punctus

From Wiktionary, the free dictionary
Archived revision by WingerBot (talk | contribs) as of 06:42, 9 September 2019.
Jump to navigation Jump to search

Latin

A user suggests that this Latin entry be cleaned up.
Please see the discussion on Requests for cleanup(+) or the talk page for more information and remove this template after the problem has been dealt with.

Pronunciation

Etymology 1

Perfect passive participle of pungō (I prick, puncture, punch).

Alternative forms

Participle

pūnctus (feminine pūncta, neuter pūnctum, adverb pūnctim); first/second-declension participle

  1. pricked, punctured, pierced, having been pricked.
  2. marked with points; stippled.
  3. stung, bitten, pinched, having been affected sensibly.
  4. vexed, annoyed, grieved, troubled, disturbed, having been vexed or annoyed.
Declension

First/second-declension adjective.

Number Singular Plural
Case / Gender Masculine Feminine Neuter Masculine Feminine Neuter
Nominative pūnctus pūncta pūnctum pūnctī pūnctae pūncta
Genitive pūnctī pūnctae pūnctī pūnctōrum pūnctārum pūnctōrum
Dative pūnctō pūnctō pūnctīs
Accusative pūnctum pūnctam pūnctum pūnctōs pūnctās pūncta
Ablative pūnctō pūnctā pūnctō pūnctīs
Vocative pūncte pūncta pūnctum pūnctī pūnctae pūncta
Derived terms
Descendants
  • Asturian: puntu
  • Catalan: punt, punta
  • English: point
  • French: point, pointe
  • Friulian: pont, ponte
  • German: Punkt, bunt (possibly)

Template:mid2

Noun

pūnctus m (genitive pūnctī); second declension

  1. (Late Latin, New Latin; also mathematics) point
Declension

Second-declension noun.

Case Singular Plural
Nominative pūnctus pūnctī
Genitive pūnctī pūnctōrum
Dative pūnctō pūnctīs
Accusative pūnctum pūnctōs
Ablative pūnctō pūnctīs
Vocative pūncte pūnctī

Etymology 2

From pungō +‎ -tus.

Noun

pūnctus m (genitive pūnctūs); fourth declension

  1. a pricking, stinging, puncture
  2. (dubious) a point
    • Plinius, Historia Naturalis, liber secundus [2], caput LXVIII [68]. In: Caii Plinii Secundi historiae naturalis libri XXXVII. quos interpretatione et notis illustravit Joannes Harduinus. Editio nova emendatior & auctior. Tomus primus, Paris, 1741, p. 107:
      Hae tot portiones terrae, immo vero, ut plures tradidere, 15mundi punctus: ( neque enim aliud est terra in universo: )
      Notae. [...] 15. Mundi punctus.] Acutum illud est Senecae dictum, lib. I. Natur. quaest. in prooem. pag. 831. Hoc est illud punctum, quod inter tot gentes ferro & igni dividitur. O quam ridiculi sunt mortalium termini, &c.
Usage notes
  • (point): In older editions of Plinius' work mundi punctus (with punctus as a 4th declension substantive) appears, while in younger editions it is mundi puncto (with punctum or punctus as 2nd declension substantive), compare Citations:puncto.
Declension

Fourth-declension noun.

Case Singular Plural
Nominative pūnctus pūnctūs
Genitive pūnctūs pūnctuum
Dative pūnctuī pūnctibus
Accusative pūnctum pūnctūs
Ablative pūnctū pūnctibus
Vocative pūnctus pūnctūs
Synonyms
Descendants

References

  • punctus”, in Charlton T. Lewis and Charles Short (1879) A Latin Dictionary, Oxford: Clarendon Press
  • punctus in Charles du Fresne du Cange’s Glossarium Mediæ et Infimæ Latinitatis (augmented edition with additions by D. P. Carpenterius, Adelungius and others, edited by Léopold Favre, 1883–1887)
  • punctus in Gaffiot, Félix (1934) Dictionnaire illustré latin-français, Hachette.
  • Carl Meißner, Henry William Auden (1894) Latin Phrase-Book[1], London: Macmillan and Co.
    • in an instant: puncto temporis
    • to obtain many (few) votes in a century or tribe: multa (pauca) puncta in centuria (tribu) aliqua ferre