światło

From Wiktionary, the free dictionary
Jump to navigation Jump to search
See also: swiatło

Belarusian[edit]

Noun[edit]

światło n inan (genitive światła, uncountable)

  1. obsolete Łacinka spelling of святло́ (svjatló): light

Declension[edit]

Old Polish[edit]

Pronunciation[edit]

  • IPA(key): (10th–15th CE) /ɕfjatɫɔ/
  • IPA(key): (15th CE) /ɕfjatɫɔ/

Etymology 1[edit]

Inherited from Proto-Slavic *světьlo. First attested in the 15th century.

Noun[edit]

światło n

  1. light (illumination)
  2. (figuratively) light (spiritual enlightenment)
    • 1456, Kanon mszy św., Canon missae., volume VI, page 26:
      Thim wszem..., panye, ... myasto ochlodzenya, swyathlą y pokoy[o]w (locum refrigerii, lucis et pacis), aby... vszyczyl, proszimi
      [Tym wszem..., Panie, ... miasto ochłodzenia, światła i pokoj[o]u (locum refrigerii, lucis et pacis), aby... użyczył, prosimy]
  3. truth
    Synonym: prawda
    • Middle of the 15th century, Rozmyślanie o żywocie Pana Jezusa[2], page 239:
      Wschelky, ktory zlye czyny, svyatlosczy nyenazry any przydzye kv svyathlv (ad lucem Jo 3, 20)..., alye ktory czyny pravdą, ydzye kv svyatlv (venit ad lucem Jo 3, 21), aby yego vczynky byly yavny
      [Wszelki, ktory źle czyni, światłości nienaźry ani przydzie ku światłu (ad lucem Jo 3, 20)..., ale ktory czyni prawdę, idzie ku światłu (venit ad lucem Jo 3, 21), aby jego uczynki były jawny]
  4. source of truth
    • 1930 [Fifteenth century], “Is”, in Ludwik Bernacki, editor, Biblia królowej Zofii (Biblia szaroszpatacka)[3], 49, 6:
      Dalem cyø w szwyatlo poganom (dedi te in lucem gentium), abi bil zbawyenye me asz do kraia swyata
      [Dałem cię w światło poganom (dedi te in lucem gentium), aby był zbawienie me aż do kraja świata]
  5. light (source of illumination)
    • 1930 [Fifteenth century], “Gen”, in Ludwik Bernacki, editor, Biblia królowej Zofii (Biblia szaroszpatacka)[4], 1, 16:
      Uczynyl bog dwye szwyeczi wyeliczi: szwyatlo wyøczsze (fecitque deus duo luminaria magna: luminare maius) aby dnyu szwyeczylo, a szwyatlo mnyeysze (luminare minus), abi noczi szwyeczylo
      [Uczynił Bog dwie świecy wielicy: światło więcsze (fecitque Deus duo luminaria magna: luminare maius) aby dniu świeciło, a światło mniejsze (luminare minus), aby nocy świeciło]
    • 1930 [Fifteenth century], “Gen”, in Ludwik Bernacki, editor, Biblia królowej Zofii (Biblia szaroszpatacka)[5], 15, 17:
      Gdisz bilo slunce za gorø zaslo y vczyny szyø mrokowa czma, a blask syø zyawy, a szwyatle (pro szwyatlo) ognyowe (clibanus fumans et lampas ignis)
      [Gdyż było słuńce za gorę zaszło i uczyni się mrokowa ćma, a blask się zjawi, a światło ogniowe (clibanus fumans et lampas ignis)]
  6. daylight
    • 1939 [end of the 14th century], Ryszard Ganszyniec, Witold Taszycki, Stefan Kubica, Ludwik Bernacki, editors, Psałterz florjański łacińsko-polsko-niemiecki [Latin-Polish-German Florian Psalter]‎[6], Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, z zasiłkiem Sejmu Śląskiego [The Ossoliński National Institute: with the benefit of the Silesian Parliament], pages 62, 1:
      Bosze, bosze moy, k tobe za swatla czuiø (de luce vigilo)
      [Boże, Boże moj, k tobie za światła czuję (de luce vigilo)]
Related terms[edit]
adjectives
adverbs
nouns
verbs
Descendants[edit]
  • Polish: światło (noun)
  • Silesian: światło

Etymology 2[edit]

From światły +‎ -o. First attested in the fifteenth century.

Adverb[edit]

światło

  1. bright (giving a lot of light)
    • 1930 [Fifteenth century], “Ex”, in Ludwik Bernacki, editor, Biblia królowej Zofii (Biblia szaroszpatacka)[7], 19, 16:
      Iusz przyszedl bil trzeczy dzen, a rano szwyatlo bilo (inclaruerat)
      [Już przyszedł był trzeci dzień, a rano światło było (inclaruerat)]
Descendants[edit]

References[edit]

Polish[edit]

Polish Wikipedia has an article on:
Wikipedia pl

Pronunciation[edit]

  • IPA(key): /ˈɕfjat.wɔ/
  • (Middle Polish) IPA(key): /ˈɕfjat.ɫɔ/
  • (file)
  • Rhymes: -atwɔ
  • Syllabification: świat‧ło

Etymology 1[edit]

Inherited from Old Polish światło (noun).

Noun[edit]

światło n (diminutive światełko, related adjective świetlny)

  1. light (illumination)
    Synonyms: jasność, światłość
    Antonym: ciemność
  2. light (source of illumination)
    Zgaś światło!Turn off the light!
  3. light, daylight (level of illumination appropriate for a particular time of day or year)
    Synonym: światłość
  4. (colloquial) power, current (electric flow)
    Synonyms: elektryczność, elektryka, energia, prąd
  5. clearance, interstitial space (area between walls)
  6. (anatomy) lumen (cavity or channel within a tube or tubular organ)
  7. (typography) spacing (space between lines or words in the text)
  8. (photography) light (place in a photograph or painting that is distinguished by a lighter color)
  9. (in the plural) traffic lights
  10. (obsolete, rail transportation) gap (space between ties or rails)
Declension[edit]
Derived terms[edit]
adjectives
adverbs
nouns
preposition
verbs
verbs
Related terms[edit]
nouns

Trivia[edit]

According to Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej (1990), światło is one of the most used words in Polish, appearing 49 times in scientific texts, 9 times in news, 10 times in essays, 56 times in fiction, and 35 times in plays, each out of a corpus of 100,000 words, totaling 139 times, making it the 365th most common word in a corpus of 500,000 words.[1]

Etymology 2[edit]

Inherited from Old Polish światło (adverb). By surface analysis, światły +‎ -o.

Adverb[edit]

światło (not comparable)

  1. (obsolete) clear, understandably
    Synonyms: jasno, zrozumiale

References[edit]

  1. ^ Ida Kurcz (1990), “światło”, in Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej [Frequency dictionary of the Polish language] (in Polish), volume 2, Kraków; Warszawa: Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego, page 591

Further reading[edit]

Silesian[edit]

Etymology[edit]

Inherited from Old Polish światło.

Pronunciation[edit]

  • IPA(key): /ˈɕfjatwɔ/
  • Rhymes: -atwɔ
  • Syllabification: świat‧ło

Noun[edit]

światło n

  1. light

Further reading[edit]