szyroki

Old Polish

Etymology

Inherited from Proto-Slavic *širokъ. First attested in the 15th century.

Pronunciation

• IPA^(key): (10^th–15^th CE) /ʃʲɨrɔki/
• IPA^(key): (15^th CE) /ʃʲɨrɔki/

Adjective

szyroki (derived adverb szyroko)

1. wide, broad (having a large physical extent from side to side)
   • Middle of the 15th century, Rozmyślanie o żywocie Pana Jezusa‎^[1], page 836:

     Mvszyl vstampycz myly Iesus v yedno okno, ktore bylo barzo schyrokye y vyelykye

     [Musił wstępić miły Jesus w jedno okno, ktore było barzo szyrokie i wielikie]

2. wide (large in physical scope, i.e. like the sea)
   • Middle of the 15th century, Rozmyślanie o żywocie Pana Jezusa‎^[2], page 5:

     Thysz tą stvorzyl vyelykye y barzo schyrokye morze

     [Tyś to stworzył wielikie i barzo szyrokie morze]

3. (of priests) fat
   • 1880-1894 [Middle of the 15th century], Sprawozdania Komisji Językowej Akademii Umiejętności‎^[3], volume V, page 258:

     Cur nobis de hoc partu specialem bibliam et librum spaciosum, schyrokych, non fecisti?

     [Cur nobis de hoc partu specialem bibliam et librum spaciosum, szyrokich, non fecisti?]

4. (figuratively) wide in scope otherwise
   • 1930 [c. 1455], “Neh”, in Ludwik Bernacki, editor, Biblia królowej Zofii (Biblia szaroszpatacka)‎^[4], 4, 19:

     Dzalo vyelyke gest a sziroke (opus grande est et latum)

     [Działo wielikie jest a szyrokie (opus grande est et latum)]

5. (attested in Sieradz-Łęczyca) announced, made known
   • 1874-1891 [1466], Rozprawy i Sprawozdania z Posiedzeń Wydziału Filologicznego Akademii Umiejętności‎^{[5], [6], [7]}, volume XXII, Łęczyca, page 19:

     Pax est hoc donum, que regit omnem bonum. Hoc est mandatum psalmista iudice latum, gl. id est testamento Dauid manifestum szyrokye

     [Pax est hoc donum, que regit omnem bonum. Hoc est mandatum psalmista iudice latum, gl. id est testamento Dauid manifestum szyrokie]

Derived terms

nouns

• grzywna szyroka
• szyroka rzecz
• szyroki grosz
• szyrokość

 

Related terms

nouns

• szyrz
• szyrza
• szyrzynka

 

verbs

• szyrzyć impf

 

Descendants

• Polish: szeroki, szyrok, szyroki (Middle Polish)
  • → Old Ruthenian: шеро́кїй (šerókij)
• Silesian: szyroki

References

• Boryś, Wiesław (2005) “szyroki”, in Słownik etymologiczny języka polskiego (in Polish), Kraków: Wydawnictwo Literackie, →ISBN
• Mańczak, Witold (2017) “szyroki”, in Polski słownik etymologiczny (in Polish), Kraków: Polska Akademia Umiejętności, →ISBN
• B. Sieradzka-Baziur, Ewa Deptuchowa, Joanna Duska, Mariusz Frodyma, Beata Hejmo, Dorota Janeczko, Katarzyna Jasińska, Krystyna Kajtoch, Joanna Kozioł, Marian Kucała, Dorota Mika, Gabriela Niemiec, Urszula Poprawska, Elżbieta Supranowicz, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Piotr Szpor, Bartłomiej Borek, editors (2011–2015), “szyroki”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN

Silesian

Etymology

Inherited from Old Polish szyroki, from Proto-Slavic *širòkъ.

Pronunciation

• IPA^(key): /ʂɪˈrɔki/
• Rhymes: -ɔki
• Syllabification: szy‧ro‧ki

Adjective

szyroki (comparative szyrszy, superlative nojszyrszy, derived adverb szyroko)

1. wide, broad

   Antonym: wōnski

Declension

Declension of szyroki

		singular			plural
		masculine	neuter	feminine	virile	nonvirile
nominative		szyroki	szyrokie	szyrokŏ	szyrocy	szyrokie
genitive		szyrokigo		szyrokij	szyrokich
dative		szyrokimu		szyrokij	szyrokim
accusative	animate	szyrokigo	szyrokie	szyrokõ	szyrokich	szyrokie
	inanimate	szyroki
instrumental		szyrokim		szyrokōm	szyrokimi
locative		szyrokim		szyrokij	szyrokich
vocative		szyroki	szyrokie	szyrokŏ	szyrocy	szyrokie

Derived terms

nouns

• szyrokość

 

verbs

• szyrzić impf

 

Further reading

• szyroki in dykcjonorz.eu
• szyroki in silling.org