürtmüyordum | sürtmüyordun | sürtmüyordu | sürtmüyorduk | sürtmüyordunuz | sürtmüyorlardı | ||
future | sürtmeyeceğim | sürtmeyeceksin | sürtmeyecek | sürtmeyeceğiz | sürtmeyeceksiniz | sürtmeyecekler | ||
inferential | perfective | sürtmemişim | sürtmemişsin | sürtmemiş | sürtmemişiz | sürtmemişsiniz | sürtmemişler | |
aorist | sürtmezmişim | sürtmezmişsin | sürtmezmiş | sürtmezmişiz | sürtmezmişsiniz | sürtmezlermiş | ||
imperfective | sürtmüyormuşum | sürtmüyormuşsun | sürtmüyormuş | sürtmüyormuşuz | sürtmüyormuşsunuz | sürtmüyorlarmış | ||
conditional | simple | sürtmesem | sürtmesen | sürtmese | sürtmesek | sürtmeseniz | sürtmeseler | |
perfective | sürtmeseydim | sürtmeseydin | sürtmeseydi | sürtmeseydik | sürtmeseydiniz | sürtmeseydiler | ||
optative | sürtmeyeyim | sürtmeyesin | sürtmeye | sürtmeyelim | sürtmeyesiniz | sürtmeyeler | ||
progressive | sürtmemekteyim | sürtmemektesin | sürtmemekte | sürtmemekteyiz | sürtmemektesiniz | sürtmemekteler | ||
necessitative | sürtmemeliyim | sürtmemelisin | sürtmemeli | sürtmemeliyiz | sürtmemelisiniz | sürtmemeliler | ||
imperative | sürtme | sürtmesin | sürtmeyin | sürtmesinler | ||||
Negative interrogative | ||||||||
singular | plural | |||||||
1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | |||
ben | sen | o | biz | siz | onlar | |||
indicative | present | aorist | sürtmez miyim? | sürtmez misin? | sürtmez mi? | sürtmez miyiz? | sürtmez misiniz? | sürtmezler mi? |
imperfective | sürtmüyor muyum? | sürtmüyor musun? | sürtmüyor mu? | sürtmüyor muyuz? | sürtmüyor musunuz? | sürtmüyorlar mı? | ||
past | perfective | sürtmedim mi? | sürtmedin mi? | sürtmedi mi? | sürtmedik mi? | sürtmediniz mi? | sürtmediler mi? | |
imperfective | sürtmüyor muydum? | sürtmüyor muydun? | sürtmüyor muydu? | sürtmüyor muyduk? | sürtmüyor muydunuz? | sürtmüyorlar mıydı? | ||
future | sürtmeyecek miyim? | sürtmeyecek misin? | sürtmeyecek mi? | sürtmeyecek miyiz? | sürtmeyecek misiniz? | sürtmeyecekler mi? | ||
inferential | perfective | sürtmemiş miyim? | sürtmemiş misin? | sürtmemiş mi? | sürtmemiş miyiz? | sürtmemiş misiniz? | sürtmemişler mi? | |
aorist | sürtmez miymişim? | sürtmez miymişsin? | sürtmez miymiş? | sürtmez miymişiz? | sürtmez miymişsiniz? | sürtmezler miymiş? | ||
imperfective | sürtmüyor muymuşum? | sürtmüyor muymuşsun? | sürtmüyor muymuş? | sürtmüyor muymuşuz? | sürtmüyor muymuşsunuz? | sürtmüyorlar mıymış? | ||
conditional | simple | sürtmesem mi? | sürtmesen mi? | sürtmese mi? | sürtmesek mi? | sürtmeseniz mi? | sürtmeseler mi? | |
perfective | sürtmese miydim? | sürtmese miydin? | sürtmese miydi? | sürtmese miydik? | sürtmese miydiniz? | sürtmeseler miydi? | ||
progressive | sürtmemekte miyim? | sürtmemekte misin? | sürtmemekte mi? | sürtmemekte miyiz? | sürtmemekte misiniz? | sürtmemekteler mi? | ||
necessitative | sürtmemeli miyim? | sürtmemeli misin? | sürtmemeli mi? | sürtmemeli miyiz? | sürtmemeli misiniz? | sürtmemeliler mi? |
Synonyms
[edit]Related terms
[edit]Descendants
[edit]Further reading
[edit]- Nişanyan, Sevan (2002–) “sürtmek”, in Nişanyan Sözlük