deasaigh

Irish

Alternative forms

• deasuigh (obsolete)

Etymology

From Middle Irish desaigid. By surface analysis, deas +‎ -igh. Doublet of deisigh.

Pronunciation

• (Munster) IPA^(key): /ˈdʲasˠɪɟ/
• (Connacht) IPA^(key): /ˈdʲasˠiː/
• (Ulster) IPA^(key): /ˈdʲasˠi/

Verb

deasaigh (present analytic deasaíonn, future analytic deasóidh, verbal noun deasú, past participle deasaithe)

1. (military) to dress (arrange (soldiers or troops) into proper formation)
2. (art, photography, transitive) to pose (set in place, arrange)
3. (art, photography, reflexive) to pose (assume or maintain a pose)

   Synonym: deisigh

4. to prepare (also in reference to food), make ready, fit

   Synonyms: ullmhaigh, réitigh

5. to fit out
6. to settle (place in a fixed or permanent condition)

   Synonym: socraigh

7. (dated) to adjust

Conjugation

conjugation of deasaigh (second conjugation)

		singular			plural			relative	autonomous
		first	second	third	first	second	third
indicative	present	deasaím	deasaíonn tú; deasaír†	deasaíonn sé, sí	deasaímid; deasaíonn muid	deasaíonn sibh	deasaíonn siad; deasaíd†	a dheasaíonn; a dheasaíos / a ndeasaíonn*; a ndeasaíos*	deasaítear
	past	dheasaigh mé; dheasaíos	dheasaigh tú; dheasaís	dheasaigh sé, sí	dheasaíomar; dheasaigh muid	dheasaigh sibh; dheasaíobhair	dheasaigh siad; dheasaíodar	a dheasaigh / ar dheasaigh*	deasaíodh
	past habitual	dheasaínn / ndeasaínn‡‡	dheasaíteá / ndeasaíteᇇ	dheasaíodh sé, sí / ndeasaíodh sé, s퇇	dheasaímis; dheasaíodh muid / ndeasaímis‡‡; ndeasaíodh muid‡‡	dheasaíodh sibh / ndeasaíodh sibh‡‡	dheasaídís; dheasaíodh siad / ndeasaídís‡‡; ndeasaíodh siad‡‡	a dheasaíodh / a ndeasaíodh*	dheasaítí / ndeasaít퇇
future		deasóidh mé; deasód; deasóchaidh mé†	deasóidh tú; deasóir†; deasóchaidh tú†	deasóidh sé, sí; deasóchaidh sé, sí†	deasóimid; deasóidh muid; deasóchaimid†; deasóchaidh muid†	deasóidh sibh; deasóchaidh sibh†	deasóidh siad; deasóid†; deasóchaidh siad†	a dheasóidh; a dheasós; a dheasóchaidh†; a dheasóchas† / a ndeasóidh*; a ndeasós*; a ndeasóchaidh*†; a ndeasóchas*†	deasófar; deasóchar†
conditional		dheasóinn; dheasóchainn† / ndeasóinn‡‡; ndeasóchainn†‡‡	dheasófá; dheasóchthᆠ/ ndeasófᇇ; ndeasóchthᆇ‡	dheasódh sé, sí; dheasóchadh sé, s토/ ndeasódh sé, s퇇; ndeasóchadh sé, s톇‡	dheasóimis; dheasódh muid; dheasóchaimis†; dheasóchadh muid† / ndeasóimis‡‡; ndeasódh muid‡‡; ndeasóchaimis†‡‡; ndeasóchadh muid†‡‡	dheasódh sibh; dheasóchadh sibh† / ndeasódh sibh‡‡; ndeasóchadh sibh†‡‡	dheasóidís; dheasódh siad; dheasóchadh siad† / ndeasóidís‡‡; ndeasódh siad‡‡; ndeasóchadh siad†‡‡	a dheasódh; a dheasóchadh† / a ndeasódh*; a ndeasóchadh*†	dheasófaí; dheasóchtha토/ ndeasófa퇇; ndeasóchtha톇‡
subjunctive	present	go ndeasaí mé; go ndeasaíod†	go ndeasaí tú; go ndeasaír†	go ndeasaí sé, sí	go ndeasaímid; go ndeasaí muid	go ndeasaí sibh	go ndeasaí siad; go ndeasaíd†	—	go ndeasaítear
	past	dá ndeasaínn	dá ndeasaíteá	dá ndeasaíodh sé, sí	dá ndeasaímis; dá ndeasaíodh muid	dá ndeasaíodh sibh	dá ndeasaídís; dá ndeasaíodh siad	—	dá ndeasaítí
imperative		deasaím	deasaigh	deasaíodh sé, sí	deasaímis	deasaígí; deasaídh†	deasaídís	—	deasaítear
verbal noun		deasú
past participle		deasaithe

* indirect relative
† archaic or dialect form
‡‡ dependent form used with particles that trigger eclipsis

Derived terms

• deasaigh thart (“get into position, move over into position, keep still”)
• deasaigh isteach (“snuggle, cuddle”)

Mutation

Irish mutation
Radical	Lenition	Eclipsis
deasaigh	dheasaigh	ndeasaigh
Note: Some of these forms may be hypothetical. Not every possible mutated form of every word actually occurs.

Further reading

• “deasaigh”, in Historical Irish Corpus, 1600–1926, Royal Irish Academy
• G. Toner, M. Ní Mhaonaigh, S. Arbuthnot, D. Wodtko, M.-L. Theuerkauf, editors (2019), “dessigid, dessaigid”, in eDIL: Electronic Dictionary of the Irish Language
• Dinneen, Patrick S. (1904) “deasuiġim”, in Foclóir Gaeḋilge agus Béarla, 1st edition, Dublin: Irish Texts Society, page 233
• Finck, F. N. (1899) Die araner mundart (in German), volume II, Marburg: Elwert’sche Verlagsbuchhandlung, page 76
• Ó Dónaill, Niall (1977) “deasaigh”, in Foclóir Gaeilge–Béarla, Dublin: An Gúm, →ISBN