Jump to content

powiedzieć

From Wiktionary, the free dictionary

Old Polish

[edit]

Etymology

[edit]

Inherited from Proto-Slavic *pověděti. By surface analysis, po- +‎ wiedzieć. First attested in the second half of the 14th century.

Pronunciation

[edit]
  • IPA(key): (10th–15th CE) /pɔvjɛd͡ʑɛt͡ɕ/
  • IPA(key): (15th CE) /pɔvjɛd͡ʑɛt͡ɕ/

Verb

[edit]

powiedzieć pf (frequentative powiadać)

  1. to say, to tell [with dative or k or ku (+ dative) ‘(to) whom’, along with o (+ locative) ‘about what’]
  2. to accuse

Derived terms

[edit]
adverb
nouns
verbs
[edit]
adjectives
adverbs
nouns

Descendants

[edit]
  • Polish: powiedzieć
  • Silesian: powiedzieć, pedzieć

References

[edit]
  • B. Sieradzka-Baziur, Ewa Deptuchowa, Joanna Duska, Mariusz Frodyma, Beata Hejmo, Dorota Janeczko, Katarzyna Jasińska, Krystyna Kajtoch, Joanna Kozioł, Marian Kucała, Dorota Mika, Gabriela Niemiec, Urszula Poprawska, Elżbieta Supranowicz, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Piotr Szpor, Bartłomiej Borek, editors (2011–2015), “powiedzieć”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN

Polish

[edit]

Etymology

[edit]

Inherited from Old Polish powiedzieć. By surface analysis, po- +‎ wiedzieć.

Pronunciation

[edit]
 
  • IPA(key): /pɔˈvjɛ.d͡ʑɛt͡ɕ/
  • Audio:(file)
  • Rhymes: -ɛd͡ʑɛt͡ɕ
  • Syllabification: po‧wie‧dzieć

Verb

[edit]

powiedzieć pf (imperfective mówić)

  1. (transitive) to speak, to talk (to use one's voice to communicate) [with do (+ genitive) or dative ‘(to) whom’, along with o (+ locative) ‘about what’]
    Synonym: rzec
    Dlaczego mi nie powiedziałeś? ― Why didn't you tell me?
    Możesz mi powiedzieć, gdzie jest najbliższy przystanek autobusowy? ― Can you tell me where the nearest bus stop is?
    Ja tego nie powiedziałem. ― I didn't say that.
    Powiedział, że będzie tutaj jutro. ― He said he would be here tomorrow.
  2. (transitive) to call, to name (to speak using particular pronouns) [with do (+ genitive) or dative ‘whom’, along with per (+ nominative) or na (+ nominative) or nominative ‘by what name’]
    powiedzieć na ty ― to use T-forms with each other
  3. (transitive) to say; to go, to tell about (to contain or communicate specific information on a topic) [with dative ‘to whom’ and o (+ locative) ‘about what’]
  4. (transitive) to say, to tell (to communicate by non-verbal means)
  5. (transitive) to tell (to suggest a course of action) [with dative]
    Serce powiedziało mi... ― My heart told me...

Conjugation

[edit]
Conjugation of powiedzieć pf
person singular plural
masculine feminine neuter virile nonvirile
infinitive powiedzieć
future tense 1st powiem powiemy
2nd powiesz powiecie
3rd powie powiedzą
impersonal powie się
past tense 1st powiedziałem,
-(e)m powiedział 		powiedziałam,
-(e)m powiedziała 		powiedziałom,
-(e)m powiedziało 		powiedzieliśmy,
-(e)śmy powiedzieli 		powiedziałyśmy,
-(e)śmy powiedziały
2nd powiedziałeś,
-(e)ś powiedział 		powiedziałaś,
-(e)ś powiedziała 		powiedziałoś,
-(e)ś powiedziało 		powiedzieliście,
-(e)ście powiedzieli 		powiedziałyście,
-(e)ście powiedziały
3rd powiedział powiedziała powiedziało powiedzieli powiedziały
impersonal powiedziano
conditional 1st powiedziałbym,
bym powiedział 		powiedziałabym,
bym powiedziała 		powiedziałobym,
bym powiedziało 		powiedzielibyśmy,
byśmy powiedzieli 		powiedziałybyśmy,
byśmy powiedziały
2nd powiedziałbyś,
byś powiedział 		powiedziałabyś,
byś powiedziała 		powiedziałobyś,
byś powiedziało 		powiedzielibyście,
byście powiedzieli 		powiedziałybyście,
byście powiedziały
3rd powiedziałby,
by powiedział 		powiedziałaby,
by powiedziała 		powiedziałoby,
by powiedziało 		powiedzieliby,
by powiedzieli 		powiedziałyby,
by powiedziały
impersonal powiedziano by
imperative 1st niech powiem powiedzmy
2nd powiedz powiedzcie
3rd niech powie niech powiedzą
passive adjectival participle powiedziany powiedziana powiedziane powiedziani powiedziane
anterior adverbial participle powiedziawszy
verbal noun powiedzenie

Derived terms

[edit]
adjective
interjection
nouns
particles
phrases
verbs
verbs
[edit]
adjectives
adverbs
nouns

Trivia

[edit]

According to Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej (1990), powiedzieć is one of the most used words in Polish, appearing 21 times in scientific texts, 20 times in news, 61 times in essays, 281 times in fiction, and 402 times in plays, each out of a corpus of 100,000 words, totaling 785 times, making it the 55th most common word in a corpus of 500,000 words.[1]

References

[edit]
  1. ^ Ida Kurcz (1990) “powiedzieć”, in Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej [Frequency dictionary of the Polish language] (in Polish), volume 1, Kraków, Warszawa: Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego, page 419

Further reading

[edit]
  • powiedzieć in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
  • powiedzieć in Polish dictionaries at PWN
  • “POWIEDZIEĆ”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century], 26.03.2020
  • “POWIEDZIEĆ%20SIĘ”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century], 07.06.2010
  • Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “powiedzieć”, in Słownik języka polskiego
  • Aleksander Zdanowicz (1861) “powiedzieć”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861
  • A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1908), “powiedzieć”, in Słownik języka polskiego (in Polish), volume 4, Warsaw, page 843
  • powiedzieć in Narodowy Fotokorpus Języka Polskiego
  • Wanda Decyk-Zięba, editor (2018-2022), “powiedzieć”, in Dydaktyczny Słownik Etymologiczno-historyczny Języka Polskiego [A Didactic, Historical, Etymological Dictionary of the Polish Language] (in Polish), →ISBN

Silesian

[edit]

Etymology

[edit]

Inherited from Old Polish powiedzieć.

Pronunciation

[edit]

Verb

[edit]

powiedzieć pf

  1. (transitive) Alternative form of pedzieć

Conjugation

[edit]
Conjugation of powiedzieć pf
person singular plural
masculine feminine neuter virile nonvirile
infinitive powiedzieć
future tense 1st powiym powiymy
2nd powiysz powiycie
3rd powiy powiedzōm
past tense 1st powiedziołch,
powiedziołech,
powiedzioł żech 		powiedziałach
powiedziała żech 		powiedziałoch1)
powiedziało żech1) 		powiedzielimy,
powiedzielichmy 		powiedziałymy,
powiedziałychmy
2nd powiedziołś,
powiedziołeś,
powiedzioł żeś 		powiedziałaś
powiedziała żeś 		powiedziałoś1)
powiedziało żeś1) 		powiedzieliście,
powiedzieli żeście 		powiedziałyście,
powiedziały żeście
3rd powiedzioł powiedziała powiedziało powiedzieli powiedziały
pluperfect tense2)
 1st bōłch powiedzioł,
bōłech powiedzioł,
bōł żech powiedzioł 		byłach powiedziała
była żech powiedziała 		byłoch powiedziało1)
było żech powiedziało1) 		byli my powiedzieli,
bylichmy powiedzieli 		były my powiedziały,
byłychmy powiedziały
2nd bōłś powiedzioł,
bōłeś powiedzioł,
bōł żeś powiedzioł 		byłaś powiedziała
była żeś powiedziała 		byłoś powiedziało1)
było żeś powiedziało1) 		byliście powiedzieli,
byli żeście powiedzieli 		byłyście powiedziały,
były żeście powiedziały
3rd bōł powiedzioł była powiedziała było powiedziało1)
 		były my powiedzieli,
byłychmy powiedzieli 		były powiedziały
conditional 1st bych powiedzioł bych powiedziała byście powiedzieli by my powiedziały,
bychmy powiedziały
2nd byś powiedzioł byś powiedziała byście powiedzieli byście powiedziały
3rd by powiedzioł by powiedziała by powiedziało by powiedzieli by powiedziały
imperative 1st niych powiym powiydzmy
2nd powiydz powiydzcie
3rd niych powiy niych powiedzōm
verbal noun powiedzynie
1) Personal neuter forms might be considered nonstandard, protological, or nonce, appearing mostly in literature to refer to grammatically neuter nouns, however might also be used for people who prefer neuter forms.
2) The pluperfect is either archaic or obsolete and now used for conditional in the past.

Further reading

[edit]
Retrieved from "https://en.wiktionary.org/w/index.php?title=powiedzieć&oldid=83941167"