kurtarmak
Jump to navigation
Jump to search
Turkish[edit]
Etymology[edit]
From Ottoman Turkish قورتارمق (kurtarmak, “to save, rescue, disentangle, set free”), from Proto-Turkic *kurt-gar- (“to rescue”), causative of the unattested stem *kurt-. Cognate to kurtulmak (“to be saved”) passive form of the same root.
Cognate with Old Uyghur [script needed] (qurtɣar-, “to rescue”), Karakhanid [script needed] (qutɣarmāq, “to rescue”), Azerbaijani qurtarmaq (“to rescue”), Bashkir ҡотҡарыу (qotqarïw, “to save”), Chuvash хӑтарма (hătarma, “to save”), Kazakh құтқару (qutqarw, “to save”), Kyrgyz куткаруу (kutkaruu, “to save, rescue”), Turkmen gutarmak (“to end, finish”), Uyghur قۇتقازماق (qutqazmaq, “to rescue”), Uzbek qutqarmoq.
Verb[edit]
kurtarmak (third-person singular simple present kurtarır)
- (transitive) to save, rescue (to help someone or something to survive); to disentangle, set free
- Kardeşimi kurtardılar. ― They rescued my brother/sister.
- (transitive) to relieve, free, to release (someone) from or of a difficulty, unwanted task, responsibility etc.
Declension[edit]
positive - declarative
singular | plural | ||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | ||||
ben | sen | o | biz | siz | (onlar) | ||||
direct | nonpast | aorist | kurtarırım | kurtarırsın | kurtarır | kurtarırız | kurtarırsınız | kurtarırlar | |
imperfective | kurtarıyorum | kurtarıyorsun | kurtarıyor | kurtarıyoruz | kurtarıyorsunuz | kurtarıyorlar | |||
prospective | kurtaracağım | kurtaracaksın | kurtaracak | kurtaracağız | kurtaracaksınız | kurtaracaklar | |||
past | perfective | kurtardım | kurtardın | kurtardı | kurtardık | kurtardınız | kurtardılar | ||
imperfective | kurtarıyordum | kurtarıyordun | kurtarıyordu | kurtarıyorduk | kurtarıyordunuz | kurtarıyorlardı | |||
indirect | perfective | kurtarmışım | kurtarmışsın | kurtarmış | kurtarmışız | kurtarmışsınız | kurtarmışlar | ||
aorist | kurtarırmışım | kurtarırmışsın | kurtarırmış | kurtarırmışız | kurtarırmışsınız | kurtarırlarmış | |||
imperfective | kurtarıyormuşum | kurtarıyormuşsun | kurtarıyormuş | kurtarıyormuşuz | kurtarıyormuşsunuz | kurtarıyorlarmuş |
positive - interrogative
singular | plural | ||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | ||||
ben | sen | o | biz | siz | (onlar) | ||||
direct | nonpast | aorist | kurtarır mıyım? | kurtarır mısın? | kurtarır mı? | kurtarır mıyız? | kurtarır mısınız? | kurtarırlar mı? | |
imperfective | kurtarıyor muyum? | kurtarıyor musun? | kurtarıyor mu? | kurtarıyor muyuz? | kurtarıyor musunuz? | kurtarıyorlar mı? | |||
prospective | kurtaracak mıyım? | kurtaracak mısın? | kurtaracak mı? | kurtaracak mıyız? | kurtaracak mısınız? | kurtaracaklar mı? | |||
past | perfective | kurtardım mı? | kurtardın mı? | kurtardı mı? | kurtardık mı? | kurtardınız mı? | kurtardılar mı? | ||
imperfective | kurtarıyor muydum? | kurtarıyor muydun? | kurtarıyor muydu? | kurtarıyor muyduk? | kurtarıyor muydunuz? | kurtarıyorlar mıydı? | |||
indirect | perfective | kurtarmış mıyım? | kurtarmış mısın? | kurtarmış mı? | kurtarmış mıyız? | kurtarmış mısınız? | kurtarmışlar mı? | ||
aorist | kurtarır mıymışım? | kurtarır mıymışsın? | kurtarır mıymış? | kurtarır mıymışız? | kurtarır mıymışsınız? | kurtarırlar mıymış? | |||
imperfective | kurtarıyor muymuşum? | kurtarıyor muymuşsun? | kurtarıyor muymuş? | kurtarıyor muymuşuz? | kurtarıyor muymuşsunuz? | kurtarıyorlar mıymış? |
negative - declarative
singular | plural | ||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | ||||
ben | sen | o | biz | siz | (onlar) | ||||
direct | nonpast | aorist | kurtarmam | kurtarmazsın | kurtarmaz | kurtarmayız | kurtarmazsınız | kurtarmazlar | |
imperfective | kurtarmıyorum | kurtarmıyorsun | kurtarmıyor | kurtarmıyoruz | kurtarmıyorsunuz | kurtarmıyorlar | |||
prospective | kurtarmayacağım | kurtarmayacaksın | kurtarmayacak | kurtarmayacağız | kurtarmayacaksınız | kurtarmayacaklar | |||
past | perfective | kurtarmadım | kurtarmadın | kurtarmadı | kurtarmadık | kurtarmadınız | kurtarmadılar | ||
imperfective | kurtarmıyordum | kurtarmıyordun | kurtarmıyordu | kurtarmıyorduk | kurtarmıyordunuz | kurtarmıyorlardı | |||
indirect | perfective | kurtarmamışım | kurtarmamışsın | kurtarmamış | kurtarmamışız | kurtarmamışsınız | kurtarmamışlar | ||
aorist | kurtarmazmışım | kurtarmazmışsın | kurtarmazmış | kurtarmazmışız | kurtarmazmışsınız | kurtarmazlarmış | |||
imperfective | kurtarmıyormuşum | kurtarmıyormuşsun | kurtarmıyormuş | kurtarmıyormuşuz | kurtarmıyormuşsunuz | kurtarmıyorlarmuş |
negative - interrogative
singular | plural | ||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | ||||
ben | sen | o | biz | siz | (onlar) | ||||
direct | nonpast | aorist | kurtarmaz mıyım? | kurtarmaz mısın? | kurtarmaz mı? | kurtarmaz mıyız? | kurtarmaz mısınız? | kurtarmazlar mı? | |
imperfective | kurtarmıyor muyum? | kurtarmıyor musun? | kurtarmıyor mu? | kurtarmıyor muyuz? | kurtarmıyor musunuz? | kurtarmıyorlar mı? | |||
prospective | kurtarmayacak mıyım? | kurtarmayacak mısın? | kurtarmayacak mı? | kurtarmayacak mıyız? | kurtarmayacak mısınız? | kurtarmayacaklar mı? | |||
past | perfective | kurtarmadım mı? | kurtarmadın mı? | kurtarmadı mı? | kurtarmadık mı? | kurtarmadınız mı? | kurtarmadılar mı? | ||
imperfective | kurtarmıyor muydum? | kurtarmıyor muydun? | kurtarmıyor muydu? | kurtarmıyor muyduk? | kurtarmıyor muydunuz? | kurtarmıyorlar mıydı? | |||
indirect | perfective | kurtarmamış mıyım? | kurtarmamış mısın? | kurtarmamış mı? | kurtarmamış mıyız? | kurtarmamış mısınız? | kurtarmamışlar mı? | ||
aorist | kurtarmaz mıymışım? | kurtarmaz mıymışsın? | kurtarmaz mımış? | kurtarmaz mıymışız? | kurtarmaz mıymışsınız? | kurtarmazlar mıymış? | |||
imperfective | kurtarmıyor muymuşum? | kurtarmıyor muymuşsun? | kurtarmıyor muymuş? | kurtarmıyor muymuşuz? | kurtarmıyor muymuşsunuz? | kurtarmıyorlar mıymış? |
Related terms[edit]
References[edit]
- Clauson, Gerard (1972) , “kurtğar-”, in An Etymological Dictionary of pre-thirteenth-century Turkish, Oxford: Clarendon Press, page 649