ծիրանի
Armenian
Etymology 1
From (deprecated template usage) [etyl] Old Armenian ծիրանի (cirani).
Pronunciation
- (Eastern Armenian) IPA(key): /t͡siɾɑˈni/, [t͡siɾɑní]
- (Western Armenian) IPA(key): /d͡ziɾɑˈni/, [d͡ziɾɑní]
Noun
ծիրանի • (cirani)
Declension
u-type, inanimate (Eastern Armenian)
| singular | plural | |||
|---|---|---|---|---|
| nominative | ծիրանի (cirani) | ծիրանիներ (ciraniner) | ||
| dative | ծիրանու (ciranu) | ծիրանիների (ciranineri) | ||
| ablative | ծիրանուց (ciranucʻ) | ծիրանիներից (ciraninericʻ) | ||
| instrumental | ծիրանով, ծիրանիով (ciranov, ciraniov) | ծիրանիներով (ciraninerov) | ||
| locative | ծիրանում, ծիրանիում (ciranum, ciranium) | ծիրանիներում (ciraninerum) | ||
| definite forms | ||||
| nominative | ծիրանին (ciranin) | ծիրանիները/ծիրանիներն (ciraninerə/ciraninern) | ||
| dative | ծիրանուն (ciranun) | ծիրանիներին (ciraninerin) | ||
| 1st person possessive forms (my) | ||||
| nominative | ծիրանիս (ciranis) | ծիրանիներս (ciraniners) | ||
| dative | ծիրանուս (ciranus) | ծիրանիներիս (ciranineris) | ||
| ablative | ծիրանուցս (ciranucʻs) | ծիրանիներիցս (ciraninericʻs) | ||
| instrumental | ծիրանովս, ծիրանիովս (ciranovs, ciraniovs) | ծիրանիներովս (ciraninerovs) | ||
| locative | ծիրանումս, ծիրանիումս (ciranums, ciraniums) | ծիրանիներումս (ciraninerums) | ||
| 2nd person possessive forms (your) | ||||
| nominative | ծիրանիդ (ciranid) | ծիրանիներդ (ciraninerd) | ||
| dative | ծիրանուդ (ciranud) | ծիրանիներիդ (ciraninerid) | ||
| ablative | ծիրանուցդ (ciranucʻd) | ծիրանիներիցդ (ciraninericʻd) | ||
| instrumental | ծիրանովդ, ծիրանիովդ (ciranovd, ciraniovd) | ծիրանիներովդ (ciraninerovd) | ||
| locative | ծիրանումդ, ծիրանիումդ (ciranumd, ciraniumd) | ծիրանիներումդ (ciraninerumd) | ||
Adjective
ծիրանի • (cirani)
- purple
- 1994, Bible, Book of Jeremiah 10.9:
- որովհետեւ դրանք փայտ են, Թարսիսից բերուած ընտիր արծաթ եւ ոսկի՝ Սոփաթայից։ Դրանք բոլոր վարպետների եւ ոսկերիչների ձեռքի գործն են․ դրանց կապուտակ ու ծիրանի զգեստները բոլորը հնարամիտ վարպետների գործն են։
- orovhetew drankʻ pʻayt en, Tʻarsisicʻ beruac əntir arcatʻ ew oski, Sopʻatʻayicʻ. Drankʻ bolor varpetneri ew oskeričʻneri jeṙkʻi gorcn en; drancʻ kaputak u cirani zgestnerə bolorə hnaramit varpetneri gorcn en.
- Silver spread into plates is brought from Tarshish, and gold from Uphaz, the work of the workman, and of the hands of the founder: blue and purple [is] their clothing: they [are] all the work of cunning.
- որովհետեւ դրանք փայտ են, Թարսիսից բերուած ընտիր արծաթ եւ ոսկի՝ Սոփաթայից։ Դրանք բոլոր վարպետների եւ ոսկերիչների ձեռքի գործն են․ դրանց կապուտակ ու ծիրանի զգեստները բոլորը հնարամիտ վարպետների գործն են։
- blood-red, crimson, fiery
- azure, cerulean, sky-blue
- yellow, gold
- green, greenish
- multi-colored, colorful
- ծիրանի գոտի ― cirani goti ― rainbow
- ծիրանի ծուխ ― cirani cux ― thin blue smoke rising out of a skylight, indicating habitation
Declension
nominalized, u-type (Eastern Armenian)
| singular | plural | |||
|---|---|---|---|---|
| nominative | ծիրանի (cirani) | ծիրանիներ (ciraniner) | ||
| dative | ծիրանու (ciranu) | ծիրանիների (ciranineri) | ||
| ablative | ծիրանուց (ciranucʻ) | ծիրանիներից (ciraninericʻ) | ||
| instrumental | ծիրանով, ծիրանիով (ciranov, ciraniov) | ծիրանիներով (ciraninerov) | ||
| locative | ծիրանում, ծիրանիում (ciranum, ciranium) | ծիրանիներում (ciraninerum) | ||
| definite forms | ||||
| nominative | ծիրանին (ciranin) | ծիրանիները/ծիրանիներն (ciraninerə/ciraninern) | ||
| dative | ծիրանուն (ciranun) | ծիրանիներին (ciraninerin) | ||
| 1st person possessive forms (my) | ||||
| nominative | ծիրանիս (ciranis) | ծիրանիներս (ciraniners) | ||
| dative | ծիրանուս (ciranus) | ծիրանիներիս (ciranineris) | ||
| ablative | ծիրանուցս (ciranucʻs) | ծիրանիներիցս (ciraninericʻs) | ||
| instrumental | ծիրանովս, ծիրանիովս (ciranovs, ciraniovs) | ծիրանիներովս (ciraninerovs) | ||
| locative | ծիրանումս, ծիրանիումս (ciranums, ciraniums) | ծիրանիներումս (ciraninerums) | ||
| 2nd person possessive forms (your) | ||||
| nominative | ծիրանիդ (ciranid) | ծիրանիներդ (ciraninerd) | ||
| dative | ծիրանուդ (ciranud) | ծիրանիներիդ (ciraninerid) | ||
| ablative | ծիրանուցդ (ciranucʻd) | ծիրանիներիցդ (ciraninericʻd) | ||
| instrumental | ծիրանովդ, ծիրանիովդ (ciranovd, ciraniovd) | ծիրանիներովդ (ciraninerovd) | ||
| locative | ծիրանումդ, ծիրանիումդ (ciranumd, ciraniumd) | ծիրանիներումդ (ciraninerumd) | ||
Etymology 2
Pronunciation
- (Eastern Armenian) IPA(key): /t͡siɾɑˈni/, [t͡siɾɑní]
- (Western Armenian) IPA(key): /d͡ziɾɑˈni/, [d͡ziɾɑní]
Noun
ծիրանի • (cirani)
- apricot tree
Declension
u-type, inanimate (Eastern Armenian)
| singular | plural | |||
|---|---|---|---|---|
| nominative | ծիրանի (cirani) | ծիրանիներ (ciraniner) | ||
| dative | ծիրանու (ciranu) | ծիրանիների (ciranineri) | ||
| ablative | ծիրանուց (ciranucʻ) | ծիրանիներից (ciraninericʻ) | ||
| instrumental | ծիրանով, ծիրանիով (ciranov, ciraniov) | ծիրանիներով (ciraninerov) | ||
| locative | ծիրանում, ծիրանիում (ciranum, ciranium) | ծիրանիներում (ciraninerum) | ||
| definite forms | ||||
| nominative | ծիրանին (ciranin) | ծիրանիները/ծիրանիներն (ciraninerə/ciraninern) | ||
| dative | ծիրանուն (ciranun) | ծիրանիներին (ciraninerin) | ||
| 1st person possessive forms (my) | ||||
| nominative | ծիրանիս (ciranis) | ծիրանիներս (ciraniners) | ||
| dative | ծիրանուս (ciranus) | ծիրանիներիս (ciranineris) | ||
| ablative | ծիրանուցս (ciranucʻs) | ծիրանիներիցս (ciraninericʻs) | ||
| instrumental | ծիրանովս, ծիրանիովս (ciranovs, ciraniovs) | ծիրանիներովս (ciraninerovs) | ||
| locative | ծիրանումս, ծիրանիումս (ciranums, ciraniums) | ծիրանիներումս (ciraninerums) | ||
| 2nd person possessive forms (your) | ||||
| nominative | ծիրանիդ (ciranid) | ծիրանիներդ (ciraninerd) | ||
| dative | ծիրանուդ (ciranud) | ծիրանիներիդ (ciraninerid) | ||
| ablative | ծիրանուցդ (ciranucʻd) | ծիրանիներիցդ (ciraninericʻd) | ||
| instrumental | ծիրանովդ, ծիրանիովդ (ciranovd, ciraniovd) | ծիրանիներովդ (ciraninerovd) | ||
| locative | ծիրանումդ, ծիրանիումդ (ciranumd, ciraniumd) | ծիրանիներումդ (ciraninerumd) | ||
Synonyms
- ծիրանենի (ciraneni)
Adjective
ծիրանի • (cirani)
- apricot (of or relating to an apricot or apricot tree)
Declension
nominalized, u-type (Eastern Armenian)
| singular | plural | |||
|---|---|---|---|---|
| nominative | ծիրանի (cirani) | ծիրանիներ (ciraniner) | ||
| dative | ծիրանու (ciranu) | ծիրանիների (ciranineri) | ||
| ablative | ծիրանուց (ciranucʻ) | ծիրանիներից (ciraninericʻ) | ||
| instrumental | ծիրանով, ծիրանիով (ciranov, ciraniov) | ծիրանիներով (ciraninerov) | ||
| locative | ծիրանում, ծիրանիում (ciranum, ciranium) | ծիրանիներում (ciraninerum) | ||
| definite forms | ||||
| nominative | ծիրանին (ciranin) | ծիրանիները/ծիրանիներն (ciraninerə/ciraninern) | ||
| dative | ծիրանուն (ciranun) | ծիրանիներին (ciraninerin) | ||
| 1st person possessive forms (my) | ||||
| nominative | ծիրանիս (ciranis) | ծիրանիներս (ciraniners) | ||
| dative | ծիրանուս (ciranus) | ծիրանիներիս (ciranineris) | ||
| ablative | ծիրանուցս (ciranucʻs) | ծիրանիներիցս (ciraninericʻs) | ||
| instrumental | ծիրանովս, ծիրանիովս (ciranovs, ciraniovs) | ծիրանիներովս (ciraninerovs) | ||
| locative | ծիրանումս, ծիրանիումս (ciranums, ciraniums) | ծիրանիներումս (ciraninerums) | ||
| 2nd person possessive forms (your) | ||||
| nominative | ծիրանիդ (ciranid) | ծիրանիներդ (ciraninerd) | ||
| dative | ծիրանուդ (ciranud) | ծիրանիներիդ (ciraninerid) | ||
| ablative | ծիրանուցդ (ciranucʻd) | ծիրանիներիցդ (ciraninericʻd) | ||
| instrumental | ծիրանովդ, ծիրանիովդ (ciranovd, ciraniovd) | ծիրանիներովդ (ciraninerovd) | ||
| locative | ծիրանումդ, ծիրանիումդ (ciranumd, ciraniumd) | ծիրանիներումդ (ciraninerumd) | ||
Old Armenian
Etymology
Noun
ծիրանի • (cirani)
- purple (the color of the ripe apricot)
- ծիրանի Տիւրոսի/Ծուրայ ― cirani Tiwrosi/Curay ― Tyrian purple
- purple-fish (a shellfish yielding purple dye)
- purple clothes, stuffs
- ծիրանիս արկանել ― ciranis arkanel ― to be clad or clothed in purple, to assume the purple; (figuratively) to assume the imperial dignity
- (figuratively) imperial dignity
Declension
o-a-type
| singular | plural | ||
|---|---|---|---|
| nominative | ծիրանի (cirani) | ծիրանիք (ciranikʻ) | |
| genitive | ծիրանւոյ (ciranwoy) | ծիրանեաց (ciraneacʻ) | |
| dative | ծիրանւոյ (ciranwoy) | ծիրանեաց (ciraneacʻ) | |
| accusative | ծիրանի (cirani) | ծիրանիս (ciranis) | |
| ablative | ծիրանւոյ (ciranwoy) | ծիրանեաց (ciraneacʻ) | |
| instrumental | ծիրանեաւ (ciraneaw) | ծիրանեաւք = ծիրանեօք (ciraneawkʻ = ciraneōkʻ) | |
| locative | ծիրանի (cirani) | ծիրանիս (ciranis) |
o-type
| singular | plural | ||
|---|---|---|---|
| nominative | ծիրանի (cirani) | ծիրանիք (ciranikʻ) | |
| genitive | ծիրանւոյ (ciranwoy) | ծիրանւոց (ciranwocʻ) | |
| dative | ծիրանւոյ (ciranwoy) | ծիրանւոց (ciranwocʻ) | |
| accusative | ծիրանի (cirani) | ծիրանիս (ciranis) | |
| ablative | ծիրանւոյ (ciranwoy) | ծիրանւոց (ciranwocʻ) | |
| instrumental | ծիրանւով (ciranwov) | ծիրանւովք (ciranwovkʻ) | |
| locative | ծիրանի (cirani) | ծիրանիս (ciranis) |
Adjective
ծիրանի • (cirani)
- purple
- 5th century, Bible, Book of Jeremiah 10.9:
- զի փայտ են, եւ արծաթ ընտիր՝ եկեալ ի Թարշշայ, եւ ոսկի ի Սովփաթայ, գործ ճարտարաց ամենայն, եւ ձեռաց ոսկերչաց․ կապուտակ եւ ծիրանի հանդերձն նոցա, գործ իմաստնոց ամենայն։
- zi pʻayt en, ew arcatʻ əntir, ekeal i Tʻarššay, ew oski i Sovpʻatʻay, gorc čartaracʻ amenayn, ew jeṙacʻ oskerčʻacʻ; kaputak ew cirani handerjn nocʻa, gorc imastnocʻ amenayn.
- Silver spread into plates is brought from Tarshish, and gold from Uphaz, the work of the workman, and of the hands of the founder: blue and purple [is] their clothing: they [are] all the work of cunning.
- զի փայտ են, եւ արծաթ ընտիր՝ եկեալ ի Թարշշայ, եւ ոսկի ի Սովփաթայ, գործ ճարտարաց ամենայն, եւ ձեռաց ոսկերչաց․ կապուտակ եւ ծիրանի հանդերձն նոցա, գործ իմաստնոց ամենայն։
Declension
o-a-type
| singular | plural | ||
|---|---|---|---|
| nominative | ծիրանի (cirani) | ծիրանիք (ciranikʻ) | |
| genitive | ծիրանւոյ (ciranwoy) | ծիրանեաց (ciraneacʻ) | |
| dative | ծիրանւոյ (ciranwoy) | ծիրանեաց (ciraneacʻ) | |
| accusative | ծիրանի (cirani) | ծիրանիս (ciranis) | |
| ablative | ծիրանւոյ (ciranwoy) | ծիրանեաց (ciraneacʻ) | |
| instrumental | ծիրանեաւ (ciraneaw) | ծիրանեաւք = ծիրանեօք (ciraneawkʻ = ciraneōkʻ) | |
| locative | ծիրանի (cirani) | ծիրանիս (ciranis) |
o-type
| singular | plural | ||
|---|---|---|---|
| nominative | ծիրանի (cirani) | ծիրանիք (ciranikʻ) | |
| genitive | ծիրանւոյ (ciranwoy) | ծիրանւոց (ciranwocʻ) | |
| dative | ծիրանւոյ (ciranwoy) | ծիրանւոց (ciranwocʻ) | |
| accusative | ծիրանի (cirani) | ծիրանիս (ciranis) | |
| ablative | ծիրանւոյ (ciranwoy) | ծիրանւոց (ciranwocʻ) | |
| instrumental | ծիրանւով (ciranwov) | ծիրանւովք (ciranwovkʻ) | |
| locative | ծիրանի (cirani) | ծիրանիս (ciranis) |
Descendants
- Armenian: ծիրանի (cirani)
References
- Petrosean, Matatʻeay (1879) “ծիրանի”, in Nor Baṙagirkʻ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy
- Awetikʻean, G., Siwrmēlean, X., Awgerean, M. (1836–1837) “ծիրանի”, in Nor baṙgirkʻ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy
- Ačaṙean, Hračʻeay (1971–1979) “ծիրան”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, Yerevan: University Press
Categories:
- Armenian terms derived from Old Armenian
- Armenian terms with IPA pronunciation
- Armenian lemmas
- Armenian nouns
- Armenian adjectives
- Armenian terms with quotations
- Armenian terms with usage examples
- Armenian terms suffixed with -ի
- hy:Colors
- hy:Trees
- Old Armenian terms suffixed with -ի
- Old Armenian lemmas
- Old Armenian nouns
- Old Armenian terms with usage examples
- Old Armenian adjectives
- Old Armenian terms with quotations
- xcl:Colors