wysiedzieć

From Wiktionary, the free dictionary
Jump to navigation Jump to search

Old Polish

[edit]

Etymology

[edit]

From wy- +‎ siedzieć. First attested in 1418. Compare Old Czech vyseděti.

Pronunciation

[edit]
  • IPA(key): (10th–15th CE) /vɨɕɛd͡ʑɛːt͡ɕ/
  • IPA(key): (15th CE) /vɨɕɛd͡ʑet͡ɕ/

Verb

[edit]

wysiedzieć pf

  1. (attested in Greater Poland) to acquire the right to something by adverse possession
    • 1967 [1418], Henryk Kowalewicz, Władysław Kuraszkiewicz, editors, Wielkopolskie roty sądowe XIV-XV wieku, Roty kościańskie, volume III, number 659, Kościan:
      Jako Margorzaczin occzecz bil dzelen s Wanczenczem, swim brathem, y *wyszedacz dobrowolne trszy latha w swem domu
      [Jako Margorzacin oćciec był dzielen s Więceńcem, swym bratem, i wysiedział dobrowolnie trzy lata w swem domu]
  2. (attested in Greater Poland) to stay somewhere after leaving one's lord
    • 1967 [1424], Henryk Kowalewicz, Władysław Kuraszkiewicz, editors, Wielkopolskie roty sądowe XIV-XV wieku, Roty kościańskie, volume III, number 1028, Kościan:
      Jacom tego czloweka nigdze v zadnego pana ne wyedzal, szesczy nedzel wyszedzawssy, yaco my zbyezal
      [Jakom tego człowieka nigdzie u żadnego pana nie wiedział, sześci niedziel wysiedziawszy jako mi zbieżał]

Derived terms

[edit]
nouns
verbs

Descendants

[edit]
  • Polish: wysiedzieć
  • Silesian: wysiedzieć

References

[edit]
  • B. Sieradzka-Baziur, Ewa Deptuchowa, Joanna Duska, Mariusz Frodyma, Beata Hejmo, Dorota Janeczko, Katarzyna Jasińska, Krystyna Kajtoch, Joanna Kozioł, Marian Kucała, Dorota Mika, Gabriela Niemiec, Urszula Poprawska, Elżbieta Supranowicz, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Piotr Szpor, Bartłomiej Borek, editors (2011–2015), “wysiedzieć”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN

Polish

[edit]

Etymology

[edit]

Inherited from Old Polish wysiedzieć. By surface analysis, wy- +‎ siedzieć. Compare Czech vysedět, Kashubian wësedzec, and Russian вы́сидеть (výsidetʹ).

Pronunciation

[edit]
 
  • IPA(key): /vɘˈɕɛ.d͡ʑɛt͡ɕ/
  • Audio:(file)
  • Rhymes: -ɛd͡ʑɛt͡ɕ
  • Syllabification: wy‧sie‧dzieć

Verb

[edit]

wysiedzieć pf (imperfective wysiadywać)

  1. (transitive) to brood (to keep an egg warm to make it hatch)
  2. (transitive) to sit for some time
  3. (transitive, colloquial) to wear out (to cause something to become worn out or damaged by prolonged and repeated sitting or sitting)
    Synonym: wygnieść
  4. (transitive) to sit through (to create in the ground as a result of long sitting) [with w (+ locative) ‘in what’]
    Synonym: wygnieść
  5. (transitive, colloquial) to obtain by sitting
  6. (intransitive, colloquial) to get by without, to make do
  7. (reflexive with się) to sit for a long time; for long enough; to oversit, to sit for too long
    Synonym: nasiedzieć się

Verb

[edit]

wysiedzieć pf

  1. (intransitive) to sit out (to be able to stay in a sitting position for a certain period of time)
  2. (intransitive, colloquial) to stay in a relationship with someone [with z (+ instrumental) ‘with whom’]
  3. (reflexive with się) to serve a long jail sentence
    Synonym: nasiedzieć się

Conjugation

[edit]
Conjugation of wysiedzieć pf
person singular plural
masculine feminine neuter virile nonvirile
infinitive wysiedzieć
future tense 1st wysiedzę wysiedzimy
2nd wysiedzisz wysiedzicie
3rd wysiedzi wysiedzą
impersonal wysiedzi się
past tense 1st wysiedziałem,
-(e)m wysiedział
wysiedziałam,
-(e)m wysiedziała
wysiedziałom,
-(e)m wysiedziało
wysiedzieliśmy,
-(e)śmy wysiedzieli
wysiedziałyśmy,
-(e)śmy wysiedziały
2nd wysiedziałeś,
-(e)ś wysiedział
wysiedziałaś,
-(e)ś wysiedziała
wysiedziałoś,
-(e)ś wysiedziało
wysiedzieliście,
-(e)ście wysiedzieli
wysiedziałyście,
-(e)ście wysiedziały
3rd wysiedział wysiedziała wysiedziało wysiedzieli wysiedziały
impersonal wysiedziano
conditional 1st wysiedziałbym,
bym wysiedział
wysiedziałabym,
bym wysiedziała
wysiedziałobym,
bym wysiedziało
wysiedzielibyśmy,
byśmy wysiedzieli
wysiedziałybyśmy,
byśmy wysiedziały
2nd wysiedziałbyś,
byś wysiedział
wysiedziałabyś,
byś wysiedziała
wysiedziałobyś,
byś wysiedziało
wysiedzielibyście,
byście wysiedzieli
wysiedziałybyście,
byście wysiedziały
3rd wysiedziałby,
by wysiedział
wysiedziałaby,
by wysiedziała
wysiedziałoby,
by wysiedziało
wysiedzieliby,
by wysiedzieli
wysiedziałyby,
by wysiedziały
impersonal wysiedziano by
imperative 1st niech wysiedzę wysiedźmy
2nd wysiedź wysiedźcie
3rd niech wysiedzi niech wysiedzą
passive adjectival participle wysiedziany wysiedziana wysiedziane wysiedziani wysiedziane
anterior adverbial participle wysiedziawszy
verbal noun wysiedzenie

Further reading

[edit]
  • wysiedzieć in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
  • wysiedzieć in Polish dictionaries at PWN
  • Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “wysiedzieć”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
  • Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “wysiedzieć się”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
  • Wiesław Morawski (25.07.2019) “WYSIEDZIEĆ”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century]
  • Wiesław Morawski (14.01.2015) “WYSIEDZIEĆ%20SIĘ”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century]
  • Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “wysiedzieć”, in Słownik języka polskiego
  • Aleksander Zdanowicz (1861) “wysiedzieć”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861
  • J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1919), “wysiedzieć”, in Słownik języka polskiego (in Polish), volume 7, Warsaw, page 1025
  • wysiedzieć in Narodowy Fotokorpus Języka Polskiego