yelmek

Turkish

Etymology

Inherited rom Ottoman Turkish یلمك (yelmek), from Proto-Turkic *yel- (“to run, hurry”) and possibly related to yel (“wind”), yelek (“waistcoat”) and yelken (“sail”).

Verb

yelmek (third-person singular simple present yeler)

1. (intransitive, for a person) to run, rush, hurry, go fast

   Synonym: koşmak

2. (intransitive, for a horse) to trot, run

   Synonym: eşmek

Conjugation

Conjugation of yelmek (aorist in -V²r)

Note: Actual conjugations can be more complex than tables below. Compound forms with the auxiliary olmak not shown. See also Appendix:Turkish suffixes#Verbs.

Positive declarative
infinitive			yelmek
impersonal participle	imperfective		yelen
	perfective		yelmiş
	prospective		yelecek
personal participle	non-prospective		yeldiğim	yeldiğin	yeldiği	yeldiğimiz	yeldiğiniz	yeldikleri
	prospective		yeleceğim	yeleceğin	yeleceği	yeleceğimiz	yeleceğiniz	yelecekleri
verbal noun			yelme
way of doing			yeliş
			singular			plural
			1st person	2nd person	3rd person	1st person	2nd person	3rd person
			ben	sen	o	biz	siz	onlar
indicative	present	aorist	yelerim	yelersin	yeler	yeleriz	yelersiniz	yelerler
		imperfective	yeliyorum	yeliyorsun	yeliyor	yeliyoruz	yeliyorsunuz	yeliyorlar
	past	perfective	yeldim	yeldin	yeldi	yeldik	yeldiniz	yeldiler
		imperfective	yeliyordum	yeliyordun	yeliyordu	yeliyorduk	yeliyordunuz	yeliyorlardı (or yeliyordular)
	future		yeleceğim	yeleceksin	yelecek	yeleceğiz	yeleceksiniz	yelecekler
inferential	perfective		yelmişim	yelmişsin	yelmiş	yelmişiz	yelmişsiniz	yelmişler
	aorist		yelermişim	yelermişsin	yelermiş	yelermişiz	yelermişsiniz	yelerlermiş (or yelermişlar)
	imperfective		yeliyormuşum	yeliyormuşsun	yeliyormuş	yeliyormuşuz	yeliyormuşsunuz	yeliyorlarmış
conditional	simple		yelsem	yelsen	yelse	yelsek	yelseniz	yelseler
	perfective		yelseydim	yelseydin	yelseydi	yelseydik	yelseydiniz	yelseydiler
optative			yeleyim	yelesin	yele	yelelim	yelesiniz	yeleler
progressive			yelmekteyim	yelmektesin	yelmekte	yelmekteyiz	yelmektesiniz	yelmekteler
necessitative			yelmeliyim	yelmelisin	yelmeli	yelmeliyiz	yelmelisiniz	yelmeliler
imperative				yel	yelsin		yelin	yelsinler
Positive interrogative
			singular			plural
			1st person	2nd person	3rd person	1st person	2nd person	3rd person
			ben	sen	o	biz	siz	onlar
indicative	present	aorist	yeler miyim?	yeler misin?	yeler mi?	yeler miyiz?	yeler misiniz?	yelerler mi?
		imperfective	yeliyor muyum?	yeliyor musun?	yeliyor mu?	yeliyor muyuz?	yeliyor musunuz?	yeliyorlar mı?
	past	perfective	yeldim mi?	yeldin mi?	yeldi mi?	yeldik mi?	yeldiniz mi?	yeldiler mi?
		imperfective	yeliyor muydum?	yeliyor muydun?	yeliyor muydu?	yeliyor muyduk?	yeliyor muydunuz?	yeliyorlar mıydı?
	future		yelecek miyim?	yelecek misin?	yelecek mi?	yelecek miyiz?	yelecek misiniz?	yelecekler mi?
inferential	perfective		yelmiş miyim?	yelmiş misin?	yelmiş mi?	yelmiş miyiz?	yelmiş misiniz?	yelmişler mi?
	aorist		yeler miymişim?	yeler miymişsin?	yeler miymiş?	yeler miymişiz?	yeler miymişsiniz?	yelerler miymiş?
	imperfective		yeliyor muymuşum?	yeliyor muymuşsun?	yeliyor muymuş?	yeliyor muymuşuz?	yeliyor muymuşsunuz?	yeliyorlar mıymış?
conditional	simple		yelsem mi?	yelsen mi?	yelse mi?	yelsek mi?	yelseniz mi?	yelseler mi?
	perfective		yelse miydim?	yelse miydin?	yelse miydi?	yelse miydik?	yelse miydiniz?	yelseler miydi?
progressive			yelmekte miyim?	yelmekte misin?	yelmekte mi?	yelmekte miyiz?	yelmekte misiniz?	yelmekteler mi?
necessitative			yelmeli miyim?	yelmeli misin?	yelmeli mi?	yelmeli miyiz?	yelmeli misiniz?	yelmeliler mi?
Negative declarative
infinitive			yelmemek
impersonal participle	imperfective		yelmeyen
	perfective		yelmemiş
	prospective		yelmeyecek
personal participle	non-prospective		yelmediğim	yelmediğin	yelmediği	yelmediğimiz	yelmediğiniz	yelmedikleri
	prospective		yelmeyeceğim	yelmeyeceğin	yelmeyeceği	yelmeyeceğimiz	yelmeyeceğiniz	yelmeyecekleri
verbal noun			yelmeme
way of doing			yelmeyiş
			singular			plural
			1st person	2nd person	3rd person	1st person	2nd person	3rd person
			ben	sen	o	biz	siz	onlar
indicative	present	aorist	yelmem	yelmezsin	yelmez	yelmeyiz	yelmezsiniz	yelmezler
		imperfective	yelmiyorum	yelmiyorsun	yelmiyor	yelmiyoruz	yelmiyorsunuz	yelmiyorlar
	past	perfective	yelmedim	yelmedin	yelmedi	yelmedik	yelmediniz	yelmediler
		imperfective	yelmiyordum	yelmiyordun	yelmiyordu	yelmiyorduk	yelmiyordunuz	yelmiyorlardı
	future		yelmeyeceğim	yelmeyeceksin	yelmeyecek	yelmeyeceğiz	yelmeyeceksiniz	yelmeyecekler
inferential	perfective		yelmemişim	yelmemişsin	yelmemiş	yelmemişiz	yelmemişsiniz	yelmemişler
	aorist		yelmezmişim	yelmezmişsin	yelmezmiş	yelmezmişiz	yelmezmişsiniz	yelmezlermiş
	imperfective		yelmiyormuşum	yelmiyormuşsun	yelmiyormuş	yelmiyormuşuz	yelmiyormuşsunuz	yelmiyorlarmış
conditional	simple		yelmesem	yelmesen	yelmese	yelmesek	yelmeseniz	yelmeseler
	perfective		yelmeseydim	yelmeseydin	yelmeseydi	yelmeseydik	yelmeseydiniz	yelmeseydiler
optative			yelmeyeyim	yelmeyesin	yelmeye	yelmeyelim	yelmeyesiniz	yelmeyeler
progressive			yelmemekteyim	yelmemektesin	yelmemekte	yelmemekteyiz	yelmemektesiniz	yelmemekteler
necessitative			yelmemeliyim	yelmemelisin	yelmemeli	yelmemeliyiz	yelmemelisiniz	yelmemeliler
imperative				yelme	yelmesin		yelmeyin	yelmesinler
Negative interrogative
			singular			plural
			1st person	2nd person	3rd person	1st person	2nd person	3rd person
			ben	sen	o	biz	siz	onlar
indicative	present	aorist	yelmez miyim?	yelmez misin?	yelmez mi?	yelmez miyiz?	yelmez misiniz?	yelmezler mi?
		imperfective	yelmiyor muyum?	yelmiyor musun?	yelmiyor mu?	yelmiyor muyuz?	yelmiyor musunuz?	yelmiyorlar mı?
	past	perfective	yelmedim mi?	yelmedin mi?	yelmedi mi?	yelmedik mi?	yelmediniz mi?	yelmediler mi?
		imperfective	yelmiyor muydum?	yelmiyor muydun?	yelmiyor muydu?	yelmiyor muyduk?	yelmiyor muydunuz?	yelmiyorlar mıydı?
	future		yelmeyecek miyim?	yelmeyecek misin?	yelmeyecek mi?	yelmeyecek miyiz?	yelmeyecek misiniz?	yelmeyecekler mi?
inferential	perfective		yelmemiş miyim?	yelmemiş misin?	yelmemiş mi?	yelmemiş miyiz?	yelmemiş misiniz?	yelmemişler mi?
	aorist		yelmez miymişim?	yelmez miymişsin?	yelmez miymiş?	yelmez miymişiz?	yelmez miymişsiniz?	yelmezler miymiş?
	imperfective		yelmiyor muymuşum?	yelmiyor muymuşsun?	yelmiyor muymuş?	yelmiyor muymuşuz?	yelmiyor muymuşsunuz?	yelmiyorlar mıymış?
conditional	simple		yelmesem mi?	yelmesen mi?	yelmese mi?	yelmesek mi?	yelmeseniz mi?	yelmeseler mi?
	perfective		yelmese miydim?	yelmese miydin?	yelmese miydi?	yelmese miydik?	yelmese miydiniz?	yelmeseler miydi?
progressive			yelmemekte miyim?	yelmemekte misin?	yelmemekte mi?	yelmemekte miyiz?	yelmemekte misiniz?	yelmemekteler mi?
necessitative			yelmemeli miyim?	yelmemeli misin?	yelmemeli mi?	yelmemeli miyiz?	yelmemeli misiniz?	yelmemeliler mi?

Derived terms

• yeldirmek
• yelme
• yelmek yüğürmek

 

Further reading

• Çağbayır, Yaşar (2007) “yelmek2”, in Ötüken Türkçe Sözlük (in Turkish), volume 1, Istanbul: Ötüken Neşriyat, page 5282
• Nişanyan, Sevan (2002–) “yel-”, in Nişanyan Sözlük