ի

See also: ր, Ւ, Ի, -ի, ի-, and -ի-

ի U+056B, ի ARMENIAN SMALL LETTER INI ← ժ [U+056A] Armenian լ → [U+056C]

Armenian

Pronunciation

• (Eastern Armenian, standard) IPA^(key): [i]
• (Western Armenian, standard) IPA^(key): [i]

• Audio

  (file)

Etymology 1

Letter

ի

ի lowercase (uppercase Ի)

1. The 11th letter of Armenian alphabet, called ինի (ini). Represents close front unrounded vowel: [i]. Transliterated as i.

See also

• (The Armenian script): Աա   Բբ   Գգ   Դդ   Եե   Զզ   Էէ   Ըը   Թթ   Ժժ   Իի   Լլ   Խխ   Ծծ   Կկ   Հհ   Ձձ   Ղղ   Ճճ   Մմ   Յյ   Նն   Շշ   Ոո   Չչ   Պպ   Ջջ   Ռռ   Սս   Վվ   Տտ   Րր   Ցց   Ււ   Փփ   Քք   Օօ   Ֆֆ
• (Letter combinations): ու   և   ﬔ   ﬕ   ﬓ   ﬗ   ﬖ
• (Dialectological): ՠ / ա̈   ա̊   ա̄   ը̂   է̀   էօ / օ̈   էօ̀ / օ̈̀   իւ / ո̈ւ   գ^յ   կ^յ   ք^յ   հ^յ   բՙ   դՙ   գՙ   ձՙ   ջՙ   ղՙ   ֈ   ʔ  
• (Punctuation):  ՙ    ՚   ՛   ՜   ՝   ՞   ՟   ․   ։   ֊
• (Symbols): ֏ ֎ ֍

References

• Dum-Tragut, Jasmine (2009) Armenian: Modern Eastern Armenian (London Oriental and African Language Library; 14), Amsterdam, Philadelphia: John Benjamins Publishing Company, § 1.1.1, page 13

Etymology 2

Learned borrowing from Old Armenian ի (i).

Preposition

ի • (i)

1. used in certain set phrases borrowed from Old Armenian or invented more recently by analogy

   ի դեպ ― i dep ― by the way

   ի պատասխան ― i patasxan ― in response

   ի տարբերություն ― i tarberutʻyun ― in contrast to

   ի սեր Աստծո ― i ser Astco ― for the love of God

   ի դեմս ― i dems ― in the person of

Old Armenian

Alternative forms

• յ- (y-) (before vowels)

Etymology

PIE word
*h₁én

From Proto-Indo-European *h₁én (“in”).

Preposition

ի • (i)

1. (with accusative) to, in the direction of, towards

   ե՛րթ ի տուն քո ― értʻ i tun kʻo ― go to your home!

   յերկիրն Հայոց ― yerkirn Hayocʻ ― to Armenia

   գնալ ի Հայաստան ― gnal i Hayastan ― to go to Armenia

   յարեւմտից յարեւելս ― yarewmticʻ yarewels ― from west to east

2. (with accusative) marks the indirect object with some verbs

   ի քաջութիւն զօրացն յուսացեալ ― i kʻaǰutʻiwn zōracʻn yusacʻeal ― putting confidence in the courage of the army

   հաւատալ ի նա ― hawatal i na ― to trust in someone

   փափագել յիս ― pʻapʻagel yis ― to desire me

   մատնել ի մահ ― matnel i mah ― to consign to death

   հայել ի նա ― hayel i na ― to look at him

   հայեցաւ ի Պետրոս ― hayecʻaw i Petros ― he looked at Peter

   բաշխեաց ի մարդ հաց մի ― bašxeacʻ i mard hacʻ mi ― he distributed a loaf to each person

   ի պատկեր Աստուծոյ ― i patker Astucoy ― in the image of God

3. (with accusative) with, by

   երդնուլ յարեգակն եւ ի ջուր եւ ի կրակ ― erdnul yaregakn ew i ǰur ew i krak ― to swear by sun and by water and by fire

   յասորի լեզու ― yasori lezu ― in Syriac tongue

4. (with accusative) for the purpose of, in order to

   ի սպանումն մահապարտաց ― i spanumn mahapartacʻ ― for killing the ones condemned to death

   ի փրկութիւն առաքեաց ― i pʻrkutʻiwn aṙakʻeacʻ ― he sent to save

5. (with accusative) into, to

   յարիւն դառնալ ― yariwn daṙnal ― to turn into blood

   ի յոյն լեզու փոխարկել ― i yoyn lezu pʻoxarkel ― to translate into Greek

6. (with ablative) from (almost always used with ablative)

   ի քաղաքէ ― i kʻałakʻē ― from the city

   ի տանէ ― i tanē ― from the house

   յինէն ― yinēn ― from me

   ի ծնէ ― i cnē ― from birth

   յերկրէ ի յերկինս ― yerkrē i yerkins ― from earth to heaven

   մեկնեցաւ ի Փլորենտիոյ ― meknecʻaw i Pʻlorentioy ― he departed from Florence

   որ ելանէ ի բերանոյ՝ ի սրտէ անտի գայ ― or elanē i beranoy, i srtē anti gay ― that which comes out of the mouth comes from the heart

   շրջել ի ցպոյ ― šrǰel i cʻpoy ― to walk with a stick

   ոչ կարէր տեսանել ի բազմութենէն ― očʻ karēr tesanel i bazmutʻenēn ― he could not see on account of the crowd

7. (with locative) in, on, at (place or time)

   երկն ի ծովուն ունէր եւ զկարմրիկն եղեգնիկ ― erkn i covun unēr ew zkarmrikn ełegnik ― in its labours lay in the sea also the carmine reed

   յորովայնի ― yorovayni ― in womb

   ի բանակին ― i banakin ― in the army

   բանակել էին նոքա ի լերինն ― banakel ēin nokʻa i lerinn ― they were encamped on the mountain

   յայնմ ժամանակի ― yaynm žamanaki ― at that time

   ի տունջեան եւ գիշերի ― i tunǰean ew gišeri ― by day and night

   ի սերմանելն ոմն անկաւ ― i sermaneln omn ankaw ― during sowing someone fell

   ի ննջելն ― i nnǰeln ― asleep, sleeping

   ի գնալն ― i gnaln ― in going, while going

   ի միւսում աւուրն ― i miwsum awurn ― on the next day

   ի մահուան իւրում ― i mahuan iwrum ― at the time of his death

   դի՛ք ի սիրտս ձեր ― díkʻ i sirts jer ― put it in your hearts

   ի հնձանս ― i hnjans ― in the wine-presses

   յԱրտաշատ ― yArtašat ― in Artaxata

   տեղեաց հուր ի Սոդոմ ― tełeacʻ hur i Sodom ― he caused fire to fall on Sodom

   յիս ― yis ― in me

   ի ձախմէ Դամասկոսի ― i jaxmē Damaskosi ― to the left of Damascus

   նստել ի տան ― nstel i tan ― to be at home

   ի տեղւոջ անդ ― i tełwoǰ and ― in that place

   ի նմին ամի ― i nmin ami ― in the same year

   ի գարնան ― i garnan ― in spring

   ի գլուխ իմ ― i glux im ― on my head

   ի բարկութեան իմում ― i barkutʻean imum ― in my anger

   ի հանդերձս աղտեղիս ― i handerjs ałtełis ― with soiled clothes

   ի մէջ/ի միջի ― i mēǰ/i miǰi ― in the midst or middle of, among, between, in, into, within, inside

Derived terms

Old Armenian terms prefixed with յ-

Descendants

• → Armenian: ի (i) (learned)

References

• Abrahamyan, Ašot (1976) Grabari jeṙnark [A Handbook of Old Armenian]‎^[1] (in Armenian), 4th edition, Yerevan: Luys
• Petrosean, Matatʻeay (1879) “ի”, in Nor Baṙagirkʻ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy
• Ačaṙean, Hračʻeay (1971–1979) “ի”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, Yerevan: University Press
• Martirosyan, Hrach (2010) Etymological Dictionary of the Armenian Inherited Lexicon (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 8), Leiden and Boston: Brill, page 540

Ottoman Turkish

Letter

ի • (i)

1. A letter of the Armeno-Turkish script, named ինի (ini). Represents close front unrounded vowel: [i]. Transliterated as i.

See also

• (The Armeno-Turkish script): Աա   Գգ   Եե   Զզ   Էէ   Ըը   Թթ   Ժժ   Իի   Լլ   Խխ   Կկ   Հհ   Ղղ   Ճճ   Մմ   Յյ   Նն   Շշ   Չչ   Պպ   Սս   Վվ   Տտ   Րր   Փփ   Քք   Օօ   Ֆֆ   ՚
• (Primarily in Armenian words): Բբ   Դդ   Ծծ   Ձձ   Ջջ   Ոո   Ռռ   Ցց   Ււ
• (Letter combinations): էօ   իւ   ու   նկ   նղ  
• (Punctuation): ՛   ՜   ՝   ՞   ․   ։   ֊