pismo

From Wiktionary, the free dictionary
Jump to navigation Jump to search
See also: písmo, Pismo, and pismò

Old Polish[edit]

Etymology[edit]

Inherited from Proto-Slavic *pisьmo. First attested in the 15th century.

Pronunciation[edit]

  • IPA(key): (10th–15th CE) /pismɔ/
  • IPA(key): (15th CE) /pismɔ/

Noun[edit]

pismo n (related adjective pismowy)

  1. script (that which is written, letters)
    • 1892 [1481], Hieronim Łopaciński, editor, Reguła trzeciego zakonu św. Franciszka i drobniejsze zabytki języka polskiego z końca w. XV i początku XVI‎[2], page 714:
      Kaplany... y tez czo pysmo czyzczi vmyeyą, mayą moviczi psalmy
      [Kapłani... i też co pismo czyść umieją, mają mowić psalmy]
    • 1907 [c. 1440], Jakub Parkoszowic, edited by Jan Łoś, Traktat o ortografii polskiej‎[3], page 413:
      A thesz gdze b bødze gruube, thako pissmem poloszysch gee
      [A też gdzie b będzie grube, tako pismem położysz je]
    • 1916 [second half of the 15th century], Stanisław Słoński, editor, Psałterz puławski‎[4], page 15 arg:
      Ten ps[alm]... znamyona na pyszmye samemu Dauid (tituli inscriptio ipsi David), to iest Kristu
      [Ten ps[alm]... znamiona na Piśmie samemu Dawid (tituli inscriptio ipsi David), to jest Krystu]
    • Middle of the 15th century, Rozmyślanie o żywocie Pana Jezusa‎[5], page 456:
      Czyy to obraz, czyye to pyssmo (superscriptio Mat 22, 20) na nyem?
      [Czyj to obraz i czyje to pismo (superscriptio Mat 22, 20) na niem?]
  2. document; official or private letter
    pismo listowe ― letter
    • 1858 [c. 1408], “Wyroki sądów miejskich czyli ortyle [Urban court rulings i.e. "Ortyls"]”, in Wacław Aleksander Maciejowski, editor, Historia prawodawstw słowiańskich [History of Slavic lawmaking], volume 6, page 110:
      Wszythky pyszma szą ludzyom zostawyony na wyedzenye y na navką
      [Wszytki pisma są ludziom zostawiony na wiedzenie i na naukę]
    • 1442, Wokabularz Raczyńskich, Biblioteki Raczyńskich w Poznaniu, sygn. 1360/I, page 151v:
      Notula pysmo listowe
      [Notula pismo listowe]
      (please add an English translation of this quotation)
  3. written piece or work
    Pismo Święte ― holy scripture
    • 1449, Gałka Jędrzej z Dobczyna (Dobszyna), Pieśń o Wiklefie‎[6], Głogówek, line 4:
      Lachowie, Niemczowie, ... wøtpiczeli w mowie y fschego pisma slowie, Wikleph prawdą powie
      [Lachowie, Niemcowie, ... wątpicieli w mowie i wszego pisma słowie, Wiklef prawdę powie]
    • Beginning of the 15th century, Kazania gnieźnieńskie‎[7], page 176b:
      A tocz gesth skonane podluk prostego pyszma te tho... svøthe ewangelie
      [A toć jest skonanie podług prostego Pisma te to... święte ewanjelije]
    • End of the 15th century, Ladislas of Gielniów, De nativitate Domini - Pieśń o narodzeniu Pańskim, Gielniów, line 22:
      Falszyvy Szydovye blądzą, pysma szwyąthego nye vydzą
      [Fałszywi Żydowie błądzą, Pisma świętego nie widzą]
    • Middle of the 15th century, Rozmyślanie o żywocie Pana Jezusa‎[8], page 43:
      Tegodla bralem rozmaythych xyąg czvda, spysalem […] v yedny xyągy. Napyrve z Evanyelye nazaranskye […] , ktorąsz svyaty Ieronym przemynyl v laczynskye pysmo
      [Tegodla brałem [z] rozmaitych ksiąg cuda a spisałem […] w jedny księgi. Napirwe z Ewanjelije nazarańskie […] , ktorąż święty Jeronim przeminił w łacińskie pismo]

Derived terms[edit]

adverbs
nouns

Descendants[edit]

  • Masurian: psismo
  • Polish: pismo
  • Silesian: pismo

References[edit]

Polish[edit]

Polish Wikipedia has an article on:
Wikipedia pl

Etymology[edit]

Inherited from Old Polish pismo.

Pronunciation[edit]

Noun[edit]

pismo n (diminutive pisemko)

  1. (countable, linguistics) script, writing system (system of graphemes used to record sounds or concepts; all letters making up a given alphabet)
  2. (countable) script, writing (way of communicating using graphic signs; act of writing; ability to write)
  3. (uncountable) handwriting (way of writing letters and numbers)
  4. (countable) script, scripture (document, especially official, written by hand or typed) [+ do (genitive) = to whom]
  5. (countable) serial, periodical, magazine (publication issued regularly)
    Synonyms: czasopismo, periodyk
  6. (chiefly in the plural) literature (literary, scientific, journalistic or other texts, treated as a whole, separated due to authorship, topic or period in which they were created)
  7. (obsolete, uncountable) script, text; writing (that what is written)
    Synonym: tekst
  8. (Middle Polish, countable) inscription
    Synonym: napis
  9. (Middle Polish, uncountable) language; text (written material in a given language)
  10. (Middle Polish, countable) letter; literal meaning (literal interpretation of something)
  11. (Middle Polish) script; literature; writing Further details are uncertain.

Usage notes[edit]

The locative singular form pismie is obsolete.

Declension[edit]

Declension of pismo
singular plural
nominative pismo pisma
genitive pisma pism
dative pismu pismom
accusative pismo pisma
instrumental pismem pismami
locative piśmie/pismie pismach
vocative pismo pisma

Derived terms[edit]

adjectives
nouns
proverbs
verbs

Trivia[edit]

According to Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej (1990), pismo is one of the most used words in Polish, appearing 17 times in scientific texts, 17 times in news, 7 times in essays, 10 times in fiction, and 5 times in plays, each out of a corpus of 100,000 words, totaling 56 times, making it the 1156th most common word in a corpus of 500,000 words.[1]

References[edit]

  1. ^ Ida Kurcz (1990) “pismo”, in Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej [Frequency dictionary of the Polish language]‎[1] (in Polish), volume 1, Kraków, Warszawa: Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego, page 370

Further reading[edit]

  • pismo in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
  • pisma in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
  • pismo in Polish dictionaries at PWN
  • Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “pismo”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
  • “PISMO”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century], 27.04.2009
  • Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “pismo”, in Słownik języka polskiego‎[12]
  • Aleksander Zdanowicz (1861) “pismo”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861‎[13]
  • A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1908), “pismo”, in Słownik języka polskiego‎[14] (in Polish), volume 4, Warsaw, page 208
  • pismo in Narodowy Fotokorpus Języka Polskiego

Serbo-Croatian[edit]

Serbo-Croatian Wikipedia has an article on:
Wikipedia sh

Etymology[edit]

Inherited from Proto-Slavic *pisьmo.

Pronunciation[edit]

  • IPA(key): /pǐːsmo/
  • Hyphenation: pi‧smo

Noun[edit]

písmo n (Cyrillic spelling пи́смо)

  1. alphabet
  2. letter, epistle
    Čeka te sedam pisama. ― Seven letters are waiting for you.
  3. script, font

Declension[edit]

Declension of pismo
singular plural
nominative písmo pisma
genitive pisma pȋsāmā
dative pismu pismima
accusative pismo pisma
vocative pismo pisma
locative pismu pismima
instrumental pismom pismima

References[edit]

  • “pismo” in Hrvatski jezični portal

Silesian[edit]

Etymology[edit]

Inherited from Old Polish pismo.

Pronunciation[edit]

  • IPA(key): /ˈpismɔ/
  • Rhymes: -ismɔ
  • Syllabification: pis‧mo

Noun[edit]

pismo n (diminutive pisymko)

  1. letter (written or printed communication)
    Synonym: list

Declension[edit]

Declension of pismo
singular plural
nominative pismo pisma
genitive pisma pism/pismōw
dative pismu pismōm
accusative pismo pisma
instrumental pismym pismami/pismōma
locative piśmie pismach
vocative pismo pisma

Further reading[edit]

  • pismo in dykcjonorz.eu
  • pismo in silling.org
  • Henryk Jaroszewicz (2022) “pismo”, in Zasady pisowni języka śląskiego (in Polish), Siedlce: Wydawnictwo Naukowe IKR[i]BL, page 111
  • Aleksandra Wencel (2023) “pismo”, in Dykcjůnôrz ślų̊sko-polski‎[15], page 477

Slovene[edit]

Etymology[edit]

From Proto-Slavic *pisьmo.

Pronunciation[edit]

Noun[edit]

písmo n

  1. letter (written message)

Inflection[edit]

 The diacritics used in this section of the entry are non-tonal. If you are a native tonal speaker, please help by adding the tonal marks.
Neuter, hard
nom. sing. písmo
gen. sing. písma
singular dual plural
nominative
(imenovȃlnik) 		písmo písmi písma
genitive
(rodȋlnik) 		písma písem písem
dative
(dajȃlnik) 		písmu písmoma písmom
accusative
(tožȋlnik) 		písmo písmi písma
locative
(mẹ̑stnik) 		písmu písmih písmih
instrumental
(orọ̑dnik) 		písmom písmoma písmi

Further reading[edit]

  • “pismo”, in Slovarji Inštituta za slovenski jezik Frana Ramovša ZRC SAZU, portal Fran
Retrieved from "https://en.wiktionary.org/w/index.php?title=pismo&oldid=79189299"