कृत्य

Hindi

Etymology

Borrowed from Sanskrit कृत्य (kṛtya).

Pronunciation

• (Delhi Hindi) IPA^(key): /kɾɪt̪.jᵊ/
• Rhymes: -ɪt̪.jᵊ

Noun

कृत्य • (kŕtya) m

1. duty

Declension

Declension of कृत्य (masc cons-stem)

	singular	plural
direct	कृत्य kŕtya	कृत्य kŕtya
oblique	कृत्य kŕtya	कृत्यों kŕtyõ
vocative	कृत्य kŕtya	कृत्यो kŕtyo

Sanskrit

Alternative scripts

Alternative scripts

• কৃত্য (Assamese script)
• ᬓᬺᬢ᭄ᬬ (Balinese script)
• কৃত্য (Bengali script)
• 𑰎𑰴𑰝𑰿𑰧 (Bhaiksuki script)
• 𑀓𑀾𑀢𑁆𑀬 (Brahmi script)
• ကၖတျ (Burmese script)
• કૃત્ય (Gujarati script)
• ਕ੍ਰਤ੍ਯ (Gurmukhi script)
• 𑌕𑍃𑌤𑍍𑌯 (Grantha script)
• ꦏꦽꦠꦾ (Javanese script)
• 𑂍𑃂𑂞𑂹𑂨 (Kaithi script)
• ಕೃತ್ಯ (Kannada script)
• ក្ឫត្យ (Khmer script)
• ກ຺ຣິຕ຺ຍ (Lao script)
• കൃത്യ (Malayalam script)
• ᡬᡵᡳᢠᠶᠠ (Manchu script)
• 𑘎𑘵𑘝𑘿𑘧 (Modi script)
• ᢉᠷᠢᢐᠶ᠎ᠠ (Mongolian script)
• 𑦮𑧖𑦽𑧠𑧇 (Nandinagari script)
• 𑐎𑐺𑐟𑑂𑐫 (Newa script)
• କୃତ୍ଯ (Odia script)
• ꢒꢺꢡ꣄ꢫ (Saurashtra script)
• 𑆑𑆸𑆠𑇀𑆪 (Sharada script)
• 𑖎𑖴𑖝𑖿𑖧 (Siddham script)
• කෘත්‍ය (Sinhalese script)
• 𑩜𑩙𑩫 𑪙𑩻 (Soyombo script)
• 𑚊𑚙𑚶𑚣 (Takri script)
• க்ரித்ய (Tamil script)
• కృత్య (Telugu script)
• กฺฤตฺย (Thai script)
• ཀྲྀ་ཏྱ (Tibetan script)
• 𑒏𑒵𑒞𑓂𑒨 (Tirhuta script)
• 𑨋𑨼𑨉𑨙𑩇𑨪 (Zanabazar Square script)

Etymology

From the root कृ (kṛ, “to do, make”).

Pronunciation

• (Vedic) IPA^(key): /kr̩t.jɐ/
• (Classical) IPA^(key): /ˈkr̩t̪.jɐ/

Adjective

कृत्य • (kṛtya)

1. ‘to be done or performed’
2. practicable, feasible
3. right, proper to be done
4. one who may be seduced from allegiance or alliance, who may be bribed or hired (as an assassin)
5. (medicine) to be treated or attended with

Declension

Masculine a-stem declension of कृत्य
Nom. sg.	कृत्यः (kṛtyaḥ)
Gen. sg.	कृत्यस्य (kṛtyasya)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	कृत्यः (kṛtyaḥ)	कृत्यौ (kṛtyau)	कृत्याः (kṛtyāḥ)
Vocative	कृत्य (kṛtya)	कृत्यौ (kṛtyau)	कृत्याः (kṛtyāḥ)
Accusative	कृत्यम् (kṛtyam)	कृत्यौ (kṛtyau)	कृत्यान् (kṛtyān)
Instrumental	कृत्येन (kṛtyena)	कृत्याभ्याम् (kṛtyābhyām)	कृत्यैः (kṛtyaiḥ)
Dative	कृत्याय (kṛtyāya)	कृत्याभ्याम् (kṛtyābhyām)	कृत्येभ्यः (kṛtyebhyaḥ)
Ablative	कृत्यात् (kṛtyāt)	कृत्याभ्याम् (kṛtyābhyām)	कृत्येभ्यः (kṛtyebhyaḥ)
Genitive	कृत्यस्य (kṛtyasya)	कृत्ययोः (kṛtyayoḥ)	कृत्यानाम् (kṛtyānām)
Locative	कृत्ये (kṛtye)	कृत्ययोः (kṛtyayoḥ)	कृत्येषु (kṛtyeṣu)

Feminine ā-stem declension of कृत्य
Nom. sg.	कृत्या (kṛtyā)
Gen. sg.	कृत्यायाः (kṛtyāyāḥ)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	कृत्या (kṛtyā)	कृत्ये (kṛtye)	कृत्याः (kṛtyāḥ)
Vocative	कृत्ये (kṛtye)	कृत्ये (kṛtye)	कृत्याः (kṛtyāḥ)
Accusative	कृत्याम् (kṛtyām)	कृत्ये (kṛtye)	कृत्याः (kṛtyāḥ)
Instrumental	कृत्यया (kṛtyayā)	कृत्याभ्याम् (kṛtyābhyām)	कृत्याभिः (kṛtyābhiḥ)
Dative	कृत्यायै (kṛtyāyai)	कृत्याभ्याम् (kṛtyābhyām)	कृत्याभ्यः (kṛtyābhyaḥ)
Ablative	कृत्यायाः (kṛtyāyāḥ)	कृत्याभ्याम् (kṛtyābhyām)	कृत्याभ्यः (kṛtyābhyaḥ)
Genitive	कृत्यायाः (kṛtyāyāḥ)	कृत्ययोः (kṛtyayoḥ)	कृत्यानाम् (kṛtyānām)
Locative	कृत्यायाम् (kṛtyāyām)	कृत्ययोः (kṛtyayoḥ)	कृत्यासु (kṛtyāsu)

Neuter a-stem declension of कृत्य
Nom. sg.	कृत्यम् (kṛtyam)
Gen. sg.	कृत्यस्य (kṛtyasya)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	कृत्यम् (kṛtyam)	कृत्ये (kṛtye)	कृत्यानि (kṛtyāni)
Vocative	कृत्य (kṛtya)	कृत्ये (kṛtye)	कृत्यानि (kṛtyāni)
Accusative	कृत्यम् (kṛtyam)	कृत्ये (kṛtye)	कृत्यानि (kṛtyāni)
Instrumental	कृत्येन (kṛtyena)	कृत्याभ्याम् (kṛtyābhyām)	कृत्यैः (kṛtyaiḥ)
Dative	कृत्याय (kṛtyāya)	कृत्याभ्याम् (kṛtyābhyām)	कृत्येभ्यः (kṛtyebhyaḥ)
Ablative	कृत्यात् (kṛtyāt)	कृत्याभ्याम् (kṛtyābhyām)	कृत्येभ्यः (kṛtyebhyaḥ)
Genitive	कृत्यस्य (kṛtyasya)	कृत्ययोः (kṛtyayoḥ)	कृत्यानाम् (kṛtyānām)
Locative	कृत्ये (kṛtye)	कृत्ययोः (kṛtyayoḥ)	कृत्येषु (kṛtyeṣu)

Noun

कृत्य • (kṛtya) stem, m

1. (scil. प्रत्यय) the class of affixes forming the future. (as तव्य, अनीय, य, एलिम, etc.)
2. a kind of evil spirit (named either with or without the addition of यक्ष, मानुष, असुर, etc.). (perhaps v.l. for °त्या below)

Declension

Masculine a-stem declension of कृत्य (kṛtya)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	कृत्यः kṛtyaḥ	कृत्यौ / कृत्या¹ kṛtyau / kṛtyā¹	कृत्याः / कृत्यासः¹ kṛtyāḥ / kṛtyāsaḥ¹
Vocative	कृत्य kṛtya	कृत्यौ / कृत्या¹ kṛtyau / kṛtyā¹	कृत्याः / कृत्यासः¹ kṛtyāḥ / kṛtyāsaḥ¹
Accusative	कृत्यम् kṛtyam	कृत्यौ / कृत्या¹ kṛtyau / kṛtyā¹	कृत्यान् kṛtyān
Instrumental	कृत्येन kṛtyena	कृत्याभ्याम् kṛtyābhyām	कृत्यैः / कृत्येभिः¹ kṛtyaiḥ / kṛtyebhiḥ¹
Dative	कृत्याय kṛtyāya	कृत्याभ्याम् kṛtyābhyām	कृत्येभ्यः kṛtyebhyaḥ
Ablative	कृत्यात् kṛtyāt	कृत्याभ्याम् kṛtyābhyām	कृत्येभ्यः kṛtyebhyaḥ
Genitive	कृत्यस्य kṛtyasya	कृत्ययोः kṛtyayoḥ	कृत्यानाम् kṛtyānām
Locative	कृत्ये kṛtye	कृत्ययोः kṛtyayoḥ	कृत्येषु kṛtyeṣu
Notes	¹Vedic

Noun

कृत्य • (kṛtya) stem, n

1. what ought to be done, what is proper or fit, duty, office
2. action, business, performance, service
3. purpose, end, object, motive, cause

Declension

Neuter a-stem declension of कृत्य (kṛtya)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	कृत्यम् kṛtyam	कृत्ये kṛtye	कृत्यानि / कृत्या¹ kṛtyāni / kṛtyā¹
Vocative	कृत्य kṛtya	कृत्ये kṛtye	कृत्यानि / कृत्या¹ kṛtyāni / kṛtyā¹
Accusative	कृत्यम् kṛtyam	कृत्ये kṛtye	कृत्यानि / कृत्या¹ kṛtyāni / kṛtyā¹
Instrumental	कृत्येन kṛtyena	कृत्याभ्याम् kṛtyābhyām	कृत्यैः / कृत्येभिः¹ kṛtyaiḥ / kṛtyebhiḥ¹
Dative	कृत्याय kṛtyāya	कृत्याभ्याम् kṛtyābhyām	कृत्येभ्यः kṛtyebhyaḥ
Ablative	कृत्यात् kṛtyāt	कृत्याभ्याम् kṛtyābhyām	कृत्येभ्यः kṛtyebhyaḥ
Genitive	कृत्यस्य kṛtyasya	कृत्ययोः kṛtyayoḥ	कृत्यानाम् kṛtyānām
Locative	कृत्ये kṛtye	कृत्ययोः kṛtyayoḥ	कृत्येषु kṛtyeṣu
Notes	¹Vedic

Descendants

• Hindi: कृत्य (kŕtya)
• Marathi: कृत्य (kŕtya)
• Pali: kicca
  • Burmese: ကိစ္စ (kicca.)
• → Tamil: கிருதி (kiruti)
• Telugu: కృత్యము (kr̥tyamu)
• → Tocharian B: āhāra-krtya

References

• Monier Williams (1899) “कृत्य”, in A Sanskrit–English Dictionary, […], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, page 303/3.