क्षम्

Sanskrit

Etymology 1

From Proto-Indo-Aryan *gẓʰáHs, from Proto-Indo-Iranian *ȷ́žʰáHs, from Proto-Indo-European *dʰǵʰḿ̥h₂s. Cognate with Avestan 𐬰𐬀𐬨 (zam), Latin humus, Ancient Greek χθών (khthṓn), Persian زمین (zamīn). The presence of j in the genitive, such as ज्मः (jmáḥ, genitive) alongside क्ष्मः (kṣmáḥ) might suggest an earlier Rigvedic jhẓám before the loss of voiced sibilants and the standardization of the thorn clusters to kṣ. See मेधा (medhā́) for more information.

Pronunciation

• (Vedic) IPA^(key): /kʂɐ́m/
• (Classical Sanskrit) IPA^(key): /kʂɐm/

Noun

क्षम् • (kṣám) stem, f (Vedic jẓhám)

1. ground, earth

Declension

    Declension of क्षम्

	Singular	Dual	Plural
Nominative	क्षाः (kṣā́ḥ)	क्षामा (kṣā́mā)	क्षामः (kṣāmaḥ) क्षाः (kṣā́ḥ)
Accusative	क्षाम् (kṣā́m)	-	क्षाः (kṣā́ḥ)
Instrumental	क्षमा (kṣamā́) ज्मा (jmā́)	-	-
Dative	क्षे (kṣe)	-	-
Ablative	ग्मः (gmáḥ) ज्मः (jmáḥ) क्ष्मः (kṣmáḥ)	-	-
Genitive	ग्मः (gmáḥ) ज्मः (jmáḥ) क्ष्मः (kṣmáḥ)	-	-
Locative	क्षमि (kṣámi)	-	क्षासु (kṣā́su)

Descendants

• Kalasha: čhom

Root

From the root 1 A1 +‎ -क्षमते (-kṣamate)

1. submit; endure, suffer
2. pardon, forgive
3. resist

Derived terms

• अक्षम (akṣama)
• क्षमते (kṣamate)
• क्षमा (kṣamā)
• क्षम्यते (kṣamyate)