قاپو

Old Anatolian Turkish

Etymology

Ultimately a derivation from Proto-Turkic *kap- (“to close, cover”).

Noun

قَاپُو • (qapu)

1. door, gate
   • XIII^th century [from a XV^th century copy], Ahmed Fakih, Çarhnâme-i Ahmed Fakıh der Bîvefâî-i Rûzigâr; republished as Mecdut Mansuroğlu, editor, Ahmed Fakih. Çarhname, İstanbul: Pulhan Matbaası, 1956, page 8:

     اولوم بر قاپودور كچمك كركدر
     برابر انده سلطانیله چوپان

     Ölüm bir qapudur, gäčmäk gäräkdür
     bärābär anda sulṭān ile čōpān.

          Death is a gate, one has to pass [through it]
          A sultan and a shepherd are equal in it.

Descendants

• Azerbaijani: qapı
• Gagauz: kapu
• Ottoman Turkish: قاپو (kapu, kapı), قپو (kapu, kapı), قاپی (kapı)
  • Turkish: kapı
  • → Hungarian: kapu
  • → Persian: قاپو (qâpu)
  • → Albanian: kufi

Ottoman Turkish

قاپو

Alternative forms

• قپو (kapu, kapı), قاپی (kapı)

Etymology

A derivation of Proto-Turkic *kap- (“to close”).

Noun

قاپو • (kapu, kapı)

1. gate, door
2. office, service, agency, ministry, bureaucratic division

Declension

Declension of قاپو (kapu)

singular plural nominative قاپو (kapu) قاپولر (kapular) definite accusative قاپویی (kapuyu) قاپولری (kapuları) dative قاپویه (kapuya) قاپولره (kapulara) locative قاپوده (kapuda) قاپولرده (kapularda) ablative قاپودن (kapudan) قاپولردن (kapulardan) genitive قاپونك (kapunuñ) قاپولرك (kapularıñ) Possessive forms 1st person singular singular plural nominative قاپوم (kapum) قاپولرم (kapularım) definite accusative قاپومی (kapumu) قاپولرمی (kapularımı) dative قاپومه (kapuma) قاپولرمه (kapularıma) locative قاپومده (kapumda) قاپولرمده (kapularımda) ablative قاپومدن (kapumdan) قاپولرمدن (kapularımdan) genitive قاپومك (kapumuñ) قاپولرمك (kapularımıñ) 2nd person singular singular plural nominative قاپوك (kapuñ) قاپولرك (kapularıñ) definite accusative قاپوكی (kapuñu) قاپولركی (kapularıñı) dative قاپوكه (kapuña) قاپولركه (kapularıña) locative قاپوكده (kapuñda) قاپولركده (kapularıñda) ablative قاپوكدن (kapuñdan) قاپولركدن (kapularıñdan) genitive قاپوكك (kapuñuñ) قاپولركك (kapularıñıñ) 3rd person singular singular plural nominative قاپوسی (kapusu) قاپولری (kapuları) definite accusative قاپوسنی (kapusunu) قاپولرینی (kapularını) dative قاپوسنه (kapusuna) قاپولرینه (kapularına) locative قاپوسنده (kapusunda) قاپولرنده (kapularında) ablative قاپوسندن (kapusundan) قاپولرندن (kapularından) genitive قاپوسنك (kapusunuñ) قاپولرینك (kapularınıñ) 1st person plural singular plural nominative قاپومز (kapumuz) قاپولرمز (kapularımız) definite accusative قاپومزی (kapumuzu) قاپولرمزی (kapularımızı) dative قاپومزه (kapumuza) قاپولرمزه (kapularımıza) locative قاپومزده (kapumuzda) قاپولرمزده (kapularımızda) ablative قاپومزدن (kapumuzdan) قاپولرمزدن (kapularımızdan) genitive قاپومزك (kapumuzuñ) قاپولرمزك (kapularımızıñ) 2nd person plural singular plural nominative قاپوكز (kapuñuz) قاپولركز (kapularıñız) definite accusative قاپوكزی (kapuñuzu) قاپولركزی (kapularıñızı) dative قاپوكزه (kapuñuza) قاپولركزه (kapularıñıza) locative قاپوكزده (kapuñuzda) قاپولركزده (kapularıñızda) ablative قاپوكزدن (kapuñuzdan) قاپولركزدن (kapularıñızdan) genitive قاپوكزك (kapuñuzuñ) قاپولركزك (kapularıñızıñ) 3rd person plural singular plural nominative قاپولری (kapuları) قاپولری (kapuları) definite accusative قاپولرینی (kapularını) قاپولرینی (kapularını) dative قاپولرینه (kapularına) قاپولرینه (kapularına) locative قاپولرنده (kapularında) قاپولرنده (kapularında) ablative قاپولرندن (kapularından) قاپولرندن (kapularından) genitive قاپولرینك (kapularınıñ) قاپولرینك (kapularınıñ)

Derived terms

• قپوجی (kapıcı, “doorman”)

Related terms

• قاپاق (kapak, “cover”)
• قاپالمق (kapalmak, “to be beleaguered, to be besieged”)
• قاپاماق (kapamak, “to close, to shut”)
• قاپلاتمق (kaplatmak, “to cause to envelop, to make plate”)
• قاپلامق (kaplamak, “to cover, to enclose, to envelop, to wrap, to plate, to veneer”)
• قاپلامه (kaplama, “covering, wrapper, envelope”)
• قاپلامه‌جی (kaplamacı, “plater, wrapper, layer, one whose business it is to fold around”)
• قاپلایجی (kaplayıcı, “plater, wrapper, layer, one whose business it is to fold around”)
• قاپلایش (kaplayış, “action of enveloping, wrapping”)

Descendants

• Turkish: kapı
• → Hungarian: kapu
• → Persian: قاپو (qâpu)
• → Albanian: kufi

References

• Mallouf, Nassif (1863–1867), “قپو”, in Dictionnaire turc-français, volume 2, Paris: Maisonneuve, page 971
• Redhouse, James W. (1890), “قپو”, in A Turkish and English Lexicon‎^[1], Constantinople: A. H. Boyajian, page 1435

Persian

Etymology

Borrowed from Turkic.

Pronunciation

• (Classical Persian) IPA^(key): /qaː.ˈpuː/

 

• (Dari, formal) IPA^(key): [qɑː.pʰúː]

• (Dari, formal) IPA^(key): [qɑː.pʰúː]
  • (Kabuli) IPA^(key): [qɑː.pʰúː]
  • (Hazaragi) IPA^(key): [qɔː.pʰú]

• (Iran, formal) IPA^(key): [qɒː.pʰúː]

• (Tajik, formal) IPA^(key): [qɔ.pʰú]

Readings
Classical reading?	qāpū
Dari reading?	qāpū
Iranian reading?	ġâpu
Tajik reading?	qopu

Noun

قاپو • (qâpu)

1. (in compounds) gate

   Synonym: دروازه (darvâze)

Derived terms

• قاپوچی (qâpuči)
• عالی‌قاپو (âli-qâpu)