ἄρσην

Ancient Greek

Alternative forms

• ἄρρην (árrhēn) — Attic
• ἄρσης (ársēs) — Laconian
• ἔρσην (érsēn) — Aeolic, Cretan, Epidaurian, Herodotus
• ἄρσηνος (ársēnos)

Etymology

From Proto-Hellenic *(w)ə́rsēn, from Proto-Indo-European *wérsēn.

Cognates include Sanskrit ऋषभ (ṛṣabha), वृषन् (vṛṣan), वृष (vṛṣa), Latin verrēs, Old Persian [script needed] (aršan), and Old Armenian առն (aṙn).

Pronunciation

 

• IPA^(key): /ár.sɛːn/ → /ˈar.sin/ → /ˈar.sin/

• (5^th BCE Attic) IPA^(key): /ár.sɛːn/
• (1^st CE Egyptian) IPA^(key): /ˈar.se̝n/
• (4^th CE Koine) IPA^(key): /ˈar.sin/
• (10^th CE Byzantine) IPA^(key): /ˈar.sin/
• (15^th CE Constantinopolitan) IPA^(key): /ˈar.sin/

Adjective

ᾰ̓́ρσην • (ársēn) m or f (neuter ᾰ̓́ρσεν); third declension (Epic, Ionic, Tragic)

1. male
   • 800 BCE – 600 BCE, Homer, Iliad 8.7:

     Μήτέ τις οὖν θήλεια θεὸς τό γε μήτέ τις ἄρσην πειράτω διακέρσαι ἐμὸν ἔπος.

     Mḗté tis oûn thḗleia theòs tó ge mḗté tis ársēn peirátō diakérsai emòn épos.

     Let no god, neither female nor male, essay to thwart my word.

2. masculine, manly, strong
   • 408 BCE, Euripides, Orestes 1204:

     Ὦ τὰς φρένας μὲν ἄρσενας κεκτημένη, τὸ σῶμα δ’ ἐν γυναιξὶ θηλείαις πρέπον.

     Ô tàs phrénas mèn ársenas kektēménē, tò sôma d’ en gunaixì thēleíais prépon.

     O you that have a masculine spirit, though your body shows you to be a woman!

3. (of plants) coarse, tough
   • 497 BCE – 405 BCE, Sophocles, Women of Trachis 1196:

     Πολλὴν μὲν ὕλην τῆς βαθυρρίζου δρυὸς κείραντα, πολλὸν δ’ ἄρσεν’ ἐκτεμόνθ’ ὁμοῦ ἄγριον ἔλαιον.

     Pollḕn mèn húlēn tês bathurrhízou druòs keíranta, pollòn d’ ársen’ ektemónth’ homoû ágrion élaion.

     There hew the wood of deeply-rooted oaks and slash the trunks of wild tough olive trees.

4. (grammar) masculine
   • 423 BCE, Aristophanes, The Clouds 682:

     Ἔτι δή γε περὶ τῶν ὀνομάτων μαθεῖν σε δεῖ, ἅττ’ ἄρρεν’ ἐστίν, ἅττα δ’ αὐτῶν θήλεα.

     Éti dḗ ge perì tôn onomátōn matheîn se deî, hátt’ árrhen’ estín, hátta d’ autôn thḗlea.

     You must learn one thing more about names, what are masculine and what of them are feminine.

Inflection

Third declension of ᾰ̓́ρσην; ᾰ̓́ρσεν (Attic)

Number		Singular			Dual			Plural
Case/Gender		Masculine / Feminine	Neuter		Masculine / Feminine	Neuter		Masculine / Feminine	Neuter
Nominative		ᾰ̓́ρσην ársēn	ᾰ̓́ρσεν ársen		ᾰ̓́ρσενε ársene	ᾰ̓́ρσενε ársene		ᾰ̓́ρσενες ársenes	ᾰ̓́ρσενᾰ ársena
Genitive		ᾰ̓́ρσενος ársenos	ᾰ̓́ρσενος ársenos		ᾰ̓ρσένοιν arsénoin	ᾰ̓ρσένοιν arsénoin		ᾰ̓ρσένων arsénōn	ᾰ̓ρσένων arsénōn
Dative		ᾰ̓́ρσενῐ árseni	ᾰ̓́ρσενῐ árseni		ᾰ̓ρσένοιν arsénoin	ᾰ̓ρσένοιν arsénoin		ᾰ̓́ρσεσῐ / ᾰ̓́ρσεσῐν ársesi(n)	ᾰ̓́ρσεσῐ / ᾰ̓́ρσεσῐν ársesi(n)
Accusative		ᾰ̓́ρσενᾰ ársena	ᾰ̓́ρσεν ársen		ᾰ̓́ρσενε ársene	ᾰ̓́ρσενε ársene		ᾰ̓́ρσενᾰς ársenas	ᾰ̓́ρσενᾰ ársena
Vocative		ᾰ̓́ρσεν ársen	ᾰ̓́ρσεν ársen		ᾰ̓́ρσενε ársene	ᾰ̓́ρσενε ársene		ᾰ̓́ρσενες ársenes	ᾰ̓́ρσενᾰ ársena
Derived forms		Adverb			Comparative			Superlative
		ᾰ̓ρσένως arsénōs			ᾰ̓ρσέντερος arsénteros			ᾰ̓ρσέντᾰτος arséntatos
Notes:		This table gives Attic inflectional endings. For declension in other dialects, see Appendix:Ancient Greek dialectal declension.

Synonyms

• ἀρσενικός (arsenikós), ἀρρενικός (arrhenikós)
• ἀρσενογενής (arsenogenḗs)

Antonyms

• θῆλυς (thêlus)

Derived terms

• ἀρρενογαμέω (arrhenogaméō)
• ἀρρενογονέω (arrhenogonéō)
• ἀρρενογονία (arrhenogonía)
• ἀρρενογόνος (arrhenogónos)
• ἀρρενοκοίτης (arrhenokoítēs)
• ἀρρενοκυέω (arrhenokuéō)
• ἀρρενομανής (arrhenomanḗs)
• ἀρρενομίκτης (arrhenomíktēs)
• ἀρρενομιξία (arrhenomixía)
• ἀρρενόομαι (arrhenóomai)
• ἀρρενόπαις (arrhenópais)
• ἀρρενοπίπης (arrhenopípēs)
• ἀρρενοποιέω (arrhenopoiéō)
• ἀρρενοποιός (arrhenopoiós)
• ἀρρενοπρεπής (arrhenoprepḗs)
• ἀρρενότης (arrhenótēs)
• ἀρρενοτοκέω (arrhenotokéō)
• ἀρρενοτοκία (arrhenotokía)
• ἀρρενοτόκιον (arrhenotókion)
• ἀρρενοτόκος (arrhenotókos)
• ἀρρενουργός (arrhenourgós)
• ἀρρενοφανής (arrhenophanḗs)
• ἀρρενοφθορία (arrhenophthoría)
• ἀρρενόφρωνἀρρενώδης (arrhenóphrōnarrhenṓdēs)
• ἀρρενωνυμέω (arrhenōnuméō)
• ἀρρενωπία (arrhenōpía)
• ἀρρενωπός (arrhenōpós)
• ἀρσενάκανθον (arsenákanthon)
• ἀρσενικόν (arsenikón)
• ἀρσένιον (arsénion)
• ἀρσένιος (arsénios)
• Ἀρσένιος (Arsénios)
• ἀρσενογενής (arsenogenḗs)
• ἀρσενόθηλυς (arsenóthēlus)
• ἀρσενόθυμος (arsenóthumos)
• ἀρσενοκοίτης (arsenokoítēs)
• ἀρσενόμορφος (arsenómorphos)
• ἀρσενοπληθής (arsenoplēthḗs)
• ἀρσένωμα (arsénōma)
• ἀρσενωπή (arsenōpḗ)
• εἱμάρσην (heimársēn)
• φυγαρσενιά (phugarseniá)

 

See also

• ἀνήρ (anḗr, “male”)

References

• “ἄρσην”, in Liddell & Scott (1940) A Greek–English Lexicon, Oxford: Clarendon Press
• “ἄρσην”, in Liddell & Scott (1889) An Intermediate Greek–English Lexicon, New York: Harper & Brothers
• “ἄρσην”, in Autenrieth, Georg (1891) A Homeric Dictionary for Schools and Colleges, New York: Harper and Brothers
• ἄρσην in Bailly, Anatole (1935) Le Grand Bailly: Dictionnaire grec-français, Paris: Hachette
• Bauer, Walter et al. (2001) A Greek–English Lexicon of the New Testament and Other Early Christian Literature, Third edition, Chicago: University of Chicago Press
• ἄρσην in Cunliffe, Richard J. (1924) A Lexicon of the Homeric Dialect: Expanded Edition, Norman: University of Oklahoma Press, published 1963
• ἄρσην in the Diccionario Griego–Español en línea (2006–2024)
• G730 in Strong, James (1979) Strong’s Exhaustive Concordance to the Bible
• Woodhouse, S. C. (1910) English–Greek Dictionary: A Vocabulary of the Attic Language‎^[1], London: Routledge & Kegan Paul Limited.
  • male idem, page 510.
  • masculine idem, page 516.
  • sex idem, page 759.
• Beekes, Robert S. P. (2010) Etymological Dictionary of Greek (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 10), with the assistance of Lucien van Beek, Leiden, Boston: Brill, →ISBN