հարկ

From Wiktionary, the free dictionary
Jump to navigation Jump to search

Armenian

[edit]

Pronunciation

[edit]

Etymology 1

[edit]

Learned borrowing from Old Armenian յարկ (yark).

Alternative forms

[edit]

Noun

[edit]

հարկ • (hark)

  1. floor, storey
    այս շենքն ունի հինգ հարկ ― ays šenkʻn uni hing hark ― this building has five floors
  2. roof
    մեկ հարկի տակ ապրել ― mek harki tak aprel ― to live under one roof
Declension
[edit]
i-type, inanimate (Eastern Armenian)
singular plural
nominative հարկ (hark) հարկեր (harker)
dative հարկի (harki) հարկերի (harkeri)
ablative հարկից (harkicʻ) հարկերից (harkericʻ)
instrumental հարկով (harkov) հարկերով (harkerov)
locative հարկում (harkum) հարկերում (harkerum)
definite forms
nominative հարկը/հարկն (harkə/harkn) հարկերը/հարկերն (harkerə/harkern)
dative հարկին (harkin) հարկերին (harkerin)
1st person possessive forms (my)
nominative հարկս (harks) հարկերս (harkers)
dative հարկիս (harkis) հարկերիս (harkeris)
ablative հարկիցս (harkicʻs) հարկերիցս (harkericʻs)
instrumental հարկովս (harkovs) հարկերովս (harkerovs)
locative հարկումս (harkums) հարկերումս (harkerums)
2nd person possessive forms (your)
nominative հարկդ (harkd) հարկերդ (harkerd)
dative հարկիդ (harkid) հարկերիդ (harkerid)
ablative հարկիցդ (harkicʻd) հարկերիցդ (harkericʻd)
instrumental հարկովդ (harkovd) հարկերովդ (harkerovd)
locative հարկումդ (harkumd) հարկերումդ (harkerumd)
Derived terms
[edit]

Etymology 2

[edit]

From Old Armenian հարկ (hark).

Noun

[edit]

հարկ • (hark)

  1. tax
    հարկեր վճարել ― harker včarel ― to pay taxes
  2. tribute
    հարկ դնել ― hark dnel ― to lay under tribute
  3. necessity, need
    հարկ չկա անհանգստանալու ― hark čʻka anhangstanalu ― there is no need to worry
    հարկ համարել ― hark hamarel ― consider it necessary
Declension
[edit]
i-type, inanimate (Eastern Armenian)
singular plural
nominative հարկ (hark) հարկեր (harker)
dative հարկի (harki) հարկերի (harkeri)
ablative հարկից (harkicʻ) հարկերից (harkericʻ)
instrumental հարկով (harkov) հարկերով (harkerov)
locative հարկում (harkum) հարկերում (harkerum)
definite forms
nominative հարկը/հարկն (harkə/harkn) հարկերը/հարկերն (harkerə/harkern)
dative հարկին (harkin) հարկերին (harkerin)
1st person possessive forms (my)
nominative հարկս (harks) հարկերս (harkers)
dative հարկիս (harkis) հարկերիս (harkeris)
ablative հարկիցս (harkicʻs) հարկերիցս (harkericʻs)
instrumental հարկովս (harkovs) հարկերովս (harkerovs)
locative հարկումս (harkums) հարկերումս (harkerums)
2nd person possessive forms (your)
nominative հարկդ (harkd) հարկերդ (harkerd)
dative հարկիդ (harkid) հարկերիդ (harkerid)
ablative հարկիցդ (harkicʻd) հարկերիցդ (harkericʻd)
instrumental հարկովդ (harkovd) հարկերովդ (harkerovd)
locative հարկումդ (harkumd) հարկերումդ (harkerumd)
Derived terms
[edit]

Old Armenian

[edit]

Etymology

[edit]

A Middle Iranian borrowing. Compare Middle Persian [Book Pahlavi needed] (hlg /⁠harg⁠/, “duty, tribute; work, effort”), Manichaean Middle Persian 𐫍𐫡𐫃 (harg), 𐫟𐫡𐫃 (xarg, “tribute”), Khotanese [script needed] (harga-, “tax”). Doublet of երկք (erkkʻ). For the ultimate origin see Cheung. Also from Iranian: Old Georgian ხარკი (xarḳi), Aghwan 𐕆𐔰𐕙𐔼𐕄 (hariḳ), Arabic خَرْج (ḵarj), Niya Prakrit 𐨱𐨪𐨿𐨒 (harga).

Noun

[edit]

հարկ • (hark)

  1. tribute; penalty; tax, impost, duty, excise
    հարկս հարկանել ― harks harkanel ― to pay a tribute; to be tribute to
    ընդ հարկաւ արկանել, ի հարկի կացուցանել ― ənd harkaw arkanel, i harki kacʻucʻanel ― to place or lay under contribution, to tax, to load or burden with imposts, to levy contributions, to render tributary, to subdue, to subject, to enslave, to subjugate
    հարկ վերադիր ― hark veradir ― additional tax
    հարկ տարապայման ― hark tarapayman ― over-assessment
    հարկ հանել ― hark hanel ― to gather in, to exact tribute, to raise money, to put a tax on
    հատուցանել զհարկ շնորհապարտ մեծարանացն ― hatucʻanel zhark šnorhapart mecaranacʻn ― to pay the tribute of gratitude
  2. collection (an act of collecting money to help a charity or during a church service)
  3. duty, service
    ի հարկի կալ, մտանել ի հարկ ― i harki kal, mtanel i hark ― to serve, to subject oneself to, to submit
  4. compulsion, force
    հարկաւ, ի հարկէ, առ հարկի ― harkaw, i harkē, aṙ harki ― by force, by compulsion, forcibly
    հարկ առնել ― hark aṙnel ― to force, to constrain, to use violence
  5. necessity, want, need
    հարկ է ― hark ē ― one must, it is necessary
    հարկ էր ― hark ēr ― it was necessary
    չէ հարկ, չէ ինչ հարկ ― čʻē hark, čʻē inčʻ hark ― it is not necessary, there is no need, no matter
    հարկ դժնդակ ― hark džndak ― shocking necessity
    առանց հարկի ― aṙancʻ harki ― without necessity
    հարկաւ, ի հարկէ, առ հարկի ― harkaw, i harkē, aṙ harki ― necessarily, of necessity, essentially; inevitably, indispensably
    հարկ ի վերայ կայ ինձ ― hark i veray kay inj ― necessity obliges me to
    հարկ եղեւ նմա բողոքել ի կայսրն ― hark ełew nma bołokʻel i kaysrn ― he was obliged to appeal to Caesar
    հարկ եղեւ մեզ առնել ― hark ełew mez aṙnel ― we were obliged, compelled or constrained to do
    հարկ է ինձ երթալ ― hark ē inj ertʻal ― I must go
    ըստ հարկի ժամանակին ― əst harki žamanakin ― according to the wants of the age
    մեռցուք եթէ հարկ լիցի ― meṙcʻukʻ etʻē hark licʻi ― let us die if it must be!

Declension

[edit]
i-a-type
singular plural
nominative հարկ (hark) հարկք (harkkʻ)
genitive հարկի (harki) հարկաց (harkacʻ)
dative հարկի (harki) հարկաց (harkacʻ)
accusative հարկ (hark) հարկս (harks)
ablative հարկէ (harkē) հարկաց (harkacʻ)
instrumental հարկաւ (harkaw) հարկաւք = հարկօք (harkawkʻ = harkōkʻ)
locative հարկի (harki) հարկս (harks)
i-type
singular plural
nominative հարկ (hark) հարկք (harkkʻ)
genitive հարկի (harki) հարկից (harkicʻ)
dative հարկի (harki) հարկից (harkicʻ)
accusative հարկ (hark) հարկս (harks)
ablative հարկէ (harkē) հարկից (harkicʻ)
instrumental հարկիւ (harkiw) հարկիւք (harkiwkʻ)
locative հարկի (harki) հարկս (harks)

Derived terms

[edit]

Descendants

[edit]
  • Armenian: հարկ (hark), իհարկե (iharke)
  • → Old Georgian: ჰარკ (harḳ)

References

[edit]
More information
  • Ačaṙean, Hračʻeay (1977) “հար”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, volume III, Yerevan: University Press, pages 52–55, together with հարկանեմ (harkanem, “to beat”) derives from Proto-Indo-European
  • Ačaṙean, Hračʻeay (1977) “հարկ”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, volume III, Yerevan: University Press, page 60ab
  • Awetikʻean, G., Siwrmēlean, X., Awgerean, M. (1837) “հարկ”, in Nor baṙgirkʻ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), volume II, Venice: S. Lazarus Armenian Academy, page 62bc
  • Bailey, H. W. (1979) “harga-”, in Dictionary of Khotan Saka, Cambridge, London, New York, Melbourne: Cambridge University press, page 469a
  • Burrow, Thomas (1935) “Iranian Words in the Kharoṣṭhi Documents from Chinese Turkestan—II”, in Bulletin of the School of Oriental Studies‎[1], volume 7, number 4, page 788 of 779–790, based on a personal communication of Bailey
  • Cheung, Johnny (2007) Etymological Dictionary of the Iranian Verb (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 2), Leiden, Boston: Brill, →ISBN, pages 131–132
  • Durkin-Meisterernst, Desmond (2004) A Dictionary of Manichaean Middle Persian and Parthian (Corpus Fontium Manichaeorum; 3.1), Turnhout: Brepols, page 364a
  • Gippert J., Schulze W., Aleksidze Z., Mahé J.-P., editors (2009), The Caucasian Albanian Palimpsests of Mount Sinai (Monumenta Palaeographica Medii Aevi: Series Ibero-Caucasica; 2), volume 1, Turnhout: Brepols, →ISBN, page II-79
  • J̌ahukyan, Geworg (1987) Hayocʻ lezvi patmutʻyun; naxagrayin žamanakašrǰan [History of the Armenian language: The Pre-Literary Period]‎[2] (in Armenian), Yerevan: Academy Press, page 531
  • J̌ahukyan, Geworg (2010) “հարկ”, in Vahan Sargsyan, editor, Hayeren stugabanakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), Yerevan: Asoghik, page 452a, separates the various senses and derives հարկ (hark, “necessity; compulsion”) from Proto-Indo-European *pr̥-g-, from *per- (“to try, to dare, to risk; danger”), with cognates such as Old Armenian փորձ (pʻorj), Ancient Greek πεῖρα (peîra), Gothic 𐍆𐌰𐌹𐍂𐌹𐌽𐌰 (fairina, “crimination”), Old Norse fár (“bale, harm”).
  • MacKenzie, D. N. (1971) “harg”, in A concise Pahlavi dictionary, London, New York, Toronto: Oxford University Press, page 43
  • Petrosean, Matatʻeay (1879) “հարկ”, in Nor Baṙagirkʻ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy, pages 391–392
Retrieved from "https://en.wiktionary.org/w/index.php?title=հարկ&oldid=78218023"