ցնցել
Jump to navigation
Jump to search
Armenian
[edit]Etymology
[edit]From Old Armenian ցնցեմ (cʻncʻem), from ցունց (cʻuncʻ).
Pronunciation
[edit]- (Eastern Armenian) IPA(key): /t͡sʰənˈt͡sʰel/, [t͡sʰənt͡sʰél]
- (Western Armenian) IPA(key): /t͡sənˈt͡sel/, [t͡sʰənt͡sʰél]
Verb
[edit]ցնցել • (cʻncʻel)
- to shake, to jolt, to cause to shake by striking or moving up and down
- to cause to shudder
- (figuratively) to make emotional, to elicit a powerful emotional reaction
- (figuratively) to rouse, to make alert, to startle into action or movement
Inflection
[edit]-el conjugation (Eastern Armenian)
| infinitive | ցնցել (cʻncʻel) | imperfective converb | ցնցում (cʻncʻum) | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| passive | ցնցվել (cʻncʻvel) | simultaneous converb | ցնցելիս (cʻncʻelis) | ||||
| causative | — | perfective converb | ցնցել (cʻncʻel) | ||||
| aorist stem | ցնց- (cʻncʻ-) | future converb I | ցնցելու (cʻncʻelu) | ||||
| resultative participle | ցնցած (cʻncʻac) | future converb II | ցնցելիք (cʻncʻelikʻ) | ||||
| subject participle | ցնցող (cʻncʻoġ) | connegative converb | ցնցի (cʻncʻi) | ||||
| person | singular | plural | |||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | ||
| indicative | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| present | ցնցում եմ (cʻncʻum em) | ցնցում ես (cʻncʻum es) | ցնցում է (cʻncʻum ē) | ցնցում ենք (cʻncʻum enkʻ) | ցնցում եք (cʻncʻum ekʻ) | ցնցում են (cʻncʻum en) | |
| past imperfective | ցնցում էի (cʻncʻum ēi) | ցնցում էիր (cʻncʻum ēir) | ցնցում էր (cʻncʻum ēr) | ցնցում էինք (cʻncʻum ēinkʻ) | ցնցում էիք (cʻncʻum ēikʻ) | ցնցում էին (cʻncʻum ēin) | |
| future | ցնցելու եմ (cʻncʻelu em) | ցնցելու ես (cʻncʻelu es) | ցնցելու է (cʻncʻelu ē) | ցնցելու ենք (cʻncʻelu enkʻ) | ցնցելու եք (cʻncʻelu ekʻ) | ցնցելու են (cʻncʻelu en) | |
| past future | ցնցելու էի (cʻncʻelu ēi) | ցնցելու էիր (cʻncʻelu ēir) | ցնցելու էր (cʻncʻelu ēr) | ցնցելու էինք (cʻncʻelu ēinkʻ) | ցնցելու էիք (cʻncʻelu ēikʻ) | ցնցելու էին (cʻncʻelu ēin) | |
| present perfect | ցնցել եմ (cʻncʻel em) | ցնցել ես (cʻncʻel es) | ցնցել է (cʻncʻel ē) | ցնցել ենք (cʻncʻel enkʻ) | ցնցել եք (cʻncʻel ekʻ) | ցնցել են (cʻncʻel en) | |
| pluperfect | ցնցել էի (cʻncʻel ēi) | ցնցել էիր (cʻncʻel ēir) | ցնցել էր (cʻncʻel ēr) | ցնցել էինք (cʻncʻel ēinkʻ) | ցնցել էիք (cʻncʻel ēikʻ) | ցնցել էին (cʻncʻel ēin) | |
| aorist (past perfective) | ցնցեցի, ցնցի* (cʻncʻecʻi, cʻncʻi*) | ցնցեցիր, ցնցիր* (cʻncʻecʻir, cʻncʻir*) | ցնցեց (cʻncʻecʻ) | ցնցեցինք, ցնցինք* (cʻncʻecʻinkʻ, cʻncʻinkʻ*) | ցնցեցիք, ցնցիք* (cʻncʻecʻikʻ, cʻncʻikʻ*) | ցնցեցին, ցնցին* (cʻncʻecʻin, cʻncʻin*) | |
| subjunctive | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| present | ցնցեմ (cʻncʻem) | ցնցես (cʻncʻes) | ցնցի (cʻncʻi) | ցնցենք (cʻncʻenkʻ) | ցնցեք (cʻncʻekʻ) | ցնցեն (cʻncʻen) | |
| past | ցնցեի (cʻncʻei) | ցնցեիր (cʻncʻeir) | ցնցեր (cʻncʻer) | ցնցեինք (cʻncʻeinkʻ) | ցնցեիք (cʻncʻeikʻ) | ցնցեին (cʻncʻein) | |
| conditional | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| future | կցնցեմ (kcʻncʻem) | կցնցես (kcʻncʻes) | կցնցի (kcʻncʻi) | կցնցենք (kcʻncʻenkʻ) | կցնցեք (kcʻncʻekʻ) | կցնցեն (kcʻncʻen) | |
| past | կցնցեի (kcʻncʻei) | կցնցեիր (kcʻncʻeir) | կցնցեր (kcʻncʻer) | կցնցեինք (kcʻncʻeinkʻ) | կցնցեիք (kcʻncʻeikʻ) | կցնցեին (kcʻncʻein) | |
| imperative | — | (դու) | — | — | (դուք) | — | |
| — | ցնցի՛ր, ցնցի՛* (cʻncʻír, cʻncʻí*) | — | — | ցնցե՛ք, ցնցեցե՛ք** (cʻncʻékʻ, cʻncʻecʻékʻ**) | — | ||
| *colloquial **dated | |||||||
-el negative conjugation (Eastern Armenian)
| infinitive | չցնցել (čʻcʻncʻel) | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| resultative participle | չցնցած (čʻcʻncʻac) | ||||||
| subject participle | չցնցող (čʻcʻncʻoġ) | ||||||
| person | singular | plural | |||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | ||
| indicative | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| present | չեմ ցնցում (čʻem cʻncʻum) | չես ցնցում (čʻes cʻncʻum) | չի ցնցում (čʻi cʻncʻum) | չենք ցնցում (čʻenkʻ cʻncʻum) | չեք ցնցում (čʻekʻ cʻncʻum) | չեն ցնցում (čʻen cʻncʻum) | |
| past imperfective | չէի ցնցում (čʻēi cʻncʻum) | չէիր ցնցում (čʻēir cʻncʻum) | չէր ցնցում (čʻēr cʻncʻum) | չէինք ցնցում (čʻēinkʻ cʻncʻum) | չէիք ցնցում (čʻēikʻ cʻncʻum) | չէին ցնցում (čʻēin cʻncʻum) | |
| future | չեմ ցնցելու (čʻem cʻncʻelu) | չես ցնցելու (čʻes cʻncʻelu) | չի ցնցելու (čʻi cʻncʻelu) | չենք ցնցելու (čʻenkʻ cʻncʻelu) | չեք ցնցելու (čʻekʻ cʻncʻelu) | չեն ցնցելու (čʻen cʻncʻelu) | |
| past future | չէի ցնցելու (čʻēi cʻncʻelu) | չէիր ցնցելու (čʻēir cʻncʻelu) | չէր ցնցելու (čʻēr cʻncʻelu) | չէինք ցնցելու (čʻēinkʻ cʻncʻelu) | չէիք ցնցելու (čʻēikʻ cʻncʻelu) | չէին ցնցելու (čʻēin cʻncʻelu) | |
| present perfect | չեմ ցնցել (čʻem cʻncʻel) | չես ցնցել (čʻes cʻncʻel) | չի ցնցել (čʻi cʻncʻel) | չենք ցնցել (čʻenkʻ cʻncʻel) | չեք ցնցել (čʻekʻ cʻncʻel) | չեն ցնցել (čʻen cʻncʻel) | |
| pluperfect | չէի ցնցել (čʻēi cʻncʻel) | չէիր ցնցել (čʻēir cʻncʻel) | չէր ցնցել (čʻēr cʻncʻel) | չէինք ցնցել (čʻēinkʻ cʻncʻel) | չէիք ցնցել (čʻēikʻ cʻncʻel) | չէին ցնցել (čʻēin cʻncʻel) | |
| aorist (past perfective) | չցնցեցի, չցնցի* (čʻcʻncʻecʻi, čʻcʻncʻi*) | չցնցեցիր, չցնցիր* (čʻcʻncʻecʻir, čʻcʻncʻir*) | չցնցեց (čʻcʻncʻecʻ) | չցնցեցինք, չցնցինք* (čʻcʻncʻecʻinkʻ, čʻcʻncʻinkʻ*) | չցնցեցիք, չցնցիք* (čʻcʻncʻecʻikʻ, čʻcʻncʻikʻ*) | չցնցեցին, չցնցին* (čʻcʻncʻecʻin, čʻcʻncʻin*) | |
| subjunctive | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| present | չցնցեմ (čʻcʻncʻem) | չցնցես (čʻcʻncʻes) | չցնցի (čʻcʻncʻi) | չցնցենք (čʻcʻncʻenkʻ) | չցնցեք (čʻcʻncʻekʻ) | չցնցեն (čʻcʻncʻen) | |
| past | չցնցեի (čʻcʻncʻei) | չցնցեիր (čʻcʻncʻeir) | չցնցեր (čʻcʻncʻer) | չցնցեինք (čʻcʻncʻeinkʻ) | չցնցեիք (čʻcʻncʻeikʻ) | չցնցեին (čʻcʻncʻein) | |
| conditional | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| future | չեմ ցնցի (čʻem cʻncʻi) | չես ցնցի (čʻes cʻncʻi) | չի ցնցի (čʻi cʻncʻi) | չենք ցնցի (čʻenkʻ cʻncʻi) | չեք ցնցի (čʻekʻ cʻncʻi) | չեն ցնցի (čʻen cʻncʻi) | |
| past | չէի ցնցի (čʻēi cʻncʻi) | չէիր ցնցի (čʻēir cʻncʻi) | չէր ցնցի (čʻēr cʻncʻi) | չէինք ցնցի (čʻēinkʻ cʻncʻi) | չէիք ցնցի (čʻēikʻ cʻncʻi) | չէին ցնցի (čʻēin cʻncʻi) | |
| imperative | — | (դու) | — | — | (դուք) | — | |
| — | մի՛ ցնցիր, մի՛ ցնցի* (mí cʻncʻir, mí cʻncʻi*) | — | — | մի՛ ցնցեք, մի՛ ցնցեցեք** (mí cʻncʻekʻ, mí cʻncʻecʻekʻ**) | — | ||
| *colloquial **dated | |||||||
| declension of the nominalized infinitive, u-type, inanimate (Eastern Armenian) | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| singular (singulare tantum) | ||||||||
| nominative | ցնցել (cʻncʻel) | |||||||
| dative | ցնցելու (cʻncʻelu) | |||||||
| ablative | ցնցելուց (cʻncʻelucʻ) | |||||||
| instrumental | ցնցելով (cʻncʻelov) | |||||||
| locative | ցնցելում (cʻncʻelum) | |||||||
| definite forms | ||||||||
| nominative | ցնցելը/ցնցելն (cʻncʻelə/cʻncʻeln) | |||||||
| dative | ցնցելուն (cʻncʻelun) | |||||||
| 1st person possessive forms (my) | ||||||||
| nominative | ցնցելս (cʻncʻels) | |||||||
| dative | ցնցելուս (cʻncʻelus) | |||||||
| ablative | ցնցելուցս (cʻncʻelucʻs) | |||||||
| instrumental | ցնցելովս (cʻncʻelovs) | |||||||
| locative | ցնցելումս (cʻncʻelums) | |||||||
| 2nd person possessive forms (your) | ||||||||
| nominative | ցնցելդ (cʻncʻeld) | |||||||
| dative | ցնցելուդ (cʻncʻelud) | |||||||
| ablative | ցնցելուցդ (cʻncʻelucʻd) | |||||||
| instrumental | ցնցելովդ (cʻncʻelovd) | |||||||
| locative | ցնցելումդ (cʻncʻelumd) | |||||||
plain -el conjugation (Western Armenian)
| infinitive | ցնցել (cʻncʻel) | evidential participle | ցնցեր (cʻncʻer) | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| passive | ցնցուիլ (cʻncʻuil) | future converb 1 | ցնցելու (cʻncʻelu) | ||||
| causative | — | future converb 2 | ցնցելիք (cʻncʻelikʻ) | ||||
| aorist stem | ցնց- (cʻncʻ-) | connegative converb (present) | ցնցեր (cʻncʻer) | ||||
| resultative participle | ցնցած (cʻncʻac) | connegative converb (past imperfect) | ցնցեր (cʻncʻer) | ||||
| subject participle | ցնցող (cʻncʻoġ) | ||||||
| person | singular | plural | |||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | ||
| indicative | ես | դուն | ան | մենք | դուք | անոնք | |
| present | կը ցնցեմ (kə cʻncʻem) | կը ցնցես (kə cʻncʻes) | կը ցնցէ (kə cʻncʻē) | կը ցնցենք (kə cʻncʻenkʻ) | կը ցնցէք (kə cʻncʻēkʻ) | կը ցնցեն (kə cʻncʻen) | |
| past imperfective | կը ցնցէի (kə cʻncʻēi) | կը ցնցէիր (kə cʻncʻēir) | կը ցնցէր (kə cʻncʻēr) | կը ցնցէինք (kə cʻncʻēinkʻ) | կը ցնցէիք (kə cʻncʻēikʻ) | կը ցնցէին (kə cʻncʻēin) | |
| future | պիտի ցնցեմ (piti cʻncʻem) | պիտի ցնցես (piti cʻncʻes) | պիտի ցնցէ (piti cʻncʻē) | պիտի ցնցենք (piti cʻncʻenkʻ) | պիտի ցնցէք (piti cʻncʻēkʻ) | պիտի ցնցեն (piti cʻncʻen) | |
| past future | պիտի ցնցէի (piti cʻncʻēi) | պիտի ցնցէիր (piti cʻncʻēir) | պիտի ցնցէր (piti cʻncʻēr) | պիտի ցնցէինք (piti cʻncʻēinkʻ) | պիտի ցնցէիք (piti cʻncʻēikʻ) | պիտի ցնցէին (piti cʻncʻēin) | |
| present perfect (non-evidential) | ցնցած եմ (cʻncʻac em) | ցնցած ես (cʻncʻac es) | ցնցած է (cʻncʻac ē) | ցնցած ենք (cʻncʻac enkʻ) | ցնցած էք (cʻncʻac ēkʻ) | ցնցած են (cʻncʻac en) | |
| pluperfect (non-evidential) | ցնցած էի (cʻncʻac ēi) | ցնցած էիր (cʻncʻac ēir) | ցնցած էր (cʻncʻac ēr) | ցնցած էինք (cʻncʻac ēinkʻ) | ցնցած էիք (cʻncʻac ēikʻ) | ցնցած էին (cʻncʻac ēin) | |
| present perfect (evidential) | ցնցեր եմ (cʻncʻer em) | ցնցեր ես (cʻncʻer es) | ցնցեր է (cʻncʻer ē) | ցնցեր ենք (cʻncʻer enkʻ) | ցնցեր էք (cʻncʻer ēkʻ) | ցնցեր են (cʻncʻer en) | |
| pluperfect (evidential) | ցնցեր էի (cʻncʻer ēi) | ցնցեր էիր (cʻncʻer ēir) | ցնցեր էր (cʻncʻer ēr) | ցնցեր էինք (cʻncʻer ēinkʻ) | ցնցեր էիք (cʻncʻer ēikʻ) | ցնցեր էին (cʻncʻer ēin) | |
| aorist (past perfective) | ցնցեցի (cʻncʻecʻi) | ցնցեցիր (cʻncʻecʻir) | ցնցեց (cʻncʻecʻ) | ցնցեցինք (cʻncʻecʻinkʻ) | ցնցեցիք (cʻncʻecʻikʻ) | ցնցեցին (cʻncʻecʻin) | |
| subjunctive | ես | դուն | ան | մենք | դուք | անոնք | |
| present | ցնցեմ (cʻncʻem) | ցնցես (cʻncʻes) | ցնցէ (cʻncʻē) | ցնցենք (cʻncʻenkʻ) | ցնցէք (cʻncʻēkʻ) | ցնցեն (cʻncʻen) | |
| past | ցնցէի (cʻncʻēi) | ցնցէիր (cʻncʻēir) | ցնցէր (cʻncʻēr) | ցնցէինք (cʻncʻēinkʻ) | ցնցէիք (cʻncʻēikʻ) | ցնցէին (cʻncʻēin) | |
| imperative | — | (դուն) | — | — | (դուք) | — | |
| — | ցնցէ՛ (cʻncʻḗ) | — | — | ցնցեցէ՛ք (cʻncʻecʻḗkʻ) | — | ||
| *colloquial | |||||||
plain -el negative conjugation (Western Armenian)
| infinitive | չցնցել (čʻcʻncʻel) | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| resultative participle | չցնցած (čʻcʻncʻac) | ||||||
| subject participle | չցնցող (čʻcʻncʻoġ) | ||||||
| person | singular | plural | |||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | ||
| indicative | ես | դուն | ան | մենք | դուք | անոնք | |
| present | չեմ ցնցեր (čʻem cʻncʻer) | չես ցնցեր (čʻes cʻncʻer) | չի ցնցեր (čʻi cʻncʻer) | չենք ցնցեր (čʻenkʻ cʻncʻer) | չէք ցնցեր (čʻēkʻ cʻncʻer) | չեն ցնցեր (čʻen cʻncʻer) | |
| past imperfective | չէի ցնցեր (čʻēi cʻncʻer) | չէիր ցնցեր (čʻēir cʻncʻer) | չէր ցնցեր (čʻēr cʻncʻer) | չէինք ցնցեր (čʻēinkʻ cʻncʻer) | չէիք ցնցեր (čʻēikʻ cʻncʻer) | չէին ցնցեր (čʻēin cʻncʻer) | |
| future | պիտի չցնցեմ (piti čʻcʻncʻem) | պիտի չցնցես (piti čʻcʻncʻes) | պիտի չցնցէ (piti čʻcʻncʻē) | պիտի չցնցենք (piti čʻcʻncʻenkʻ) | պիտի չցնցէք (piti čʻcʻncʻēkʻ) | պիտի չցնցեն (piti čʻcʻncʻen) | |
| past future | պիտի չցնցէի (piti čʻcʻncʻēi) | պիտի չցնցէիր (piti čʻcʻncʻēir) | պիտի չցնցէր (piti čʻcʻncʻēr) | պիտի չցնցէինք (piti čʻcʻncʻēinkʻ) | պիտի չցնցէիք (piti čʻcʻncʻēikʻ) | պիտի չցնցէին (piti čʻcʻncʻēin) | |
| present perfect (non-evidential) | չեմ ցնցած (čʻem cʻncʻac) | չես ցնցած (čʻes cʻncʻac) | չէ ցնցած (čʻē cʻncʻac) | չենք ցնցած (čʻenkʻ cʻncʻac) | չէք ցնցած (čʻēkʻ cʻncʻac) | չեն ցնցած (čʻen cʻncʻac) | |
| pluperfect (non-evidential) | չէի ցնցած (čʻēi cʻncʻac) | չէիր ցնցած (čʻēir cʻncʻac) | չէր ցնցած (čʻēr cʻncʻac) | չէինք ցնցած (čʻēinkʻ cʻncʻac) | չէիք ցնցած (čʻēikʻ cʻncʻac) | չէին ցնցած (čʻēin cʻncʻac) | |
| present perfect (evidential) | չեմ ցնցեր (čʻem cʻncʻer) | չես ցնցեր (čʻes cʻncʻer) | չէ ցնցեր (čʻē cʻncʻer) | չենք ցնցեր (čʻenkʻ cʻncʻer) | չէք ցնցեր (čʻēkʻ cʻncʻer) | չեն ցնցեր (čʻen cʻncʻer) | |
| pluperfect (evidential) | չէի ցնցեր (čʻēi cʻncʻer) | չէիր ցնցեր (čʻēir cʻncʻer) | չէր ցնցեր (čʻēr cʻncʻer) | չէինք ցնցեր (čʻēinkʻ cʻncʻer) | չէիք ցնցեր (čʻēikʻ cʻncʻer) | չէին ցնցեր (čʻēin cʻncʻer) | |
| aorist (past perfective) | չցնցեցի (čʻcʻncʻecʻi) | չցնցեցիր (čʻcʻncʻecʻir) | չցնցեց (čʻcʻncʻecʻ) | չցնցեցինք (čʻcʻncʻecʻinkʻ) | չցնցեցիք (čʻcʻncʻecʻikʻ) | չցնցեցին (čʻcʻncʻecʻin) | |
| subjunctive | ես | դուն | ան | մենք | դուք | անոնք | |
| present | չցնցեմ (čʻcʻncʻem) | չցնցես (čʻcʻncʻes) | չցնցէ (čʻcʻncʻē) | չցնցենք (čʻcʻncʻenkʻ) | չցնցէք (čʻcʻncʻēkʻ) | չցնցեն (čʻcʻncʻen) | |
| past | չցնցէի (čʻcʻncʻēi) | չցնցէիր (čʻcʻncʻēir) | չցնցէր (čʻcʻncʻēr) | չցնցէինք (čʻcʻncʻēinkʻ) | չցնցէիք (čʻcʻncʻēikʻ) | չցնցէին (čʻcʻncʻēin) | |
| imperative | — | (դուն) | — | — | (դուք) | — | |
| — | մի՛ ցնցեր (mí cʻncʻer) | — | — | մի՛ ցնցէք (mí cʻncʻēkʻ) | — | ||
| *colloquial | |||||||
declension of the nominalized infinitive, u-type, inanimate (Western Armenian)
| singular (singulare tantum) | ||||
|---|---|---|---|---|
| nominative | ցնցել (cʻncʻel) | |||
| dative | ցնցելու (cʻncʻelu) | |||
| ablative | ցնցելէ (cʻncʻelē) | |||
| instrumental | ցնցելով (cʻncʻelov) | |||
| definite forms | ||||
| nominative | ցնցելը/ցնցելն (cʻncʻelə/cʻncʻeln) | |||
| dative | ցնցելուն (cʻncʻelun) | |||
| ablative | ցնցելէն (cʻncʻelēn) | |||
| instrumental | ցնցելովը/ցնցելովն (cʻncʻelovə/cʻncʻelovn) | |||
| 1st person possessive forms (my) | ||||
| nominative | ցնցելս (cʻncʻels) | |||
| dative | ցնցելուս (cʻncʻelus) | |||
| ablative | ցնցելէս (cʻncʻelēs) | |||
| instrumental | ցնցելովս (cʻncʻelovs) | |||
| 2nd person possessive forms (your) | ||||
| nominative | ցնցելդ (cʻncʻeld) | |||
| dative | ցնցելուդ (cʻncʻelud) | |||
| ablative | ցնցելէդ (cʻncʻelēd) | |||
| instrumental | ցնցելովդ (cʻncʻelovd) | |||
Derived terms
[edit]Related terms
[edit]- ցունց տալ (cʻuncʻ tal)