Irish
Pronunciation
Etymology 1
From Old Irish fír (“true”), from Proto-Celtic *wīros, from Proto-Indo-European *wēr-.
Adjective
fíor (genitive singular masculine fír, genitive singular feminine fíre, plural fíora, comparative fíre)
- true
- Synonym: ceart
- Antonym: ainfhíor
- correct
- Synonym: ceart
- real
Declension
¹ When the preceding noun is lenited and governed by the definite article.
² When the preceding noun ends in a slender consonant.
Synonyms
Derived terms
Noun
fíor f (genitive singular fíre, nominative plural fíora)
- truth
- honour
- true word; assurance, pledge
- (colloquial) word
- (literary) test, ordeal
Declension
Derived terms
Verb
fíor (present analytic fíorann, future analytic fíorfaidh, verbal noun fíoradh, past participle fíortha)
- (transitive) Alternative form of fíoraigh (“verify”)
Conjugation
|
singular
|
plural
|
relative
|
autonomous
|
first
|
second
|
third
|
first
|
second
|
third
|
indicative
|
present
|
fíoraim
|
fíorann tú; fíorair†
|
fíorann sé, sí
|
fíoraimid
|
fíorann sibh
|
fíorann siad; fíoraid†
|
a fhíorann; a fhíoras / a bhfíorann*; a bhfíoras*
|
fíortar
|
past
|
d'fhíor mé; d'fhíoras / fhíor mé‡; fhíoras‡
|
d'fhíor tú; d'fhíorais / fhíor tú; fhíorais‡
|
d'fhíor sé, sí / fhíor sé, sí‡
|
d'fhíoramar; d'fhíor muid / fhíoramar; fhíor muid‡
|
d'fhíor sibh; d'fhíorabhair / fhíor sibh; fhíorabhair‡
|
d'fhíor siad; d'fhíoradar / fhíor siad; fhíoradar‡
|
a d'fhíor / ar fhíor*
|
fíoradh
|
past habitual
|
d'fhíorainn / fhíorainn‡; bhfíorainn‡‡
|
d'fhíortá / fhíortá‡; bhfíortᇇ
|
d'fhíoradh sé, sí / fhíoradh sé, sí‡; bhfíoradh sé, s퇇
|
d'fhíoraimis; d'fhíoradh muid / fhíoraimis; fhíoradh muid‡; bhfíoraimis‡‡; bhfíoradh muid‡‡
|
d'fhíoradh sibh / fhíoradh sibh‡; bhfíoradh sibh‡‡
|
d'fhíoraidís; d'fhíoradh siad / fhíoraidís; fhíoradh siad‡; bhfíoraidís‡‡; bhfíoradh siad‡‡
|
a d'fhíoradh / a bhfíoradh*
|
d'fhíortaí / fhíortaí‡; bhfíorta퇇
|
future
|
fíorfaidh mé; fíorfad
|
fíorfaidh tú; fíorfair†
|
fíorfaidh sé, sí
|
fíorfaimid; fíorfaidh muid
|
fíorfaidh sibh
|
fíorfaidh siad; fíorfaid†
|
a fhíorfaidh; a fhíorfas / a bhfíorfaidh*; a bhfíorfas*
|
fíorfar
|
conditional
|
d'fhíorfainn / fhíorfainn‡; bhfíorfainn‡‡
|
d'fhíorfá / fhíorfá‡; bhfíorfᇇ
|
d'fhíorfadh sé, sí / fhíorfadh sé, sí‡; bhfíorfadh sé, s퇇
|
d'fhíorfaimis; d'fhíorfadh muid / fhíorfaimis‡; fhíorfadh muid‡; bhfíorfaimis‡‡; bhfíorfadh muid‡‡
|
d'fhíorfadh sibh / fhíorfadh sibh‡; bhfíorfadh sibh‡‡
|
d'fhíorfaidís; d'fhíorfadh siad / fhíorfaidís‡; fhíorfadh siad‡; bhfíorfaidís‡‡; bhfíorfadh siad‡‡
|
a d'fhíorfadh / a bhfíorfadh*
|
d'fhíorfaí / fhíorfaí‡; bhfíorfa퇇
|
subjunctive
|
present
|
go bhfíora mé; go bhfíorad†
|
go bhfíora tú; go bhfíorair†
|
go bhfíora sé, sí
|
go bhfíoraimid; go bhfíora muid
|
go bhfíora sibh
|
go bhfíora siad; go bhfíoraid†
|
—
|
go bhfíortar
|
past
|
dá bhfíorainn
|
dá bhfíortá
|
dá bhfíoradh sé, sí
|
dá bhfíoraimis; dá bhfíoradh muid
|
dá bhfíoradh sibh
|
dá bhfíoraidís; dá bhfíoradh siad
|
—
|
dá bhfíortaí
|
imperative
|
fíoraim
|
fíor
|
fíoradh sé, sí
|
fíoraimis
|
fíoraigí; fíoraidh†
|
fíoraidís
|
—
|
fíortar
|
verbal noun
|
fíoradh
|
past participle
|
fíortha
|
* indirect relative
† archaic or dialect form
‡ dependent form
‡‡ dependent form used with particles that trigger eclipsis
Etymology 2
From Old Irish figor, borrowed from Latin figūra.
Alternative forms
Noun
fíor f (genitive singular fíorach, nominative plural fíoracha)
- figure
- outward form; likeness, image, shape
- appearance, sign
-
- configuration, outline
- edge, verge
- emblem, symbol
- prefiguration, portent
- (military, sports) formation
Declension
Derived terms
Verb
fíor (present analytic fíorann, future analytic fíorfaidh, verbal noun fíoradh, past participle fíortha)
- (transitive) Alternative form of fíoraigh (“figure, outline; prefigure, symbolize; portend”)
Conjugation
|
singular
|
plural
|
relative
|
autonomous
|
first
|
second
|
third
|
first
|
second
|
third
|
indicative
|
present
|
fíoraim
|
fíorann tú; fíorair†
|
fíorann sé, sí
|
fíoraimid
|
fíorann sibh
|
fíorann siad; fíoraid†
|
a fhíorann; a fhíoras / a bhfíorann*; a bhfíoras*
|
fíortar
|
past
|
d'fhíor mé; d'fhíoras / fhíor mé‡; fhíoras‡
|
d'fhíor tú; d'fhíorais / fhíor tú; fhíorais‡
|
d'fhíor sé, sí / fhíor sé, sí‡
|
d'fhíoramar; d'fhíor muid / fhíoramar; fhíor muid‡
|
d'fhíor sibh; d'fhíorabhair / fhíor sibh; fhíorabhair‡
|
d'fhíor siad; d'fhíoradar / fhíor siad; fhíoradar‡
|
a d'fhíor / ar fhíor*
|
fíoradh
|
past habitual
|
d'fhíorainn / fhíorainn‡; bhfíorainn‡‡
|
d'fhíortá / fhíortá‡; bhfíortᇇ
|
d'fhíoradh sé, sí / fhíoradh sé, sí‡; bhfíoradh sé, s퇇
|
d'fhíoraimis; d'fhíoradh muid / fhíoraimis; fhíoradh muid‡; bhfíoraimis‡‡; bhfíoradh muid‡‡
|
d'fhíoradh sibh / fhíoradh sibh‡; bhfíoradh sibh‡‡
|
d'fhíoraidís; d'fhíoradh siad / fhíoraidís; fhíoradh siad‡; bhfíoraidís‡‡; bhfíoradh siad‡‡
|
a d'fhíoradh / a bhfíoradh*
|
d'fhíortaí / fhíortaí‡; bhfíorta퇇
|
future
|
fíorfaidh mé; fíorfad
|
fíorfaidh tú; fíorfair†
|
fíorfaidh sé, sí
|
fíorfaimid; fíorfaidh muid
|
fíorfaidh sibh
|
fíorfaidh siad; fíorfaid†
|
a fhíorfaidh; a fhíorfas / a bhfíorfaidh*; a bhfíorfas*
|
fíorfar
|
conditional
|
d'fhíorfainn / fhíorfainn‡; bhfíorfainn‡‡
|
d'fhíorfá / fhíorfá‡; bhfíorfᇇ
|
d'fhíorfadh sé, sí / fhíorfadh sé, sí‡; bhfíorfadh sé, s퇇
|
d'fhíorfaimis; d'fhíorfadh muid / fhíorfaimis‡; fhíorfadh muid‡; bhfíorfaimis‡‡; bhfíorfadh muid‡‡
|
d'fhíorfadh sibh / fhíorfadh sibh‡; bhfíorfadh sibh‡‡
|
d'fhíorfaidís; d'fhíorfadh siad / fhíorfaidís‡; fhíorfadh siad‡; bhfíorfaidís‡‡; bhfíorfadh siad‡‡
|
a d'fhíorfadh / a bhfíorfadh*
|
d'fhíorfaí / fhíorfaí‡; bhfíorfa퇇
|
subjunctive
|
present
|
go bhfíora mé; go bhfíorad†
|
go bhfíora tú; go bhfíorair†
|
go bhfíora sé, sí
|
go bhfíoraimid; go bhfíora muid
|
go bhfíora sibh
|
go bhfíora siad; go bhfíoraid†
|
—
|
go bhfíortar
|
past
|
dá bhfíorainn
|
dá bhfíortá
|
dá bhfíoradh sé, sí
|
dá bhfíoraimis; dá bhfíoradh muid
|
dá bhfíoradh sibh
|
dá bhfíoraidís; dá bhfíoradh siad
|
—
|
dá bhfíortaí
|
imperative
|
fíoraim
|
fíor
|
fíoradh sé, sí
|
fíoraimis
|
fíoraigí; fíoraidh†
|
fíoraidís
|
—
|
fíortar
|
verbal noun
|
fíoradh
|
past participle
|
fíortha
|
* indirect relative
† archaic or dialect form
‡ dependent form
‡‡ dependent form used with particles that trigger eclipsis
Mutation
Irish mutation
|
Radical
|
Lenition
|
Eclipsis
|
fíor
|
fhíor
|
bhfíor
|
Note: Some of these forms may be hypothetical. Not every possible mutated form of every word actually occurs.
|
Further reading
- Ó Dónaill, Niall (1977) “fíor”, in Foclóir Gaeilge–Béarla, Dublin: An Gúm, →ISBN
- Gregory Toner, Sharon Arbuthnot, Máire Ní Mhaonaigh, Marie-Luise Theuerkauf, Dagmar Wodtko, editors (2019), “1 fír”, in eDIL: Electronic Dictionary of the Irish Language
- Gregory Toner, Sharon Arbuthnot, Máire Ní Mhaonaigh, Marie-Luise Theuerkauf, Dagmar Wodtko, editors (2019), “2 figa(i)r, fiugair”, in eDIL: Electronic Dictionary of the Irish Language
- Template:R:ga:Dinneen
- Template:R:ga:Dinneen
- de Bhaldraithe, Tomás (1959) “fíor”, in English-Irish Dictionary, An Gúm
- “fíor”, in New English-Irish Dictionary, Foras na Gaeilge, 2013-2024