uniżyć

From Wiktionary, the free dictionary
Jump to navigation Jump to search

Old Polish

[edit]

Etymology

[edit]

From u- + *niżyć, from niski (comparative niższy) + -yć. First attested in the middle of the fifteenth century.

Pronunciation

[edit]
  • IPA(key): (10th–15th CE) /uɲiʒʲɨt͡ɕ/
  • IPA(key): (15th CE) /uɲiʒʲɨt͡ɕ/

Verb

[edit]

uniżyć pf (imperfective uniżać)

  1. (attested in Masovia) to make smaller; to lower
    • 1928 [End of the fifteenth century], Jan Janów, editor, Zespół ewangelijny Biblioteki Ordynacji Zamoyskich nr 1116, Warsaw, page 298:
      Vszelka gora y pagorek bądzye vnyszon (humiliabitur Luc 3, 5)
      [Wszelka gora i pagorek będzie uniżon (humiliabitur Luc 3, 5)]
    • 1972 [15th century], Józef Reczek, Wacław Twardzik, editors, Najstarsze staropolskie tłumaczenie ortyli magdeburskich wg rkpsu nr 50, pages 36, 4:
      Wysznaly szye ktho, acz szye myastv dal na myloscz, themv mozecze vnyszchycz albo mnoszycz wyny (quam, sc. veniam, augmentare et minorare potestis), jako vaszchą wola
      [Wyznali sie kto, acz sie miastu dał na miłość, temu możecie uniżyć albo mnożyć winy (quam, sc. veniam, augmentare et minorare potestis), jako wasza wola]
  2. (reflexive with się, attested in Southern Borderlands) to lower oneself, to show humility
    • 1880-1894 [Middle of the 15th century], Sprawozdania Komisji Językowej Akademii Umiejętności‎[1], volume I, Lviv, page 94:
      Carissimi, humiliamini sub potenti manu dei vnyscze sze, vkorzcze sze pod moczną moczą bozą (I Pet 5, 6)
      [Carissimi, humiliamini sub potenti manu dei uniżcie sie, ukorzcie sie pod mocną mocą Bożą (I Pet 5, 6)]

Derived terms

[edit]
nouns
[edit]
adjectives

Descendants

[edit]
  • Polish: uniżyć
  • Silesian: uniżyć

References

[edit]
  • Boryś, Wiesław (2005) “poniżyć”, in Słownik etymologiczny języka polskiego (in Polish), Kraków: Wydawnictwo Literackie, →ISBN
  • B. Sieradzka-Baziur, Ewa Deptuchowa, Joanna Duska, Mariusz Frodyma, Beata Hejmo, Dorota Janeczko, Katarzyna Jasińska, Krystyna Kajtoch, Joanna Kozioł, Marian Kucała, Dorota Mika, Gabriela Niemiec, Urszula Poprawska, Elżbieta Supranowicz, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Piotr Szpor, Bartłomiej Borek, editors (2011–2015), “uniżyć”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN

Polish

[edit]

Etymology

[edit]

Inherited from Old Polish uniżyć. By surface analysis, u- +‎ niżyć. Compare Russian уни́зить (unízitʹ).

Pronunciation

[edit]
 

Verb

[edit]

uniżyć pf (imperfective uniżać)

  1. (transitive, dated) to lower, to abase, to humble
    Synonym: upokorzyć
  2. (transitive, obsolete) to lower (to cause to be at a lower position)
    Synonyms: obniżyć, zniżyć
  3. (reflexive with się, dated) to lower oneself, to abase oneself, to humble oneself
    Synonym: upokorzyć się
  4. (reflexive with się, obsolete) to become lower
    Synonym: zniżyć się

Conjugation

[edit]
Conjugation of uniżyć pf
person singular plural
masculine feminine neuter virile nonvirile
infinitive uniżyć
future tense 1st uniżę uniżymy
2nd uniżysz uniżycie
3rd uniży uniżą
impersonal uniży się
past tense 1st uniżyłem,
-(e)m uniżył 		uniżyłam,
-(e)m uniżyła 		uniżyłom,
-(e)m uniżyło 		uniżyliśmy,
-(e)śmy uniżyli 		uniżyłyśmy,
-(e)śmy uniżyły
2nd uniżyłeś,
-(e)ś uniżył 		uniżyłaś,
-(e)ś uniżyła 		uniżyłoś,
-(e)ś uniżyło 		uniżyliście,
-(e)ście uniżyli 		uniżyłyście,
-(e)ście uniżyły
3rd uniżył uniżyła uniżyło uniżyli uniżyły
impersonal uniżono
conditional 1st uniżyłbym,
bym uniżył 		uniżyłabym,
bym uniżyła 		uniżyłobym,
bym uniżyło 		uniżylibyśmy,
byśmy uniżyli 		uniżyłybyśmy,
byśmy uniżyły
2nd uniżyłbyś,
byś uniżył 		uniżyłabyś,
byś uniżyła 		uniżyłobyś,
byś uniżyło 		uniżylibyście,
byście uniżyli 		uniżyłybyście,
byście uniżyły
3rd uniżyłby,
by uniżył 		uniżyłaby,
by uniżyła 		uniżyłoby,
by uniżyło 		uniżyliby,
by uniżyli 		uniżyłyby,
by uniżyły
impersonal uniżono by
imperative 1st niech uniżę uniżmy
2nd uniż uniżcie
3rd niech uniży niech uniżą
passive adjectival participle uniżony uniżona uniżone uniżeni uniżone
anterior adverbial participle uniżywszy
verbal noun uniżenie
[edit]
adjectives

Further reading

[edit]
  • uniżyć in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
  • uniżyć in Polish dictionaries at PWN
  • uniżyć się in Polish dictionaries at PWN
  • Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “uniżyć”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
  • Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “uniżyć się”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
  • Aleksandra Wieczorek (20.11.2018) “UNIŻYĆ”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century]
  • Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “uniżyć”, in Słownik języka polskiego
  • Aleksander Zdanowicz (1861) “uniżyć”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861
  • J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1919), “uniżyć”, in Słownik języka polskiego (in Polish), volume 7, Warsaw, page 311

Silesian

[edit]

Etymology

[edit]

Inherited from Old Polish uniżyć. Compare Russian унижа́ть (unižátʹ).

Pronunciation

[edit]

Verb

[edit]

uniżyć pf (imperfective uniżać)

  1. (transitive) to lower, to abase, to humble
  2. (transitive) to lower (to cause to be at a lower position)

Conjugation

[edit]
Conjugation of uniżyć pf
person singular plural
masculine feminine neuter virile nonvirile
infinitive uniżyć
future tense 1st uniżã uniżymy
2nd uniżysz uniżycie
3rd uniży uniżōm
past tense 1st uniżōłch,
uniżōłech,
uniżōł żech 		uniżyłach
uniżyła żech 		uniżyłoch1)
uniżyło żech1) 		uniżylimy,
uniżylichmy 		uniżyłymy,
uniżyłychmy
2nd uniżōłś,
uniżōłeś,
uniżōł żeś 		uniżyłaś
uniżyła żeś 		uniżyłoś1)
uniżyło żeś1) 		uniżyliście,
uniżyli żeście 		uniżyłyście,
uniżyły żeście
3rd uniżōł uniżyła uniżyło uniżyli uniżyły
pluperfect tense2)
 1st bōłch uniżōł,
bōłech uniżōł,
bōł żech uniżōł 		byłach uniżyła
była żech uniżyła 		byłoch uniżyło1)
było żech uniżyło1) 		byli my uniżyli,
bylichmy uniżyli 		były my uniżyły,
byłychmy uniżyły
2nd bōłś uniżōł,
bōłeś uniżōł,
bōł żeś uniżōł 		byłaś uniżyła
była żeś uniżyła 		byłoś uniżyło1)
było żeś uniżyło1) 		byliście uniżyli,
byli żeście uniżyli 		byłyście uniżyły,
były żeście uniżyły
3rd bōł uniżōł była uniżyła było uniżyło1)
 		były my uniżyli,
byłychmy uniżyli 		były uniżyły
conditional 1st bych uniżōł bych uniżyła byście uniżyli by my uniżyły,
bychmy uniżyły
2nd byś uniżōł byś uniżyła byście uniżyli byście uniżyły
3rd by uniżōł by uniżyła by uniżyło by uniżyli by uniżyły
imperative 1st niych uniżã uniżmy
2nd uniż uniżcie
3rd niych uniży niych uniżōm
passive adjectival participle uniżōny uniżōnŏ uniżōne uniżyni uniżōne
verbal noun uniżynie
1) Personal neuter forms might be considered nonstandard, protological, or nonce, appearing mostly in literature to refer to grammatically neuter nouns, however might also be used for people who prefer neuter forms.
2) The pluperfect is either archaic or obsolete and now used for conditional in the past.
[edit]
adjectives

Further reading

[edit]
Retrieved from "https://en.wiktionary.org/w/index.php?title=uniżyć&oldid=82258023"