umówić
Jump to navigation
Jump to search
See also: umōwić
Old Polish[edit]
Etymology[edit]
From u- + mówić. First attested in 1386.
Pronunciation[edit]
Verb[edit]
umówić pf (imperfective umawiać)
- (transitive, intransitive) to enter into an agreement [+accusative], [+ o (accusative) = for what], [+ o (locative)] or [+ z (instrumental) = with whom], [+infinitive = to do what]
- 1959 [1386], Henryk Kowalewicz, Władysław Kuraszkiewicz, editors, Wielkopolskie roty sądowe XIV-XV wieku, Roty poznańskie, volume I, number 1:
- Jacosm przi tem bil, gdze Sandziwo[j] vmouil s *Yessztem, yse mal vpominacz P[...]kego o ten dlug
- [Jakośḿ przy tem był, gdzie Sędziwo[j] umowił sie s tem, iże miał upominać P[..]kiego o ten dług]
- 1959 [1387], Henryk Kowalewicz, Władysław Kuraszkiewicz, editors, Wielkopolskie roty sądowe XIV-XV wieku, Roty poznańskie, volume I, number 29:
- Jaco przi tem bili, gdze Wlost vmouil Swenthoslauem rok
- [Jako przy tem byli, gdzie Włost umowił z Świętosławem rok]
- 1967 [1395], Henryk Kowalewicz, Władysław Kuraszkiewicz, editors, Wielkopolskie roty sądowe XIV-XV wieku, Roty kościańskie, volume III, number 20:
- Isz Staszeg ne pomogl prawa Januszewi o tø szrecz (leg. rzecz), iaco s nym vmowil
- [Iż Staszek nie pomogł prawa Januszewi o tę rzecz, jako s nim umowił]
- 1856-1870 [1399], Antoni Zygmunt Helcel, editor, Starodawne Prawa Polskiego Pomniki, volume VIII, number 8585:
- Jacosm ne wzala v kmyecza V marcas... ani vmowila na czinsz stranczacz
- [Jakosm nie wzięła u kmiecia V marcas... ani umowiła na czynsz strącać]
- 1858 [c. 1408], “Wyroki sądów miejskich czyli ortyle [Urban court rulings i.e. "Ortyls"]”, in Wacław Aleksander Maciejowski, editor, Historia prawodawstw słowiańskich [History of Slavic lawmaking], volume 6, page 127:
- Yako sz nym (sc. z opiekadlnikiem) vmowyą woyth s *przyszyasznyky thych dzyeczy o szprawyenye thych dlugow..., thako on to ma myecz y dzyerszecz
- [Jako z nim (sc. z opiekadlnikiem) umowią wojt z przysiężniki tych dzieci o sprawienie tych długow..., tako on to ma mieć i dzierżeć]
- to hire
- 1874-1891 [Fifteenth century], Rozprawy i Sprawozdania z Posiedzeń Wydziału Filologicznego Akademii Umiejętności, volume XXIV, page 366:
- Amice, ... nonne ex denario diurno convenisti, vmovyl uel nayal sya, mecum (Mat 20, 13)?
- [Amice, ... nonne ex denario diurno convenisti, umowił uel najął się, mecum (Mat 20, 13)?]
- to set up a meeting; to converse
- Middle of the 15th century, Rozmyślanie o żywocie Pana Jezusa[1], page 198:
- Vyerzycz... mamy, yze byl przyąl (sc. szatan) czlovyeka formą na szye, v ktorey by mogl boga vznacz albo szye s nym vmovycz (in qua dominum circumducere et colloqui posset ei)
- [Wierzyć... mamy, iże był przyjął (sc. szatan) człowieka formę na sie [a pokazał sie był we człowieczym wyobrażeniu], w ktorej by mogł Boga zwie[ś]ć albo sie s nim umowić (in qua dominum circumducere et colloqui posset ei)]
Derived terms[edit]
nouns
Related terms[edit]
adjective
nouns
verbs
- mówić impf
Descendants[edit]
References[edit]
- B. Sieradzka-Baziur, editor (2011–2015), “umówić”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN
Polish[edit]
Etymology[edit]
Inherited from Old Polish umówić. By surface analysis, u- + mówić. Compare Czech umluvit.
Pronunciation[edit]
- IPA(key): /uˈmu.vit͡ɕ/
Audio 1, umówić (file) Audio 2, umówić się (file) - Rhymes: -uvit͡ɕ
- Syllabification: u‧mó‧wić
Verb[edit]
umówić pf (imperfective umawiać)
- (transitive) to appoint, to set up, to make an appointment for someone, to schedule [+accusative = whom], [+ z (instrumental) = with whom], [+ na (accusative) = what kind of appointment]
- (transitive) to agree on (to determine a determined thing in an agreement)
- (transitive, obsolete) to persuade, to convince
- Synonym: namówić
- (transitive, obsolete) to commission
- (reflexive with się) to set up, to make an appointment, to schedule [+ z (instrumental) = with whom], [+ na (accusative) = what kind of appointment]
- (reflexive with się, intransitive) to agree on something [+ z (instrumental) = with whom], [+ co do (genitive) = as to what] [+ na (accusative) = on what]
Conjugation[edit]
Derived terms[edit]
nouns
particle
Related terms[edit]
adjectives
adverb
nouns
References[edit]
Further reading[edit]
- umówić in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
- umówić in Polish dictionaries at PWN
- Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “umowić”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
- Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “umowić się”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
- “UMÓWIĆ”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century], 28.04.2016
- Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “umówić”, in Słownik języka polskiego[2]
- Aleksander Zdanowicz (1861) “umówić”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861[3]
- J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1919), “umówić”, in Słownik języka polskiego[4] (in Polish), volume 7, Warsaw, page 301
Categories:
- Old Polish terms prefixed with u-
- Old Polish terms with IPA pronunciation
- Old Polish lemmas
- Old Polish verbs
- Old Polish perfective verbs
- Old Polish transitive verbs
- Old Polish intransitive verbs
- Old Polish terms with quotations
- Polish terms inherited from Old Polish
- Polish terms derived from Old Polish
- Polish terms prefixed with u-
- Polish 3-syllable words
- Polish terms with IPA pronunciation
- Polish terms with audio links
- Rhymes:Polish/uvit͡ɕ
- Rhymes:Polish/uvit͡ɕ/3 syllables
- Polish lemmas
- Polish verbs
- Polish perfective verbs
- Polish transitive verbs
- Polish terms with obsolete senses
- Polish reflexive verbs
- Polish intransitive verbs