Jump to content

bumaba

From Wiktionary, the free dictionary

Tagalog

[edit]

Etymology 1

[edit]

From baba (descent, decrease) +‎ -um-.

Pronunciation

[edit]
  • (Standard Tagalog)
    • IPA(key): /bumaˈbaʔ/ [bʊ.mɐˈbaʔ] (to go down; to get off (a vehicle); to land (of an airplane); to decrease; to abdicate, verb)
    • IPA(key): /buˈmabaʔ/ [bʊˈmaː.bɐʔ] (to decrease; to degenerate (physically or mentally), verb)
  • Syllabification: bu‧ma‧ba

Verb

[edit]

bumabâ (complete bumaba, progressive bumababa, contemplative bababa, Baybayin spelling ᜊᜓᜋᜊ)

  1. to go down; to descend
    Synonym: pumanaog
  2. to travel to a place of low altitude
    Antonym: umakyat
    Bababa kami bukas kasi napakalamig.
    We will go down to the lowlands tomorrow because it's so cold.
  3. to get off; to alight (from a vehicle or animal)
  4. to land (of an airplane)
  5. to decrease; to become lower (of quantity or measurement, such as prices, height, pitch, temperature, etc.)
  6. to abdicate; to step down (of officials, kings, etc.)
  7. complete aspect of bumaba
Conjugation
[edit]
Verb conjugation for bumaba (Class I) - um/an directional verb
root word baba
trigger affix aspect
infinitive complete progressive contemplative recently complete
actor -um- bumaba bumaba bumababa
nababa2
bababa
mababa2
kabababa1
kakababa
directional -an babaan binabaan binababaan
inababaan2
bababaan
ababaan2
locative pag- -an pagbabaan pinagbabaan pinapagbabaan
pinagbababaan
papagbabaan
pagbababaan
⁠—
benefactive i- ibaba ibinaba ibinababa ibababa ⁠—
instrument ipang- ipambaba ipinambaba ipinapambaba ipapambaba ⁠—
causative ika- ikababa ikinababa ikinabababa1
ikinakababa
ikabababa1
ikakababa
⁠—
i-3 ibaba ibinaba ibinababa ibababa ⁠—
measurement i- ibaba ibinaba ibinababa ibababa ⁠—

1 Used in formal contexts. 2 Dialectal use only. 3 Generally avoided unless the cause is emphasized.

Ability/involuntary (maka-/ma-) verb forms
direct action verbs
trigger affix aspect
infinitive complete progressive contemplative
actor maka- makababa nakababa nakabababa1
nakakababa
makabababa1
makakababa


mapa-2 mapababa napababa napabababa1
napapababa
mapabababa1
mapapababa
directional ma- -an mababaan nababaan nabababaan mabababaan
benefactive mai- maibaba naibaba naibababa maibababa
causative maika- maikababa naikababa naikabababa1
naikakababa
naiikababa
naikabababa1
naikakababa
naiikababa
mai- maibaba naibaba naibababa maibababa
locative mapag- -an mapagbabaan napagbabaan napagbababaan1
napapagbabaan
mapagbababaan1
mapapagbabaan
indirect action verbs
trigger affix aspect
infinitive complete progressive contemplative
actor makapagpa- makapagpababa nakapagpababa nakapagpapababa1
nakakapagpababa
makapagpapababa1
makakapagpababa
actor-secondary mapa- mapababa napababa napabababa1
napapababa
mapabababa1
mapapababa
directional mapa- -an mapababaan napababaan napabababaan1
napapababaan
mapabababaan1
mapapababaan
benefactive maipagpa- maipagpababa naipagpababa naipagpapababa1
naipapagpababa
naiipagpababa
maipagpapababa1
maipapagpababa
maiipagpababa
causative maikapagpa- maikapagpababa naikapagpababa naikapagpapababa1
naikakapagpababa
naiikapagpababa
maikapagpapababa1
maikakapagpababa
maiikapagpababa
locative mapagpa- -an mapagpababaan napagpababaan napagpapabababaan1
napapagpababaan
mapagpapabababaan1
mapapagpababaan
mapapag- -an mapapagbabaan napapagbabaan napapapagbabaan mapapapagbabaan

1 Used in formal contexts. 2 Only for involuntary actions, not for ability verbs.

Social (maki-) verb forms
form affix aspect
infinitive complete progressive contemplative
direct maki- makibaba nakibaba nakikibaba makikibaba
indirect makipagpa- makipagpababa nakipagpababa nakikipagpababa makikipagpababa

Verb

[edit]

bumabà (complete bumaba, progressive bumababa, contemplative bababa, Baybayin spelling ᜊᜓᜋᜊ)

  1. to decrease; to become lower (of quantity or measurement, such as prices, height, pitch, temperature, etc.)
  2. to degenerate; to decline (physically, mentally, etc.)
  3. complete aspect of bumaba
Conjugation
[edit]
Verb conjugation for bumaba (Class I) - um/an directional verb
root word baba
trigger affix aspect
infinitive complete progressive contemplative recently complete
actor -um- bumaba bumaba bumababa
nababa2
bababa
mababa2
kabababa1
kakababa
directional -an babaan binabaan binababaan
inababaan2
bababaan
ababaan2
locative pag- -an pagbabaan pinagbabaan pinapagbabaan
pinagbababaan
papagbabaan
pagbababaan
⁠—
benefactive i- ibaba ibinaba ibinababa ibababa ⁠—
instrument ipang- ipambaba ipinambaba ipinapambaba ipapambaba ⁠—
causative ika- ikababa ikinababa ikinabababa1
ikinakababa
ikabababa1
ikakababa
⁠—
i-3 ibaba ibinaba ibinababa ibababa ⁠—
measurement i- ibaba ibinaba ibinababa ibababa ⁠—

1 Used in formal contexts. 2 Dialectal use only. 3 Generally avoided unless the cause is emphasized.

Ability/involuntary (maka-/ma-) verb forms
direct action verbs
trigger affix aspect
infinitive complete progressive contemplative
actor maka- makababa nakababa nakabababa1
nakakababa
makabababa1
makakababa


mapa-2 mapababa napababa napabababa1
napapababa
mapabababa1
mapapababa
directional ma- -an mababaan nababaan nabababaan mabababaan
benefactive mai- maibaba naibaba naibababa maibababa
causative maika- maikababa naikababa naikabababa1
naikakababa
naiikababa
naikabababa1
naikakababa
naiikababa
mai- maibaba naibaba naibababa maibababa
locative mapag- -an mapagbabaan napagbabaan napagbababaan1
napapagbabaan
mapagbababaan1
mapapagbabaan
indirect action verbs
trigger affix aspect
infinitive complete progressive contemplative
actor makapagpa- makapagpababa nakapagpababa nakapagpapababa1
nakakapagpababa
makapagpapababa1
makakapagpababa
actor-secondary mapa- mapababa napababa napabababa1
napapababa
mapabababa1
mapapababa
directional mapa- -an mapababaan napababaan napabababaan1
napapababaan
mapabababaan1
mapapababaan
benefactive maipagpa- maipagpababa naipagpababa naipagpapababa1
naipapagpababa
naiipagpababa
maipagpapababa1
maipapagpababa
maiipagpababa
causative maikapagpa- maikapagpababa naikapagpababa naikapagpapababa1
naikakapagpababa
naiikapagpababa
maikapagpapababa1
maikakapagpababa
maiikapagpababa
locative mapagpa- -an mapagpababaan napagpababaan napagpapabababaan1
napapagpababaan
mapagpapabababaan1
mapapagpababaan
mapapag- -an mapapagbabaan napapagbabaan napapapagbabaan mapapapagbabaan

1 Used in formal contexts. 2 Only for involuntary actions, not for ability verbs.

Social (maki-) verb forms
form affix aspect
infinitive complete progressive contemplative
direct maki- makibaba nakibaba nakikibaba makikibaba
indirect makipagpa- makipagpababa nakipagpababa nakikipagpababa makikipagpababa

Etymology 2

[edit]

From baba (piggyback) +‎ -um-.

Pronunciation

[edit]

Verb

[edit]

bumabá (complete bumaba, progressive bumababa, contemplative bababa, Baybayin spelling ᜊᜓᜋᜊ)

  1. to carry a child piggyback
  2. complete aspect of bumaba
Conjugation
[edit]
Verb conjugation for bumaba (Class I) - um/in/an double-object verb
root word baba
trigger affix aspect
infinitive complete progressive contemplative recently complete
actor -um- bumaba bumaba bumababa
nababa2
bababa
mababa2
kabababa1
kakababa
object -in babahin binaba binababa
inababa2
bababahin
ababahin2
⁠—
directional -an babahan binabahan binababahan
inababahan2
bababahan
ababahan2
locative pag- -an pagbabahan pinagbabahan pinapagbabahan
pinagbababahan
papagbabahan
pagbababahan
⁠—
benefactive i- ibaba ibinaba ibinababa ibababa ⁠—
instrument ipang- ipambaba ipinambaba ipinapambaba ipapambaba ⁠—
causative ika- ikababa ikinababa ikinabababa1
ikinakababa
ikabababa1
ikakababa
⁠—
i-3 ibaba ibinaba ibinababa ibababa ⁠—
measurement i- ibaba ibinaba ibinababa ibababa ⁠—

1 Used in formal contexts. 2 Dialectal use only. 3 Generally avoided unless the cause is emphasized.

Ability/involuntary (maka-/ma-) verb forms
direct action verbs
trigger affix aspect
infinitive complete progressive contemplative
actor maka- makababa nakababa nakabababa1
nakakababa
makabababa1
makakababa


mapa-2 mapababa napababa napabababa1
napapababa
mapabababa1
mapapababa
object ma- mababa nababa nabababa mabababa
directional ma- -an mababahan nababahan nabababahan mabababahan
benefactive mai- maibaba naibaba naibababa maibababa
causative maika- maikababa naikababa naikabababa1
naikakababa
naiikababa
naikabababa1
naikakababa
naiikababa
mai- maibaba naibaba naibababa maibababa
locative mapag- -an mapagbabaan napagbabaan napagbababaan1
napapagbabaan
mapagbababaan1
mapapagbabaan
indirect action verbs
trigger affix aspect
infinitive complete progressive contemplative
actor makapagpa- makapagpababa nakapagpababa nakapagpapababa1
nakakapagpababa
makapagpapababa1
makakapagpababa
actor-secondary mapa- mapababa napababa napabababa1
napapababa
mapabababa1
mapapababa
object maipa- maipababa naipababa naipabababa1
naipapababa
naiipababa
maipabababa1
maipapababa
maiipababa
directional mapa- -an mapababahan napababahan napabababahan1
napapababahan
mapabababahan1
mapapababahan
benefactive maipagpa- maipagpababa naipagpababa naipagpapababa1
naipapagpababa
naiipagpababa
maipagpapababa1
maipapagpababa
maiipagpababa
causative maikapagpa- maikapagpababa naikapagpababa naikapagpapababa1
naikakapagpababa
naiikapagpababa
maikapagpapababa1
maikakapagpababa
maiikapagpababa
locative mapagpa- -an mapagpababahan napagpababahan napagpapabababahan1
napapagpababahan
mapagpapabababahan1
mapapagpababahan
mapapag- -an mapapagbabahan napapagbabahan napapapagbabahan mapapapagbabahan

1 Used in formal contexts. 2 Only for involuntary actions, not for ability verbs.

Social (maki-) verb forms
form affix aspect
infinitive complete progressive contemplative
direct maki- makibaba nakibaba nakikibaba makikibaba
indirect makipagpa- makipagpababa nakipagpababa nakikipagpababa makikipagpababa