przepowiadać
Jump to navigation
Jump to search
Old Polish
[edit]Alternative forms
[edit]Etymology
[edit]From prze- + powiadać. First attested in the 14th century.
Pronunciation
[edit]Verb
[edit]przepowiadać impf (perfective przepowiedzieć)
- (attested in Lesser Poland) to say, to inform
- Beginning of the 15th century, Łukasz z Wielkiego Koźmina, Kazania gnieźnieńskie[1], Krakow, page 11b:
- Prestocz szø gest svøthy Gan s dostognich ludzy byl narodzyl tegodla, isbicz on prafdø przepouedal byl
- [Przeztoć się jest święty Jan z dostojnych ludzi był narodził tegodla, iżbyć on prawdę przepowiedał był]
- (attested in Lesser Poland) to predict, to foresee
- 1939 [end of the 14th century], Ryszard Ganszyniec, Witold Taszycki, Stefan Kubica, Ludwik Bernacki, editors, Psałterz florjański łacińsko-polsko-niemiecki[2], Krakow: Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, z zasiłkiem Sejmu Śląskiego, pages 70, 18:
- Asz nine (usque nunc) przepowadacz bødø dzywi twoie
- [Aż ninie (czy nynie, usque nunc) przepowiadać będę dziwy twoje]
- Beginning of the 15th century, Łukasz z Wielkiego Koźmina, Kazania gnieźnieńskie[3], Krakow, page 5a:
- O boszemcy vmøczenv gestcy ona (sc. Sybilla) przedthim to vele lath byla przepouedala
- [O bożemci umęczeniu jestci ona (sc. Sybilla) przedtym to wiele lat była przepowiedała']
- Middle of the 15th century, Rozmyślanie o żywocie Pana Jezusa[4], page 650:
- O yego mącze rozmayte prorocztwa przepovyedana
- [O jego męce rozmaite proroctwa przepowiedana]
- (reflexive with się, law) to appear in court to conduct a case
- 1868 [1487], Akta grodzkie i ziemskie z czasów Rzeczypospolitej Polskiej : z archiwum tak zwanego bernardyńskiego we Lwowie w skutek fundacyi śp. Alexandra hr. Stadnickiego[5], volume XIX, page 250:
- Domine iudex, attempto terminum al. przepowyedam ssye super... Iohannem
- [Domine iudex, attempto terminum al. przepowiedam sie super... Iohannem]
Derived terms
[edit]nouns
Related terms
[edit]nouns
verbs
- powiedzieć pf, powiadać impf
Descendants
[edit]- Polish: przepowiadać
References
[edit]- Bańkowski, Andrzej (2000) “przepowiadać”, in Etymologiczny słownik języka polskiego (in Polish)
- B. Sieradzka-Baziur, Ewa Deptuchowa, Joanna Duska, Mariusz Frodyma, Beata Hejmo, Dorota Janeczko, Katarzyna Jasińska, Krystyna Kajtoch, Joanna Kozioł, Marian Kucała, Dorota Mika, Gabriela Niemiec, Urszula Poprawska, Elżbieta Supranowicz, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Piotr Szpor, Bartłomiej Borek, editors (2011–2015), “przepowiadać, przepowiedać, przepowiedać się”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN
Polish
[edit]Alternative forms
[edit]Etymology
[edit]Inherited from Old Polish przepowiadać. By surface analysis, prze- + powiadać.
Pronunciation
[edit]- (Middle Polish) IPA(key): (16th c.) /pr̝ɛ.pɔˈvja.dat͡ɕ/, (17th–18th c.) /pʂɛ.pɔˈvja.dat͡ɕ/
Verb
[edit]przepowiadać impf (perfective przepowiedzieć)
- (transitive) to foretell, to prophesy (to predict the future) [with dative ‘for whom’]
- (transitive, colloquial) to resay, to retell, to repeat (to say multiple times either out loud or in one's head in order to better remember something)
- (transitive, Middle Polish) to give someone text to repeat
Verb
[edit]przepowiadać impf
- (transitive, religion) to preach the beliefs and rules of a given religion
Conjugation
[edit]Derived terms
[edit]adjectives
nouns
Related terms
[edit]adjectives
nouns
verbs
- powiedzieć pf, powiadać impf
Further reading
[edit]- przepowiadać in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
- przepowiadać in Polish dictionaries at PWN
- Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “przepowiedać, przepowiadać”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku
- Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “przepowiadać”, in Słownik języka polskiego
- Aleksander Zdanowicz (1861) “przepowiadać”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861
- J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1912), “przepowiadać”, in Słownik języka polskiego (in Polish), volume 5, Warsaw, page 169
- przepowiadać in Narodowy Fotokorpus Języka Polskiego
Categories:
- Old Polish terms prefixed with prze-
- Old Polish terms with IPA pronunciation
- Old Polish lemmas
- Old Polish verbs
- Old Polish imperfective verbs
- Lesser Poland Old Polish
- Old Polish terms with quotations
- Old Polish reflexive verbs
- zlw-opl:Law
- Polish terms inherited from Old Polish
- Polish terms derived from Old Polish
- Polish terms prefixed with prze-
- Polish 4-syllable words
- Polish terms with IPA pronunciation
- Polish terms with audio pronunciation
- Rhymes:Polish/adat͡ɕ
- Rhymes:Polish/adat͡ɕ/4 syllables
- Polish lemmas
- Polish verbs
- Polish imperfective verbs
- Polish transitive verbs
- Polish colloquialisms
- Middle Polish
- pl:Religion
- pl:Divination