बल

Hindi

Etymology

From Sanskrit बल (bala), from Proto-Indo-European *bel- (“power, strength”).

Pronunciation

• (Delhi) IPA^(key): /bəl/, [bɐl]
• Rhymes: -əl

Noun

बल • (bal) m (Urdu spelling بل)

1. strength, force

   (deprecated template usage) एकता में बल है। ― ektā mẽ bal hai. ― There is strength in unity.

   Synonyms: शक्ति (śakti), ज़ोर (zor), ताक़त (tāqat)

2. a military force, army
3. emphasis, stress

Anagrams

• लब (lab)

References

• Bahri, Hardev (1989) “बल”, in Siksarthi Hindi-Angrejhi Sabdakosa [Learners' Hindi-English Dictionary], Delhi: Rajpal & Sons.

---

Old Gujarati

Etymology

Borrowed from Sanskrit बल (bala).

Noun

बल • (bala) n

1. might, power

---

Pali

Alternative forms

Alternative scripts

• bala (Latin script)
• 𑀩𑀮 (Brahmi script)
• বল (Bengali script)
• බල (Sinhalese script)
• ဗလ or ၿလ (Burmese script)
• พล or พะละ (Thai script)
• ᨻᩃ (Tai Tham script)
• ພລ or ພະລະ (Lao script)
• ពល (Khmer script)
• 𑄝𑄣 (Chakma script)

Noun

बल n

1. Devanagari script form of bala

---

Sanskrit

Etymology

From Proto-Indo-Aryan *bálas, from Proto-Indo-Iranian *bálas, from Proto-Indo-European *bel- (“power, strength”). Cognate with Ancient Greek βελτίων (beltíōn), Latin dē-bilis, Old Church Slavonic бол҄ии (bolʹii).

Alternative scripts

Alternative scripts

• বল (Assamese script)
• ᬩᬮ (Balinese script)
• বল (Bengali script)
• 𑰤𑰩 (Bhaiksuki script)
• 𑀩𑀮 (Brahmi script)
• ဗလ (Burmese script)
• બલ (Gujarati script)
• ਬਲ (Gurmukhi script)
• 𑌬𑌲 (Grantha script)
• ꦧꦭ (Javanese script)
• 𑂥𑂪 (Kaithi script)
• ಬಲ (Kannada script)
• ពល (Khmer script)
• ພລ (Lao script)
• ബല (Malayalam script)
• ᠪᠠᠯᠠ (Manchu script)
• 𑘤𑘩 (Modi script)
• ᠪᠠᠯᠠ᠋ (Mongolian script)
• 𑧄𑧉 (Nandinagari script)
• 𑐧𑐮 (Newa script)
• ବଲ (Odia script)
• ꢨꢭ (Saurashtra script)
• 𑆧𑆬 (Sharada script)
• 𑖤𑖩 (Siddham script)
• බල (Sinhalese script)
• 𑩲𑩽 (Soyombo script)
• 𑚠𑚥 (Takri script)
• ப³ல (Tamil script)
• బల (Telugu script)
• พล (Thai script)
• བ་ལ (Tibetan script)
• 𑒥𑒪 (Tirhuta script)
• 𑨠𑨬 (Zanabazar Square script)

Pronunciation

• (Vedic) IPA^(key): /bɐ́.lɐ/
• (Classical Sanskrit) IPA^(key): /ˈbɐ.l̪ɐ/

• (Vedic) IPA^(key): /bɐ.lɐ́/
• (Classical Sanskrit) IPA^(key): /ˈbɐ.l̪ɐ/

Noun

बल • (bála) stem, n

1. power, strength, might, vigour, force, validity
2. force or power of articulation
3. force considered as a sixth organ of action
4. Force personified as one of the विश्वे-देवाः (viśve-devāḥ)
5. power of, expertness in (+locative)
6. stoutness, bulkiness
7. (in the plural, feminine) military force, troops, an army
8. shape
9. body
10. penis
11. gum
12. blood
13. young shoot
14. bone

Declension

Neuter a-stem declension of बल (bála)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	बलम् bálam	बले bále	बलानि / बला¹ bálāni / bálā¹
Vocative	बल bála	बले bále	बलानि / बला¹ bálāni / bálā¹
Accusative	बलम् bálam	बले bále	बलानि / बला¹ bálāni / bálā¹
Instrumental	बलेन bálena	बलाभ्याम् bálābhyām	बलैः / बलेभिः¹ bálaiḥ / bálebhiḥ¹
Dative	बलाय bálāya	बलाभ्याम् bálābhyām	बलेभ्यः bálebhyaḥ
Ablative	बलात् bálāt	बलाभ्याम् bálābhyām	बलेभ्यः bálebhyaḥ
Genitive	बलस्य bálasya	बलयोः bálayoḥ	बलानाम् bálānām
Locative	बले bále	बलयोः bálayoḥ	बलेषु báleṣu
Notes	¹Vedic

Descendants

• • Sinhalese: බලය (balaya)
• • Marathi: बळ (baḷ)
• Pali: bala
• • Gujarati: બળ (baḷ)
  • Hindi: बल (bal)
• → Kannada: ಬಲ (bala)
• → Tamil: பலம் (palam)
• → Telugu: బలము (balamu)
• → Thai: พล (pon), พละ (pá-lá)

Adjective

बल • (balá)

1. strong, robust

Declension

Masculine a-stem declension of बल (balá)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	बलः baláḥ	बलौ / बला¹ balaú / balā́¹	बलाः / बलासः¹ balā́ḥ / balā́saḥ¹
Vocative	बल bála	बलौ / बला¹ bálau / bálā¹	बलाः / बलासः¹ bálāḥ / bálāsaḥ¹
Accusative	बलम् balám	बलौ / बला¹ balaú / balā́¹	बलान् balā́n
Instrumental	बलेन baléna	बलाभ्याम् balā́bhyām	बलैः / बलेभिः¹ balaíḥ / balébhiḥ¹
Dative	बलाय balā́ya	बलाभ्याम् balā́bhyām	बलेभ्यः balébhyaḥ
Ablative	बलात् balā́t	बलाभ्याम् balā́bhyām	बलेभ्यः balébhyaḥ
Genitive	बलस्य balásya	बलयोः baláyoḥ	बलानाम् balā́nām
Locative	बले balé	बलयोः baláyoḥ	बलेषु baléṣu
Notes	¹Vedic

Feminine ā-stem declension of बला (balā́)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	बला balā́	बले balé	बलाः balā́ḥ
Vocative	बले bále	बले bále	बलाः bálāḥ
Accusative	बलाम् balā́m	बले balé	बलाः balā́ḥ
Instrumental	बलया / बला¹ baláyā / balā́¹	बलाभ्याम् balā́bhyām	बलाभिः balā́bhiḥ
Dative	बलायै balā́yai	बलाभ्याम् balā́bhyām	बलाभ्यः balā́bhyaḥ
Ablative	बलायाः / बलायै² balā́yāḥ / balā́yai²	बलाभ्याम् balā́bhyām	बलाभ्यः balā́bhyaḥ
Genitive	बलायाः / बलायै² balā́yāḥ / balā́yai²	बलयोः baláyoḥ	बलानाम् balā́nām
Locative	बलायाम् balā́yām	बलयोः baláyoḥ	बलासु balā́su
Notes	¹Vedic ²Brāhmaṇas

Neuter a-stem declension of बल (balá)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	बलम् balám	बले balé	बलानि / बला¹ balā́ni / balā́¹
Vocative	बल bála	बले bále	बलानि / बला¹ bálāni / bálā¹
Accusative	बलम् balám	बले balé	बलानि / बला¹ balā́ni / balā́¹
Instrumental	बलेन baléna	बलाभ्याम् balā́bhyām	बलैः / बलेभिः¹ balaíḥ / balébhiḥ¹
Dative	बलाय balā́ya	बलाभ्याम् balā́bhyām	बलेभ्यः balébhyaḥ
Ablative	बलात् balā́t	बलाभ्याम् balā́bhyām	बलेभ्यः balébhyaḥ
Genitive	बलस्य balásya	बलयोः baláyoḥ	बलानाम् balā́nām
Locative	बले balé	बलयोः baláyoḥ	बलेषु baléṣu
Notes	¹Vedic

Noun

बल • (bála) stem, m

1. crow
2. , ( <= )
3. half-ripe barley
4. name of a demon conquered by Indra
5. name of an elder brother of Krishna
6. name of a son of Varuna and brother of Sura
7. name of an attendant on स्कन्द (skanda)
8. name of a son of अङ्गिरस् (aṅgiras)
9. name of a son of परिक्षित् (parikṣit)
10. name of a son of परिजात्र (parijātra)
11. name of a son of Krishna
12. name of a lexicographer (also written वल (vala))
13. name of a horse of the Moon

Declension

Masculine a-stem declension of बल (bála)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	बलः bálaḥ	बलौ / बला¹ bálau / bálā¹	बलाः / बलासः¹ bálāḥ / bálāsaḥ¹
Vocative	बल bála	बलौ / बला¹ bálau / bálā¹	बलाः / बलासः¹ bálāḥ / bálāsaḥ¹
Accusative	बलम् bálam	बलौ / बला¹ bálau / bálā¹	बलान् bálān
Instrumental	बलेन bálena	बलाभ्याम् bálābhyām	बलैः / बलेभिः¹ bálaiḥ / bálebhiḥ¹
Dative	बलाय bálāya	बलाभ्याम् bálābhyām	बलेभ्यः bálebhyaḥ
Ablative	बलात् bálāt	बलाभ्याम् bálābhyām	बलेभ्यः bálebhyaḥ
Genitive	बलस्य bálasya	बलयोः bálayoḥ	बलानाम् bálānām
Locative	बले bále	बलयोः bálayoḥ	बलेषु báleṣu
Notes	¹Vedic

Etymology

Variant of वल (valá)

Noun

बल • (balá) stem, n

1. cavern

Declension

Neuter a-stem declension of बल (balá)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	बलम् balám	बले balé	बलानि / बला¹ balā́ni / balā́¹
Vocative	बल bála	बले bále	बलानि / बला¹ bálāni / bálā¹
Accusative	बलम् balám	बले balé	बलानि / बला¹ balā́ni / balā́¹
Instrumental	बलेन baléna	बलाभ्याम् balā́bhyām	बलैः / बलेभिः¹ balaíḥ / balébhiḥ¹
Dative	बलाय balā́ya	बलाभ्याम् balā́bhyām	बलेभ्यः balébhyaḥ
Ablative	बलात् balā́t	बलाभ्याम् balā́bhyām	बलेभ्यः balébhyaḥ
Genitive	बलस्य balásya	बलयोः baláyoḥ	बलानाम् balā́nām
Locative	बले balé	बलयोः baláyoḥ	बलेषु baléṣu
Notes	¹Vedic

Synonyms

• वल (valá)