dökmek
Turkish
[edit]Etymology
[edit]From Ottoman Turkish دوكمك (dökmek, “to pour, throw away, spill, scatter, cast”), from Proto-Turkic *tök-mek (“to pour out”).[1]
Cognate with Karakhanid تُكْماكْ (tökmēk, “to pour, shed, scatter”), Old Uyghur [script needed] (tök-, “to pour out”), Azerbaijani tökmək (“to pour”), Crimean Tatar tökmek (“to pour”), Bashkir түгеү (tügew, “to pour”), Chuvash тӑк (tăk, “to pour (intr.)”), Kazakh төгу (tögu, “to pour”), Khakas тӧгерге (“to pour”), Kyrgyz төгүү (tögüü, “to pour”), Southern Altai тӧк- (tök-, “to pour”), Turkmen dökmek (“to pour”), Tuvan төгер (töger, “to pour”), Uyghur تۆكمەك (tökmek, “to pour out”), Uzbek toʻkmoq (“to pour”), Yakut тох (toq, “to pour, spill, throw out”).
Verb
[edit]dökmek (third-person singular simple present döker)
- (transitive) to pour, pour out
- Çayına süt döktü. ― He poured milk into his tea.
- (transitive) to spill, shed
- Dengesini yitirince sütü döktü. ― When he lost his balance he spilt the milk.
- (transitive) to throw out, empty (a container)
- Çöpü döktü. ― He threw out the garbage.
- (transitive) to scatter
- Oyuncaklarını ortalığa döktü. ― He scattered his toys around the house.
- (transitive) to reveal, tell, pour out
- (transitive) to shed, drop off
- (transitive) to pour into a mold; to cast
- Demir döktü. ― He cast iron.
- (transitive) to spend a lot of money on, spend freely
- (transitive) to fail (the majority of students in a class)
Conjugation
[edit]Note: Actual conjugations can be more complex than tables below. Compound forms with the auxiliary olmak not shown. See also Appendix:Turkish suffixes#Verbs.
Positive declarative | ||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
infinitive | dökmek | |||||||
impersonal participle | imperfective | döken | ||||||
perfective | dökmüş | |||||||
prospective | dökecek | |||||||
personal participle | non-prospective | döktüğüm | döktüğün | döktüğü | döktüğümüz | döktüğünüz | döktükleri | |
prospective | dökeceğim | dökeceğin | dökeceği | dökeceğimiz | dökeceğiniz | dökecekleri | ||
verbal noun | dökme | |||||||
way of doing | döküş | |||||||
singular | plural | |||||||
1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | |||
ben | sen | o | biz | siz | onlar | |||
indicative | present | aorist | dökerim | dökersin | döker | dökeriz | dökersiniz | dökerler |
imperfective | döküyorum | döküyorsun | döküyor | döküyoruz | döküyorsunuz | döküyorlar | ||
past | perfective | döktüm | döktün | döktü | döktük | döktünüz | döktüler | |
imperfective | döküyordum | döküyordun | döküyordu | döküyorduk | döküyordunuz | döküyorlardı (or döküyordular) | ||
future | dökeceğim | dökeceksin | dökecek | dökeceğiz | dökeceksiniz | dökecekler | ||
inferential | perfective | dökmişim | dökmişsin | dökmiş | dökmişiz | dökmişsinüz | dökmişler | |
aorist | dökermişim | dökermişsin | dökermiş | dökermişiz | dökermişsiniz | dökerlermiş (or dökermişlar) | ||
imperfective | döküyormuşum | döküyormuşsun | döküyormuş | döküyormuşuz | döküyormuşsunuz | döküyorlarmış | ||
conditional | simple | döksem | döksen | dökse | döksek | dökseniz | dökseler | |
perfective | dökseydim | dökseydin | dökseydi | dökseydik | dökseydiniz | dökseydiler | ||
optative | dökeyim | dökesin | döke | dökelim | dökesiniz | dökeler | ||
progressive | dökmekteyim | dökmektesin | dökmekte | dökmekteyiz | dökmektesiniz | dökmekteler | ||
necessitative | dökmeliyim | dökmelisin | dökmeli | dökmeliyiz | dökmelisiniz | dökmeliler | ||
imperative | dök | döksün | dökün | döksünler | ||||
Positive interrogative | ||||||||
singular | plural | |||||||
1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | |||
ben | sen | o | biz | siz | onlar | |||
indicative | present | aorist | döker miyim? | döker misin? | döker mi? | döker miyiz? | döker misiniz? | dökerler mi? |
imperfective | döküyor muyum? | döküyor musun? | döküyor mu? | döküyor muyuz? | döküyor musunuz? | döküyorlar mı? | ||
past | perfective | döktüm mü? | döktün mü? | döktü mü? | döktük mü? | döktünüz mü? | döktüler mi? | |
imperfective | döküyor muydum? | döküyor muydun? | döküyor muydu? | döküyor muyduk? | döküyor muydunuz? | döküyorlar mıydı? | ||
future | dökecek miyim? | dökecek misin? | dökecek mi? | dökecek miyiz? | dökecek misiniz? | dökecekler mi? | ||
inferential | perfective | dökmüş müyüm? | dökmüş müsün? | dökmüş mü? | dökmüş müyüz? | dökmüş müsünüz? | dökmüşler mi? | |
aorist | döker miymüşim? | döker miymüşsin? | döker miymüş? | döker miymüşiz? | döker miymüşsiniz? | dökerler miymiş? | ||
imperfective | döküyor muymuşum? | döküyor muymuşsun? | döküyor muymuş? | döküyor muymuşuz? | döküyor muymuşsunuz? | döküyorlar mıymış? | ||
conditional | simple | döksem mi? | döksen mi? | dökse mi? | döksek mi? | dökseniz mi? | dökseler mi? | |
perfective | dökse miydim? | dökse miydin? | dökse miydi? | dökse miydik? | dökse miydiniz? | dökseler miydi? | ||
progressive | dökmekte miyim? | dökmekte misin? | dökmekte mi? | dökmekte miyiz? | dökmekte misiniz? | dökmekteler mi? | ||
necessitative | dökmeli miyim? | dökmeli misin? | dökmeli mi? | dökmeli miyiz? | dökmeli misiniz? | dökmeliler mi? | ||
Negative declarative | ||||||||
infinitive | dökmemek | |||||||
impersonal participle | imperfective | dökmeyen | ||||||
perfective | dökmemiş | |||||||
prospective | dökmeyecek | |||||||
personal participle | non-prospective | dökmediğim | dökmediğin | dökmediği | dökmediğimiz | dökmediğiniz | dökmedikleri | |
prospective | dökmeyeceğim | dökmeyeceğin | dökmeyeceği | dökmeyeceğimiz | dökmeyeceğiniz | dökmeyecekleri | ||
verbal noun | dökmeme | |||||||
way of doing | dökmeyüş | |||||||
singular | plural | |||||||
1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | |||
ben | sen | o | biz | siz | onlar | |||
indicative | present | aorist | dökmem | dökmezsin | dökmez | dökmeyiz | dökmezsiniz | dökmezler |
imperfective | dökmüyorum | dökmüyorsun | dökmüyor | dökmüyoruz | dökmüyorsunuz | dökmüyorlar | ||
past | perfective | dökmedim | dökmedin | dökmedi | dökmedik | dökmediniz | dökmediler | |
imperfective | dökmüyordum | dökmüyordun | dökmüyordu | dökmüyorduk | dökmüyordunuz | dökmüyorlardı | ||
future | dökmeyeceğim | dökmeyeceksin | dökmeyecek | dökmeyeceğiz | dökmeyeceksiniz | dökmeyecekler | ||
inferential | perfective | dökmemişim | dökmemişsin | dökmemiş | dökmemişiz | dökmemişsiniz | dökmemişler | |
aorist | dökmezmişim | dökmezmişsin | dökmezmiş | dökmezmişiz | dökmezmişsiniz | dökmezlermiş | ||
imperfective | dökmüyormuşum | dökmüyormuşsun | dökmüyormuş | dökmüyormuşuz | dökmüyormuşsunuz | dökmüyorlarmış | ||
conditional | simple | dökmesem | dökmesen | dökmese | dökmesek | dökmeseniz | dökmeseler | |
perfective | dökmeseydim | dökmeseydin | dökmeseydi | dökmeseydik | dökmeseydiniz | dökmeseydiler | ||
optative | dökmeyeyim | dökmeyesin | dökmeye | dökmeyelim | dökmeyesiniz | dökmeyeler | ||
progressive | dökmemekteyim | dökmemektesin | dökmemekte | dökmemekteyiz | dökmemektesiniz | dökmemekteler | ||
necessitative | dökmemeliyim | dökmemelisin | dökmemeli | dökmemeliyiz | dökmemelisiniz | dökmemeliler | ||
imperative | dökme | dökmesin | dökmeyin | dökmesinler | ||||
Negative interrogative | ||||||||
singular | plural | |||||||
1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | |||
ben | sen | o | biz | siz | onlar | |||
indicative | present | aorist | dökmez miyim? | dökmez misin? | dökmez mi? | dökmez miyiz? | dökmez misiniz? | dökmezler mi? |
imperfective | dökmüyor muyum? | dökmüyor musun? | dökmüyor mu? | dökmüyor muyuz? | dökmüyor musunuz? | dökmüyorlar mı? | ||
past | perfective | dökmedim mi? | dökmedin mi? | dökmedi mi? | dökmedik mi? | dökmediniz mi? | dökmediler mi? | |
imperfective | dökmüyor muydum? | dökmüyor muydun? | dökmüyor muydu? | dökmüyor muyduk? | dökmüyor muydunuz? | dökmüyorlar mıydı? | ||
future | dökmeyecek miyim? | dökmeyecek misin? | dökmeyecek mi? | dökmeyecek miyiz? | dökmeyecek misiniz? | dökmeyecekler mi? | ||
inferential | perfective | dökmemiş miyim? | dökmemiş misin? | dökmemiş mi? | dökmemiş miyiz? | dökmemiş misiniz? | dökmemişler mi? | |
aorist | dökmez miymişim? | dökmez miymişsin? | dökmez miymiş? | dökmez miymişiz? | dökmez miymişsiniz? | dökmezler miymiş? | ||
imperfective | dökmüyor muymuşum? | dökmüyor muymuşsun? | dökmüyor muymuş? | dökmüyor muymuşuz? | dökmüyor muymuşsunuz? | dökmüyorlar mıymış? | ||
conditional | simple | dökmesem mi? | dökmesen mi? | dökmese mi? | dökmesek mi? | dökmeseniz mi? | dökmeseler mi? | |
perfective | dökmese miydim? | dökmese miydin? | dökmese miydi? | dökmese miydik? | dökmese miydiniz? | dökmeseler miydi? | ||
progressive | dökmemekte miyim? | dökmemekte misin? | dökmemekte mi? | dökmemekte miyiz? | dökmemekte misiniz? | dökmemekteler mi? | ||
necessitative | dökmemeli miyim? | dökmemeli misin? | dökmemeli mi? | dökmemeli miyiz? | dökmemeli misiniz? | dökmemeliler mi? |
Synonyms
[edit]Related terms
[edit]References
[edit]- ^ Starostin, Sergei, Dybo, Anna, Mudrak, Oleg (2003) “*dök-”, in Etymological dictionary of the Altaic languages (Handbuch der Orientalistik; VIII.8), Leiden, New York, Köln: E.J. Brill