पागल

From Wiktionary, the free dictionary
Jump to navigation Jump to search

Hindi[edit]

Etymology[edit]

Inherited from Sauraseni Prakrit *𑀧𑀕𑁆𑀕𑀮 (*paggala​).

Pronunciation[edit]

  • (Delhi Hindi) IPA(key): /pɑː.ɡəl/, [päː.ɡɐl]
  • Rhymes: -əl

Adjective[edit]

पागल (pāgal) (indeclinable, feminine पगली, Urdu spelling پاگل)

  1. mad
  2. insane
  3. crazy
    Synonym: सनकी (sankī)
  4. demented
  5. nuts
  6. daft
  7. moonstruck
  8. frantic
  9. loco
  10. possessed

Noun[edit]

पागल (pāgalm (Urdu spelling پاگل)

  1. madman
  2. lunatic

Declension[edit]

Derived terms[edit]

References[edit]

  • Turner, Ralph Lilley (1969–1985) “paggala”, in A Comparative Dictionary of the Indo-Aryan Languages, London: Oxford University Press

Sanskrit[edit]

Alternative scripts[edit]

Etymology[edit]

Probably a borrowing from a late Middle Indo-Aryan Apabhramsha, ultimately from an earlier Prakrit *𑀧𑀕𑁆𑀕𑀮 (*paggala​), from a substrate. Possibly related to पङ्गु (paṅgu), फक्क (phakka), and Santali [script needed] (pãk, to bend).

Pronunciation[edit]

Adjective[edit]

पागल (pāgala) stem

  1. mad, deranged, demented

Declension[edit]

Masculine a-stem declension of पागल (pāgala)
Singular Dual Plural
Nominative पागलः
pāgalaḥ
पागलौ / पागला¹
pāgalau / pāgalā¹
पागलाः / पागलासः¹
pāgalāḥ / pāgalāsaḥ¹
Vocative पागल
pāgala
पागलौ / पागला¹
pāgalau / pāgalā¹
पागलाः / पागलासः¹
pāgalāḥ / pāgalāsaḥ¹
Accusative पागलम्
pāgalam
पागलौ / पागला¹
pāgalau / pāgalā¹
पागलान्
pāgalān
Instrumental पागलेन
pāgalena
पागलाभ्याम्
pāgalābhyām
पागलैः / पागलेभिः¹
pāgalaiḥ / pāgalebhiḥ¹
Dative पागलाय
pāgalāya
पागलाभ्याम्
pāgalābhyām
पागलेभ्यः
pāgalebhyaḥ
Ablative पागलात्
pāgalāt
पागलाभ्याम्
pāgalābhyām
पागलेभ्यः
pāgalebhyaḥ
Genitive पागलस्य
pāgalasya
पागलयोः
pāgalayoḥ
पागलानाम्
pāgalānām
Locative पागले
pāgale
पागलयोः
pāgalayoḥ
पागलेषु
pāgaleṣu
Notes
  • ¹Vedic
Feminine ā-stem declension of पागला (pāgalā)
Singular Dual Plural
Nominative पागला
pāgalā
पागले
pāgale
पागलाः
pāgalāḥ
Vocative पागले
pāgale
पागले
pāgale
पागलाः
pāgalāḥ
Accusative पागलाम्
pāgalām
पागले
pāgale
पागलाः
pāgalāḥ
Instrumental पागलया / पागला¹
pāgalayā / pāgalā¹
पागलाभ्याम्
pāgalābhyām
पागलाभिः
pāgalābhiḥ
Dative पागलायै
pāgalāyai
पागलाभ्याम्
pāgalābhyām
पागलाभ्यः
pāgalābhyaḥ
Ablative पागलायाः / पागलायै²
pāgalāyāḥ / pāgalāyai²
पागलाभ्याम्
pāgalābhyām
पागलाभ्यः
pāgalābhyaḥ
Genitive पागलायाः / पागलायै²
pāgalāyāḥ / pāgalāyai²
पागलयोः
pāgalayoḥ
पागलानाम्
pāgalānām
Locative पागलायाम्
pāgalāyām
पागलयोः
pāgalayoḥ
पागलासु
pāgalāsu
Notes
  • ¹Vedic
  • ²Brāhmaṇas
Neuter a-stem declension of पागल (pāgala)
Singular Dual Plural
Nominative पागलम्
pāgalam
पागले
pāgale
पागलानि / पागला¹
pāgalāni / pāgalā¹
Vocative पागल
pāgala
पागले
pāgale
पागलानि / पागला¹
pāgalāni / pāgalā¹
Accusative पागलम्
pāgalam
पागले
pāgale
पागलानि / पागला¹
pāgalāni / pāgalā¹
Instrumental पागलेन
pāgalena
पागलाभ्याम्
pāgalābhyām
पागलैः / पागलेभिः¹
pāgalaiḥ / pāgalebhiḥ¹
Dative पागलाय
pāgalāya
पागलाभ्याम्
pāgalābhyām
पागलेभ्यः
pāgalebhyaḥ
Ablative पागलात्
pāgalāt
पागलाभ्याम्
pāgalābhyām
पागलेभ्यः
pāgalebhyaḥ
Genitive पागलस्य
pāgalasya
पागलयोः
pāgalayoḥ
पागलानाम्
pāgalānām
Locative पागले
pāgale
पागलयोः
pāgalayoḥ
पागलेषु
pāgaleṣu
Notes
  • ¹Vedic

Noun[edit]

पागल (pāgala) stemm

  1. a particular mixed caste

Declension[edit]

Masculine a-stem declension of पागल (pāgala)
Singular Dual Plural
Nominative पागलः
pāgalaḥ
पागलौ / पागला¹
pāgalau / pāgalā¹
पागलाः / पागलासः¹
pāgalāḥ / pāgalāsaḥ¹
Vocative पागल
pāgala
पागलौ / पागला¹
pāgalau / pāgalā¹
पागलाः / पागलासः¹
pāgalāḥ / pāgalāsaḥ¹
Accusative पागलम्
pāgalam
पागलौ / पागला¹
pāgalau / pāgalā¹
पागलान्
pāgalān
Instrumental पागलेन
pāgalena
पागलाभ्याम्
pāgalābhyām
पागलैः / पागलेभिः¹
pāgalaiḥ / pāgalebhiḥ¹
Dative पागलाय
pāgalāya
पागलाभ्याम्
pāgalābhyām
पागलेभ्यः
pāgalebhyaḥ
Ablative पागलात्
pāgalāt
पागलाभ्याम्
pāgalābhyām
पागलेभ्यः
pāgalebhyaḥ
Genitive पागलस्य
pāgalasya
पागलयोः
pāgalayoḥ
पागलानाम्
pāgalānām
Locative पागले
pāgale
पागलयोः
pāgalayoḥ
पागलेषु
pāgaleṣu
Notes
  • ¹Vedic

References[edit]

  • Monier Williams (1899) “पागल”, in A Sanskrit–English Dictionary, [], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, pages 614/2, 1330/2.
  • Mayrhofer, Manfred (2001) “pahlava - para -”, in Etymologisches Wörterbuch des Altindoarischen [Etymological Dictionary of Old Indo-Aryan]‎[1] (in German), volume 3, Heidelberg: Carl Winter Universitätsverlag, page 312
  • Mayrhofer, Manfred (1963) Kurzgefasstes Etymologisches Wörterbuch des Altindischen [A Concise Etymological Sanskrit Dictionary] (in German), volume 2, Heidelberg: Carl Winter Universitätsverlag, page 312
  • Turner, Ralph Lilley (1969–1985) “paggala”, in A Comparative Dictionary of the Indo-Aryan Languages, London: Oxford University Press
  • Otto von Böhtlingk (1855) “[2]”, in Sanskrit-Wörterbuch: Part 4, page 625, column 1