związek

See also: Związek

Old Polish

Etymology

Inherited from Proto-Slavic *sъvęzъkъ. By surface analysis, zwięzać +‎ -ek. First attested in the fifteenth century.

Pronunciation

• IPA^(key): (10^th–15^th CE) /zvjɑ̃zɛk/
• IPA^(key): (15^th CE) /zvjɑ̃zɛk/

Noun

związek m animacy unattested

1. bunch, bundle, cluster, sheaf
   • 1930 [c. 1455], “I Reg”, in Ludwik Bernacki, editor, Biblia królowej Zofii (Biblia szaroszpatacka)‎^[1], 30, 12:

     Daly gemu... dwa swyøski (duas ligaturas) suszonego wyna

     [Dali jemu... dwa związki (duas ligaturas) suszonego wina]

2. (attested in Greater Poland) scroll
   • 1977-1980 [c. 1470], urowska-Górowska Wanda, Kyas Vladimir, editors, Mamotrekty staropolskie‎^{[2], [3], [4]}, Lubin, page 214:

     Zwyazek volvmen (tolle volumen libri et scribes in eo omnia verba Jer 36, 2)

     [Związek volvmen (tolle volumen libri et scribes in eo omnia verba Jer 36, 2)]

3. (attested in Greater Poland) bind (that which prohibits or inhibits)
   • 1977-1980 [c. 1470], urowska-Górowska Wanda, Kyas Vladimir, editors, Mamotrekty staropolskie‎^{[5], [6], [7]}, Lubin, page 203:

     Szwyąsky colligaciones (dissolve colligationes impietatis Is 58, 6, SKJ I 310: szwąszanye nyemylosczy)

     [Związki colligaciones (dissolve colligationes impietatis Is 58, 6, SKJ I 310: związanie niemiłości)]

Related terms

adjective

• związały

 

noun

• związanie

 

verbs

• więzać impf
• zwięzać pf
• zwięzić pf
• zwięzować impf

 

Descendants

• Polish: związek
• Silesian: zwiōnzek

References

• Boryś, Wiesław (2005) “związek”, in Słownik etymologiczny języka polskiego (in Polish), Kraków: Wydawnictwo Literackie, →ISBN
• B. Sieradzka-Baziur, Ewa Deptuchowa, Joanna Duska, Mariusz Frodyma, Beata Hejmo, Dorota Janeczko, Katarzyna Jasińska, Krystyna Kajtoch, Joanna Kozioł, Marian Kucała, Dorota Mika, Gabriela Niemiec, Urszula Poprawska, Elżbieta Supranowicz, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Piotr Szpor, Bartłomiej Borek, editors (2011–2015), “związek”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN

Polish

Etymology

Inherited from Old Polish związek. By surface analysis, związać +‎ -ek.

Pronunciation

 

• IPA^(key): /ˈzvjɔw̃.zɛk/, /ˈzvjɔn.zɛk/

• (Middle Polish) IPA^(key): /ˈzvjɔ̃.zɛk/

• Audio:

  (file)

• Rhymes: -ɔw̃zɛk
• Syllabification: zwią‧zek

Noun

związek m inan

1. connection, relation, relationship (relationship existing between two things) [with między (+ instrumental) ‘between what/whom’; or with z (+ instrumental) ‘with what/whom’; or with genitive ‘of what/whom’]
2. connection, bond relation, relationship (contact between two things between connectedness or communication may be established) [with z (+ instrumental) ‘with what/whom’]
3. bond, relation, relationship (that which connects two things) [with między (+ instrumental) ‘between what/whom’; or with z (+ instrumental) ‘with what/whom’]

   Synonyms: relacja, więzy, więź

4. relationship (romantic connection between two people) [with z (+ instrumental) ‘with what/whom’]
5. union, association (institution whose aim is to realize common goals of its members)

   związek zawodowy ― labor union

   Związek Radziecki ― Soviet Union

6. (chemistry) compound (substance formed by chemical bonding of two or more elements in definite proportions by weight)
7. (archaic, except in set phrases) point, meaning, sense; logic

   Synonyms: logika, sens

8. (obsolete) bond (that which physically connects things)

   Synonyms: więzadło, więź

9. (obsolete) bind (that which prohibits or inhibits)

   Synonyms: sęk, wiązka

10. (obsolete) bunch, bundle, cluster, sheaf
11. (obsolete) chain, belt (line of similar objects)

    Synonyms: ciąg, pasmo, szereg

12. (obsolete, anatomy) ligament

    Synonym: więzadło

Declension

Declension of związek

	singular	plural
nominative	związek	związki
genitive	związku	związków
dative	związkowi	związkom
accusative	związek	związki
instrumental	związkiem	związkami
locative	związku	związkach
vocative	związku	związki

Derived terms

adjective

• związkowy

 

adverb

• bez związku

 

preposition

• w związku z

 

noun

• związek frazeologiczny
• związek operacyjny
• związek przynależności
• związek rządu
• związek taktyczny
• związek wyrazowy
• związek zawodowy
• związek zgody
• związkowiec

 

Related terms

verbs

• wiązać impf
• związać impf

 

Trivia

According to Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej (1990), związek is one of the most used words in Polish, appearing 88 times in scientific texts, 130 times in news, 112 times in essays, 13 times in fiction, and 13 times in plays, each out of a corpus of 100,000 words, totaling 356 times, making it the 141st most common word in a corpus of 500,000 words.

Further reading

• związek in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
• związek in Polish dictionaries at PWN
• Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “związek”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
• “ZWIĄZEK”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century], 2008 July 22
• Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “związek”, in Słownik języka polskiego
• Aleksander Zdanowicz (1861) “związek”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861
• J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1927), “związek”, in Słownik języka polskiego (in Polish), volume 8, Warsaw, page 641
• związek in Narodowy Fotokorpus Języka Polskiego