վազեմ

Old Armenian

Etymology

Borrowed from a Middle Iranian descendant of Proto-Iranian *waj- (“to carry, drive”), from Proto-Indo-Iranian *waȷ́ʰ-, from Proto-Indo-European *weǵʰ-. Compare especially Parthian 𐫇𐫉- (wz- /⁠waz-⁠/, “to move swiftly, fly; to travel; to blow (of wind)”) and Northern Kurdish bezîn, bez- (“to run, gallop”).

Verb

վազեմ • (vazem)  (aorist indicative վազեցի)

1. (intransitive) to leap, to bound, to spring or dart forward, to clear at a single bound

   վազեալ անցանել ― vazeal ancʻanel ― to overpass, to cross, to leap over, to outleap

   վազել սրտի ― vazel srti ― to flutter, to throb, to palpitate (of heart)

2. (intransitive) to run swiftly, impetuously

   ի բաց վազել ― i bacʻ vazel ― to pass away, to fly away

3. (intransitive) to overstep, to surpass, to transgress, to trespass; to rebel

   յօրէնսն վազել ― yōrēnsn vazel ― to inveigh against the law

   վազել զոմամբ ― vazel zomamb ― to revolt against; to despise

   յազատութեանն վազել փառս ― yazatutʻeann vazel pʻaṙs ― to lift up the horns against, to rebel, to rise in rebellion; to get proud, to become presumptuous

Conjugation

active

infinitive		վազել (vazel)		participle	վազեցեալ, վազեալ (vazecʻeal, vazeal)
causative		վազեցուցանեմ (vazecʻucʻanem)		aorist stem	վազեց- (vazecʻ-)
person		singular			plural
		1st person	2nd person	3rd person	1st person	2nd person	3rd person
indicative		ես	դու	նա	մեք	դուք	նոքա
	present	վազեմ (vazem)	վազես (vazes)	վազէ (vazē)	վազեմք (vazemkʻ)	վազէք (vazēkʻ)	վազեն (vazen)
	imperfect	վազէի, վազեի* (vazēi, vazei*)	վազէիր, վազեիր* (vazēir, vazeir*)	վազէր (vazēr)	վազէաք, վազեաք* (vazēakʻ, vazeakʻ*)	վազէիք, վազեիք* (vazēikʻ, vazeikʻ*)	վազէին, վազեին* (vazēin, vazein*)
	aorist	վազեցի (vazecʻi)	վազեցեր (vazecʻer)	վազեաց (vazeacʻ)	վազեցաք (vazecʻakʻ)	վազեցէք, վազեցիք (vazecʻēkʻ, vazecʻikʻ)	վազեցին (vazecʻin)
subjunctive		ես	դու	նա	մեք	դուք	նոքա
	present	վազիցեմ (vazicʻem)	վազիցես (vazicʻes)	վազիցէ (vazicʻē)	վազիցեմք (vazicʻemkʻ)	վազիցէք (vazicʻēkʻ)	վազիցեն (vazicʻen)
	aorist	վազեցից (vazecʻicʻ)	վազեսցես (vazescʻes)	վազեսցէ (vazescʻē)	վազեսցուք (vazescʻukʻ)	վազեսջիք (vazesǰikʻ)	վազեսցեն (vazescʻen)
imperatives		—	(դու)	—	—	(դուք)	—
	imperative	—	վազեա՛ (vazeá)	—	—	վազեցէ՛ք (vazecʻḗkʻ)	—
	cohortative	—	վազեսջի՛ր (vazesǰír)	—	—	վազեսջի՛ք (vazesǰíkʻ)	—
	prohibitive	—	մի՛ վազեր (mí vazer)	—	—	մի՛ վազէք (mí vazēkʻ)	—
*rare

Derived terms

• անվազ (anvaz)
• արտավազեմ (artavazem)
• արտավազիկ (artavazik)
• բացավազեմ (bacʻavazem)
• ձիավազ (jiavaz)
• մակավազեան (makavazean)
• մակավազիկ (makavazik)
• վազ (vaz)
• վազեցուցանեմ (vazecʻucʻanem)
• վազումն (vazumn)
• վազվազեմ (vazvazem)
• քաջավազիկ (kʻaǰavazik)

Descendants

• Armenian: վազել (vazel)

References

• Ačaṙean, Hračʻeay (1979) “վազեմ”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, volume IV, Yerevan: University Press, pages 292–293
• Awetikʻean, G., Siwrmēlean, X., Awgerean, M. (1836–1837) “վազեմ”, in Nor baṙgirkʻ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy
• Matasović, Ranko (2009) A Grammatical Sketch of Classical Armenian‎^[1], Zagreb, page 31
• Olsen, Birgit Anette (1999) The noun in Biblical Armenian: origin and word-formation: with special emphasis on the Indo-European heritage (Trends in linguistics. Studies and monographs; 119), Berlin, New York: Mouton de Gruyter, page 908
• Petrosean, Matatʻeay (1879) “վազեմ”, in Nor Baṙagirkʻ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy