osoba

From Wiktionary, the free dictionary
Jump to navigation Jump to search
See also: òsoba, ôsoba, and osobą

Czech

[edit]
Czech Wikipedia has an article on:
Wikipedia cs

Etymology

[edit]

Inherited from Old Czech osoba, from Proto-Slavic *osoba.

Pronunciation

[edit]
  • IPA(key): [ˈosoba]
  • Audio:(file)

Noun

[edit]

osoba f

  1. person
  2. (grammar) person

Declension

[edit]
[edit]

Further reading

[edit]
  • osoba”, in Příruční slovník jazyka českého (in Czech), 1935–1957
  • osoba”, in Slovník spisovného jazyka českého (in Czech), 1960–1971, 1989
  • osoba”, in Internetová jazyková příručka (in Czech)

Old Czech

[edit]

Etymology

[edit]

Inherited from Proto-Slavic *osoba.

Pronunciation

[edit]
  • IPA(key): (13th CE) /ˈosoba/
  • IPA(key): (15th CE) /ˈosoba/

Noun

[edit]

osoba f

  1. being (thing that exists from its properties)
  2. form, appearance, shape
  3. image, simile
  4. form; manner of existence
  5. (Christianity) body and blood (bread and wine) of the Sacrament of the Eucharist (Is there an English equivalent to this definition?)
  6. (Christianity) person (any one of the three hypostases of the Holy Trinity: the Father, Son, or Holy Spirit)
  7. person
  8. person (in conjunction with another nominal; someone specific and not someone else)
  9. (grammar) person

Declension

[edit]

Derived terms

[edit]
adjectives
adverbs
nouns
verbs

Descendants

[edit]
  • Czech: osoba

Further reading

[edit]

Old Polish

[edit]

Etymology

[edit]

Inherited from Proto-Slavic *osoba. First attested in the mid 15th century.

Pronunciation

[edit]
  • IPA(key): (10th–15th CE) /ɔsɔba/
  • IPA(key): (15th CE) /ɔsɔba/

Noun

[edit]

osoba f

  1. (attested in Lesser Poland) essence (quality that makes up or determines a being)
    • 1939 [end of the 14th century], Ryszard Ganszyniec, Witold Taszycki, Stefan Kubica, Ludwik Bernacki, editors, Psałterz florjański łacińsko-polsko-niemiecki [Sankt Florian Psalter]‎[1], Krakow: Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, z zasiłkiem Sejmu Śląskiego [The Ossoliński National Institute: with the benefit of the Silesian Parliament], page Ath 29, sim. Puł:
      Bog gest z osoby (ex substantia) albo sz postawy oczczowy... vrodzon, a czlowekem gest z osoby (ex substantia) maczerzyny
      [Bog jest z osoby (ex substantia) albo z postawy oćcowy... urodzon, a człowiekiem jest z osoby (ex substantia) macierzyny]
  2. person
    Synonyms: człowiek, twarz
    • 1930 [c. 1455], “Deut”, in Ludwik Bernacki, editor, Biblia królowej Zofii (Biblia szaroszpatacka)[2], section 1,17:
      Niżadnemu rozdział nie będzie miedzy osobami (nulla erit distantia personarum) sąsiednimi, takież małego jako wielikiego przesłyszcie ani przymiecie czyjejkoli osoby (personam), bo sąd boży jest
      [Nyzadnemv rosdzal nye *bodze myedzi osobami (nulla erit distantia personarum) søszetnimi, takesz malego iako wyelikyego przesliscze, ani przymyecze czyeykoli osoby (personam), bo søød bozi iest]
  3. (attested in Masovia) form, appearance, shape
    • 1928 [End of the fifteenth century], Jan Janów, editor, Zespół ewangelijny Biblioteki Ordynacji Zamoyskich nr 1116, Warsaw, page 300:
      Othvorzylo szya nyebo y stapyl dvch szvyąthy w czyelney oszobye (corporali specie Luc 3, 22), yakoby goląbycza, nan
      [Otworzyło się niebo i zstąpił Duch Święty w cielnej osobie (corporali specie Luc 3, 22) jakoby gołębica, nań]
  4. (attested in Masovia) type, species, kind
    • 1895 [1448–1450], Mikołaj Suled, edited by Franciszek Piekosiński, Tłumaczenia polskie statutów ziemskich, Kodeks Świętosławów, Warka, page 112:
      Vrząndnyczi... ot ludzy... ot ktorichkoly rzeczi, kupy ktoregokoly bi rodzayu albo ossobi (cuiuscumque generis vel speciei)... bilibi, targowego braacz nye mayąn
      [Urzędnicy... ot ludzi... ot ktorychkoli rzeczy kupi, ktoregokoli by rodzaju albo osoby (cuiuscumque generis vel speciei)... byłyby, targowego brać nie mają]

Derived terms

[edit]
adjectives
adverbs
nouns
verb

Descendants

[edit]

References

[edit]
  • B. Sieradzka-Baziur, Ewa Deptuchowa, Joanna Duska, Mariusz Frodyma, Beata Hejmo, Dorota Janeczko, Katarzyna Jasińska, Krystyna Kajtoch, Joanna Kozioł, Marian Kucała, Dorota Mika, Gabriela Niemiec, Urszula Poprawska, Elżbieta Supranowicz, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Piotr Szpor, Bartłomiej Borek, editors (2011–2015), “osoba”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN

Polish

[edit]
Polish Wikipedia has an article on:
Wikipedia pl

Etymology

[edit]

Inherited from Old Polish osoba.

Pronunciation

[edit]
  • IPA(key): /ɔˈsɔ.ba/
  • Audio:(file)
  • Rhymes: -ɔba
  • Syllabification: o‧so‧ba

Noun

[edit]

osoba f (diminutive osóbka)

  1. person
    Synonyms: człowiek, twarz
  2. (grammar) person
  3. (obsolete) form, appearance, shape; persona
  4. (Middle Polish, theater) character in a play
  5. (narratology) character in any work [with genitive ‘of what’]
    Synonym: postać
  6. person (in conjunction with another nominal; someone specific and not someone else)
    osoba ministrathe minister/the minister's person
    osoba autorathe author/the author's person
    osoba królathe king/the king's person
    osoba papieżathe pope/the pope's person
    osoba władcythe ruler/the ruler's person
  7. (humorous, obsolete) personality, notable, figure (well-known person)
    Synonym: osobistość
  8. (Middle Polish) property, essence (quality that makes up or determines a being)
  9. (Middle Polish, Christianity) person (any one of the three hypostases of the Holy Trinity: the Father, Son, or Holy Spirit)
  10. (Middle Polish, Christianity) body and blood (bread and wine) of the Sacrament of the Eucharist (Is there an English equivalent to this definition?)
  11. (Middle Polish) The meaning of this term is uncertain.
    • 1563, Biblija (tzw. brzeska)[3], page 120c marg:
      W Greckim ſtoi Hypoſtáſis/ ktore słowo poſpolićie po Polſku wykłádáią bytnoſćią ábo iſtnoſćią/ ábo też oſobą/ wſzákoż káżdemu tu ná wolą dano niech káżdy iákich chce wykłádow vżywa/ gdyż trudno thy słowá Greckie właśnie wyráżone być máią ięzykiem náſzim.
      [W Greckim stoi Hypostasis/ które słowo pospolićie po Polsku wykładają bytnosćią abo istnością/ abo też osobą/ wszakoż każdemu tu na wolą dano niech każdy jakich chce wykładów używa/ gdyż trudno ty słowa Greckie właśnie wyrażone być mają językiem naszym.]

Declension

[edit]

Derived terms

[edit]
adjectives
adverbs
nouns
verb
[edit]
adjective
adverb
nouns

Collocations

[edit]

Trivia

[edit]

According to Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej (1990), osoba is one of the most used words in Polish, appearing 21 times in scientific texts, 109 times in news, 29 times in essays, 23 times in fiction, and 14 times in plays, each out of a corpus of 100,000 words, totaling 196 times, making it the 279th most common word in a corpus of 500,000 words.[1]

References

[edit]
  1. ^ Ida Kurcz (1990) “osoba”, in Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej [Frequency dictionary of the Polish language] (in Polish), volume 1, Kraków, Warszawa: Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego, page 343

Further reading

[edit]
  • osoba in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
  • osoba in Polish dictionaries at PWN
  • Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “osoba”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
  • OSOBA”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century], 07.05.2010
  • Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “osoba”, in Słownik języka polskiego
  • Aleksander Zdanowicz (1861) “osoba”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861
  • J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1904), “osoba”, in Słownik języka polskiego (in Polish), volume 3, Warsaw, page 856
  • Wanda Decyk-Zięba, editor (2018-2022), “osoba”, in Dydaktyczny Słownik Etymologiczno-historyczny Języka Polskiego [A Didactic, Historical, Etymological Dictionary of the Polish Language] (in Polish), →ISBN

Serbo-Croatian

[edit]

Etymology

[edit]

Inherited from Proto-Slavic *osoba.

Pronunciation

[edit]
  • IPA(key): /ôsoba/
  • Hyphenation: o‧so‧ba

Noun

[edit]

ȍsoba f (Cyrillic spelling о̏соба)

  1. person

Declension

[edit]

Further reading

[edit]
  • osoba”, in Hrvatski jezični portal [Croatian language portal] (in Serbo-Croatian), 2006–2024

Silesian

[edit]

Noun

[edit]

osoba f

  1. Proscribed form of ôsoba
    • 2013, Waldemar Szymczyk, editor, Rajzyntasza[4], →ISBN, archived from the original on December 1, 2021, page 34:
      W brutalnej burdzie zginęła jedna osoba, czternaścioro rannych przewieziono już do szpitala.
      One person died in a brutal brawl, and the fourteen injured have already been transferred to the hospital.

Slovak

[edit]
Slovak Wikipedia has an article on:
Wikipedia sk

Etymology

[edit]

Inherited from Proto-Slavic *osoba.

Pronunciation

[edit]

Noun

[edit]

osoba f

  1. person
  2. (grammar) person

Declension

[edit]
[edit]

References

[edit]
  • osoba”, in Slovníkový portál Jazykovedného ústavu Ľ. Štúra SAV [Dictionary portal of the Ľ. Štúr Institute of Linguistics, Slovak Academy of Science] (in Slovak), https://slovnik.juls.savba.sk, 2024