kurtarmak

Turkish

Etymology

From Ottoman Turkish قورتارمق‎ (kurtarmak, “to save, rescue, disentangle, set free”), from Proto-Turkic *kurt-gar- (“to rescue”), causative of the unattested stem *kurt-. Cognate to kurtulmak (“to be saved”) passive form of the same root.

Cognate with Old Uyghur [script needed] (qurtɣar-, “to rescue”), Karakhanid [script needed] (qutɣarmāq, “to rescue”), Azerbaijani qurtarmaq (“to rescue”), Bashkir ҡотҡарыу (qotqarïw, “to save”), Chuvash хӑтарма (hătarma, “to save”), Kazakh құтқару (qutqarw, “to save”), Kyrgyz куткаруу (kutkaruu, “to save, rescue”), Turkmen gutarmak (“to end, finish”), Uyghur قۇتقازماق‎ (qutqazmaq, “to rescue”), Uzbek qutqarmoq.

Verb

kurtarmak (third-person singular simple present kurtarır)

1. (transitive) to save, rescue (to help someone or something to survive); to disentangle, set free

   Kardeşimi kurtardılar. ― They rescued my brother/sister.

2. (transitive) to relieve, free, to release (someone) from or of a difficulty, unwanted task, responsibility etc.

Declension

positive - declarative

				singular			plural
				1st person	2nd person	3rd person	1st person	2nd person	3rd person
				ben	sen	o	biz	siz	(onlar)
	direct	nonpast	aorist	kurtarırım	kurtarırsın	kurtarır	kurtarırız	kurtarırsınız	kurtarırlar
			imperfective	kurtarıyorum	kurtarıyorsun	kurtarıyor	kurtarıyoruz	kurtarıyorsunuz	kurtarıyorlar
			prospective	kurtaracağım	kurtaracaksın	kurtaracak	kurtaracağız	kurtaracaksınız	kurtaracaklar
		past	perfective	kurtardım	kurtardın	kurtardı	kurtardık	kurtardınız	kurtardılar
			imperfective	kurtarıyordum	kurtarıyordun	kurtarıyordu	kurtarıyorduk	kurtarıyordunuz	kurtarıyorlardı
	indirect		perfective	kurtarmışım	kurtarmışsın	kurtarmış	kurtarmışız	kurtarmışsınız	kurtarmışlar
			aorist	kurtarırmışım	kurtarırmışsın	kurtarırmış	kurtarırmışız	kurtarırmışsınız	kurtarırlarmış
			imperfective	kurtarıyormuşum	kurtarıyormuşsun	kurtarıyormuş	kurtarıyormuşuz	kurtarıyormuşsunuz	kurtarıyorlarmuş

positive - interrogative

				singular			plural
				1st person	2nd person	3rd person	1st person	2nd person	3rd person
				ben	sen	o	biz	siz	(onlar)
	direct	nonpast	aorist	kurtarır mıyım?	kurtarır mısın?	kurtarır mı?	kurtarır mıyız?	kurtarır mısınız?	kurtarırlar mı?
			imperfective	kurtarıyor muyum?	kurtarıyor musun?	kurtarıyor mu?	kurtarıyor muyuz?	kurtarıyor musunuz?	kurtarıyorlar mı?
			prospective	kurtaracak mıyım?	kurtaracak mısın?	kurtaracak mı?	kurtaracak mıyız?	kurtaracak mısınız?	kurtaracaklar mı?
		past	perfective	kurtardım mı?	kurtardın mı?	kurtardı mı?	kurtardık mı?	kurtardınız mı?	kurtardılar mı?
			imperfective	kurtarıyor muydum?	kurtarıyor muydun?	kurtarıyor muydu?	kurtarıyor muyduk?	kurtarıyor muydunuz?	kurtarıyorlar mıydı?
	indirect		perfective	kurtarmış mıyım?	kurtarmış mısın?	kurtarmış mı?	kurtarmış mıyız?	kurtarmış mısınız?	kurtarmışlar mı?
			aorist	kurtarır mıymışım?	kurtarır mıymışsın?	kurtarır mıymış?	kurtarır mıymışız?	kurtarır mıymışsınız?	kurtarırlar mıymış?
			imperfective	kurtarıyor muymuşum?	kurtarıyor muymuşsun?	kurtarıyor muymuş?	kurtarıyor muymuşuz?	kurtarıyor muymuşsunuz?	kurtarıyorlar mıymış?

negative - declarative

				singular			plural
				1st person	2nd person	3rd person	1st person	2nd person	3rd person
				ben	sen	o	biz	siz	(onlar)
	direct	nonpast	aorist	kurtarmam	kurtarmazsın	kurtarmaz	kurtarmayız	kurtarmazsınız	kurtarmazlar
			imperfective	kurtarmıyorum	kurtarmıyorsun	kurtarmıyor	kurtarmıyoruz	kurtarmıyorsunuz	kurtarmıyorlar
			prospective	kurtarmayacağım	kurtarmayacaksın	kurtarmayacak	kurtarmayacağız	kurtarmayacaksınız	kurtarmayacaklar
		past	perfective	kurtarmadım	kurtarmadın	kurtarmadı	kurtarmadık	kurtarmadınız	kurtarmadılar
			imperfective	kurtarmıyordum	kurtarmıyordun	kurtarmıyordu	kurtarmıyorduk	kurtarmıyordunuz	kurtarmıyorlardı
	indirect		perfective	kurtarmamışım	kurtarmamışsın	kurtarmamış	kurtarmamışız	kurtarmamışsınız	kurtarmamışlar
			aorist	kurtarmazmışım	kurtarmazmışsın	kurtarmazmış	kurtarmazmışız	kurtarmazmışsınız	kurtarmazlarmış
			imperfective	kurtarmıyormuşum	kurtarmıyormuşsun	kurtarmıyormuş	kurtarmıyormuşuz	kurtarmıyormuşsunuz	kurtarmıyorlarmuş

negative - interrogative

				singular			plural
				1st person	2nd person	3rd person	1st person	2nd person	3rd person
				ben	sen	o	biz	siz	(onlar)
	direct	nonpast	aorist	kurtarmaz mıyım?	kurtarmaz mısın?	kurtarmaz mı?	kurtarmaz mıyız?	kurtarmaz mısınız?	kurtarmazlar mı?
			imperfective	kurtarmıyor muyum?	kurtarmıyor musun?	kurtarmıyor mu?	kurtarmıyor muyuz?	kurtarmıyor musunuz?	kurtarmıyorlar mı?
			prospective	kurtarmayacak mıyım?	kurtarmayacak mısın?	kurtarmayacak mı?	kurtarmayacak mıyız?	kurtarmayacak mısınız?	kurtarmayacaklar mı?
		past	perfective	kurtarmadım mı?	kurtarmadın mı?	kurtarmadı mı?	kurtarmadık mı?	kurtarmadınız mı?	kurtarmadılar mı?
			imperfective	kurtarmıyor muydum?	kurtarmıyor muydun?	kurtarmıyor muydu?	kurtarmıyor muyduk?	kurtarmıyor muydunuz?	kurtarmıyorlar mıydı?
	indirect		perfective	kurtarmamış mıyım?	kurtarmamış mısın?	kurtarmamış mı?	kurtarmamış mıyız?	kurtarmamış mısınız?	kurtarmamışlar mı?
			aorist	kurtarmaz mıymışım?	kurtarmaz mıymışsın?	kurtarmaz mımış?	kurtarmaz mıymışız?	kurtarmaz mıymışsınız?	kurtarmazlar mıymış?
			imperfective	kurtarmıyor muymuşum?	kurtarmıyor muymuşsun?	kurtarmıyor muymuş?	kurtarmıyor muymuşuz?	kurtarmıyor muymuşsunuz?	kurtarmıyorlar mıymış?

Related terms

• kurtara
• kurtarabilmek
• kurtaralı
• kurtaramamak
• kurtarıcı
• kurtarılmak
• kurtarış
• kurtarma
• kurtarmamak
• kurtartmak

 

References

• Clauson, Gerard (1972) , “kurtğar-”, in An Etymological Dictionary of pre-thirteenth-century Turkish, Oxford: Clarendon Press, page 649