नागरिक

Hindi

Etymology

Borrowed from Sanskrit नागरिक (nāgarika).

Pronunciation

• (Delhi Hindi) IPA^(key): /nɑːɡ.ɾɪk/, [näːɡ.ɾɪk], /nɑː.ɡəɾ.ɪk/, [näː.ɡɐɾ.ɪk]

Noun

नागरिक • (nāgrik or nāgarik) m or f by sense (Urdu spelling ناگرک)

1. citizen, member of a country

   Synonym: देशवासी (deśvāsī)

   नागरिकों को एक दूसरे की मदद करनी चाहिए।

   nāgrikõ ko ek dūsre kī madad karnī cāhie.

   The citizens should help their fellow countrymen.

Declension

NOTE: This term is declined masculine or feminine according to the gender of the referent.

Declension of नागरिक (masc cons-stem)

	singular	plural
direct	नागरिक, नागरिक nāgrik, nāgarik	नागरिक, नागरिक nāgrik, nāgarik
oblique	नागरिक, नागरिक nāgrik, nāgarik	नागरिकों, नागरिकों nāgrikõ, nāgarikõ
vocative	नागरिक, नागरिक nāgrik, nāgarik	नागरिको, नागरिको nāgriko, nāgariko

Declension of नागरिक (fem cons-stem)

	singular	plural
direct	नागरिक, नागरिक nāgrik, nāgarik	नागरिकें, नागरिकें nāgrikẽ, nāgarikẽ
oblique	नागरिक, नागरिक nāgrik, nāgarik	नागरिकों, नागरिकों nāgrikõ, nāgarikõ
vocative	नागरिक, नागरिक nāgrik, nāgarik	नागरिको, नागरिको nāgriko, nāgariko

Adjective

नागरिक • (nāgrik) (indeclinable, Urdu spelling ناگرک)

1. civil, civic
2. urban

Marathi

Etymology

From नगर (nagar) +‎ -इक (-ik).

Pronunciation

• IPA^(key): /na.ɡə.ɾik/, [na.ɡə.ɾiːk]

Noun

नागरिक • (nāgarik) m or f

1. citizen

Declension

Declension of नागरिक (masc cons-stem)
direct singular	नागरिक nāgarik
direct plural	नागरिक nāgarik
	singular एकवचन		plural अनेकवचन
nominative प्रथमा	नागरिक nāgarik		नागरिक nāgarik
oblique सामान्यरूप	नागरिका nāgarikā		नागरिकां- nāgarikān-
acc. / dative द्वितीया / चतुर्थी	नागरिकाला nāgarikālā		नागरिकांना nāgarikānnā
ergative	नागरिकाने, नागरिकानं nāgarikāne, nāgarikāna		नागरिकांनी nāgarikānnī
instrumental	नागरिकाशी nāgarikāśī		नागरिकांशी nāgarikānśī
locative सप्तमी	नागरिकात nāgarikāt		नागरिकांत nāgarikāt
vocative संबोधन	नागरिका nāgarikā		नागरिकांनो nāgarikānno
Oblique Note: The oblique case precedes all postpositions. There is no space between the stem and the postposition. Locative Note: -त (-ta) is a postposition.

Genitive declension of नागरिक (masc cons-stem)
	masculine object पुल्लिंगी कर्म		feminine object स्त्रीलिंगी कर्म		neuter object नपुसकलिंगी कर्म		oblique सामान्यरूप
	singular एकवचन	plural अनेकवचन	singular एकवचन	plural अनेकवचन	singular* एकवचन	plural अनेकवचन
singular subject एकवचनी कर्ता	नागरिकाचा nāgarikāċā	नागरिकाचे nāgarikāċe	नागरिकाची nāgarikācī	नागरिकाच्या nāgarikācā	नागरिकाचे, नागरिकाचं nāgarikāċe, nāgarikāċa	नागरिकाची nāgarikācī	नागरिकाच्या nāgarikācā
plural subject अनेकवचनी कर्ता	नागरिकांचा nāgarikānċā	नागरिकांचे nāgarikānċe	नागरिकांची nāgarikāñcī	नागरिकांच्या nāgarikāncā	नागरिकांचे, नागरिकांचं nāgarikānċe, nāgarikānċa	नागरिकांची nāgarikāñcī	नागरिकांच्या nāgarikāñcā
* Note: Word-final ए (e) in neuter words is alternatively written with the anusvara and pronounced as अ (a). Oblique Note: For most postpostions, the oblique genitive can be optionally inserted between the stem and the postposition.

See also

• नागरी (nāgrī, “civic”)

References

• Berntsen, Maxine, “नागरिक”, in A Basic Marathi-English Dictionary, New Delhi: American Institute of Indian Studies, 1982-1983.