जयति

From Wiktionary, the free dictionary
Jump to navigation Jump to search

Pali

[edit]

Alternative forms

[edit]

Verb

[edit]

जयति (root ji, first conjugation)

  1. Devanagari script form of jayati, which is an alternative form of जेति (jeti, to win), which see for further information.

Adjective

[edit]

जयति (jayati)

  1. Devanagari script form of jayati, which is masculine and neuter locative singular of जयन्त् (jayant), present participle of the verb above

Sanskrit

[edit]

Alternative scripts

[edit]

Etymology

[edit]

From Proto-Indo-Aryan *ȷ́áyati, from Proto-Indo-Iranian *ǰáyati, from Proto-Indo-European *gʷéy-e-ti, from *gʷey- (to win, conquer). Cognate with Ancient Greek βῐ́ᾱ (bíā, force).

Pronunciation

[edit]

Verb

[edit]

जयति (jáyati) third-singular indicative (class 1, type P, present, root जि)

  1. to conquer, defeat, vanquish, win
    • c. 1700 BCE – 1200 BCE, Ṛgveda 4.50.9:
      अप्र॑तीतो जयति॒ सं धना॑नि॒ प्रति॑जन्यान्यु॒त या सज॑न्या।
      अ॒व॒स्यवे॒ यो वरि॑वः कृ॒णोति॑ ब्र॒ह्मणे॒ राजा॒ तम॑वन्ति दे॒वाः॥
      ápratīto jayati sáṃ dhánāni prátijanyānyutá yā́ sájanyā.
      avasyáve yó várivaḥ kṛṇóti brahmáṇe rā́jā támavanti devā́ḥ.
      He, unopposed, is master of the riches of his own subjects and of hostile people.
      The Gods uphold that King with their protection who helps the Brahman when he seeks his favour.
  2. to acquire, gain
  3. to overcome
  4. to expel from
  5. "long live"

Conjugation

[edit]
Present: जयति (jáyati), जयते (jáyate)
Active Mediopassive
Singular Dual Plural Singular Dual Plural
Indicative
Third जयति
jáyati
जयतः
jáyataḥ
जयन्ति
jáyanti
जयते
jáyate
जयेते
jáyete
जयन्ते
jáyante
Second जयसि
jáyasi
जयथः
jáyathaḥ
जयथ
jáyatha
जयसे
jáyase
जयेथे
jáyethe
जयध्वे
jáyadhve
First जयामि
jáyāmi
जयावः
jáyāvaḥ
जयामः / जयामसि¹
jáyāmaḥ / jáyāmasi¹
जये
jáye
जयावहे
jáyāvahe
जयामहे
jáyāmahe
Imperative
Third जयतु
jáyatu
जयताम्
jáyatām
जयन्तु
jáyantu
जयताम्
jáyatām
जयेताम्
jáyetām
जयन्ताम्
jáyantām
Second जय
jáya
जयतम्
jáyatam
जयत
jáyata
जयस्व
jáyasva
जयेथाम्
jáyethām
जयध्वम्
jáyadhvam
First जयानि
jáyāni
जयाव
jáyāva
जयाम
jáyāma
जयै
jáyai
जयावहै
jáyāvahai
जयामहै
jáyāmahai
Optative/Potential
Third जयेत्
jáyet
जयेताम्
jáyetām
जयेयुः
jáyeyuḥ
जयेत
jáyeta
जयेयाताम्
jáyeyātām
जयेरन्
jáyeran
Second जयेः
jáyeḥ
जयेतम्
jáyetam
जयेत
jáyeta
जयेथाः
jáyethāḥ
जयेयाथाम्
jáyeyāthām
जयेध्वम्
jáyedhvam
First जयेयम्
jáyeyam
जयेव
jáyeva
जयेम
jáyema
जयेय
jáyeya
जयेवहि
jáyevahi
जयेमहि
jáyemahi
Subjunctive
Third जयात् / जयाति
jáyāt / jáyāti
जयातः
jáyātaḥ
जयान्
jáyān
जयाते / जयातै
jáyāte / jáyātai
जयैते
jáyaite
जयन्त / जयान्तै
jáyanta / jáyāntai
Second जयाः / जयासि
jáyāḥ / jáyāsi
जयाथः
jáyāthaḥ
जयाथ
jáyātha
जयासे / जयासै
jáyāse / jáyāsai
जयैथे
jáyaithe
जयाध्वै
jáyādhvai
First जयानि
jáyāni
जयाव
jáyāva
जयाम
jáyāma
जयै
jáyai
जयावहै
jáyāvahai
जयामहै
jáyāmahai
Participles
जयत्
jáyat
जयमान
jáyamāna
Notes
  • The subjunctive is only used in Vedic Sanskrit.
  • ¹Vedic
Imperfect: अजयत् (ájayat), अजयत (ájayata)
Active Mediopassive
Singular Dual Plural Singular Dual Plural
Indicative
Third अजयत्
ájayat
अजयताम्
ájayatām
अजयन्
ájayan
अजयत
ájayata
अजयेताम्
ájayetām
अजयन्त
ájayanta
Second अजयः
ájayaḥ
अजयतम्
ájayatam
अजयत
ájayata
अजयथाः
ájayathāḥ
अजयेथाम्
ájayethām
अजयध्वम्
ájayadhvam
First अजयम्
ájayam
अजयाव
ájayāva
अजयाम
ájayāma
अजये
ájaye
अजयावहि
ájayāvahi
अजयामहि
ájayāmahi

Descendants

[edit]
  • Pali: jeti
  • Tamil: ஜெயி (jeyi), செயி (ceyi), ஜெய் (jey)

References

[edit]