करण

From Wiktionary, the free dictionary
Jump to navigation Jump to search

Hindi[edit]

Etymology[edit]

Borrowed from Sanskrit करण (karaṇa).

Pronunciation[edit]

  • (Delhi Hindi) IPA(key): /kə.ɾəɳ/, [kɐ.ɾɐ̃ɳ]

Noun[edit]

करण (karaṇm

  1. articulation
  2. instrument
  3. function; doing

Declension[edit]

Derived terms[edit]

References[edit]

Pali[edit]

Alternative forms[edit]

Noun[edit]

करण n

  1. Devanagari script form of karaṇa

Declension[edit]

Sanskrit[edit]

Alternative scripts[edit]

Etymology[edit]

Derived from the root कृ (kṛ) +‎ -अन (-ana).

Pronunciation[edit]

Adjective[edit]

करण (karaṇa) stem

  1. doing, making, effecting, causing
  2. clever, skillful

Declension[edit]

Masculine a-stem declension of करण (karaṇa)
Singular Dual Plural
Nominative करणः
karaṇaḥ
करणौ / करणा¹
karaṇau / karaṇā¹
करणाः / करणासः¹
karaṇāḥ / karaṇāsaḥ¹
Vocative करण
karaṇa
करणौ / करणा¹
karaṇau / karaṇā¹
करणाः / करणासः¹
karaṇāḥ / karaṇāsaḥ¹
Accusative करणम्
karaṇam
करणौ / करणा¹
karaṇau / karaṇā¹
करणान्
karaṇān
Instrumental करणेन
karaṇena
करणाभ्याम्
karaṇābhyām
करणैः / करणेभिः¹
karaṇaiḥ / karaṇebhiḥ¹
Dative करणाय
karaṇāya
करणाभ्याम्
karaṇābhyām
करणेभ्यः
karaṇebhyaḥ
Ablative करणात्
karaṇāt
करणाभ्याम्
karaṇābhyām
करणेभ्यः
karaṇebhyaḥ
Genitive करणस्य
karaṇasya
करणयोः
karaṇayoḥ
करणानाम्
karaṇānām
Locative करणे
karaṇe
करणयोः
karaṇayoḥ
करणेषु
karaṇeṣu
Notes
  • ¹Vedic
Feminine ī-stem declension of करणी (karaṇī)
Singular Dual Plural
Nominative करणी
karaṇī
करण्यौ / करणी¹
karaṇyau / karaṇī¹
करण्यः / करणीः¹
karaṇyaḥ / karaṇīḥ¹
Vocative करणि
karaṇi
करण्यौ / करणी¹
karaṇyau / karaṇī¹
करण्यः / करणीः¹
karaṇyaḥ / karaṇīḥ¹
Accusative करणीम्
karaṇīm
करण्यौ / करणी¹
karaṇyau / karaṇī¹
करणीः
karaṇīḥ
Instrumental करण्या
karaṇyā
करणीभ्याम्
karaṇībhyām
करणीभिः
karaṇībhiḥ
Dative करण्यै
karaṇyai
करणीभ्याम्
karaṇībhyām
करणीभ्यः
karaṇībhyaḥ
Ablative करण्याः / करण्यै²
karaṇyāḥ / karaṇyai²
करणीभ्याम्
karaṇībhyām
करणीभ्यः
karaṇībhyaḥ
Genitive करण्याः / करण्यै²
karaṇyāḥ / karaṇyai²
करण्योः
karaṇyoḥ
करणीनाम्
karaṇīnām
Locative करण्याम्
karaṇyām
करण्योः
karaṇyoḥ
करणीषु
karaṇīṣu
Notes
  • ¹Vedic
  • ²Brāhmaṇas
Neuter a-stem declension of करण (karaṇa)
Singular Dual Plural
Nominative करणम्
karaṇam
करणे
karaṇe
करणानि / करणा¹
karaṇāni / karaṇā¹
Vocative करण
karaṇa
करणे
karaṇe
करणानि / करणा¹
karaṇāni / karaṇā¹
Accusative करणम्
karaṇam
करणे
karaṇe
करणानि / करणा¹
karaṇāni / karaṇā¹
Instrumental करणेन
karaṇena
करणाभ्याम्
karaṇābhyām
करणैः / करणेभिः¹
karaṇaiḥ / karaṇebhiḥ¹
Dative करणाय
karaṇāya
करणाभ्याम्
karaṇābhyām
करणेभ्यः
karaṇebhyaḥ
Ablative करणात्
karaṇāt
करणाभ्याम्
karaṇābhyām
करणेभ्यः
karaṇebhyaḥ
Genitive करणस्य
karaṇasya
करणयोः
karaṇayoḥ
करणानाम्
karaṇānām
Locative करणे
karaṇe
करणयोः
karaṇayoḥ
करणेषु
karaṇeṣu
Notes
  • ¹Vedic

Noun[edit]

करण (karaṇa) stemm

  1. helper, companion
  2. a man of a mixed class
  3. writer, scribe
  4. (music) a kind of time

Declension[edit]

Masculine a-stem declension of करण (karaṇa)
Singular Dual Plural
Nominative करणः
karaṇaḥ
करणौ / करणा¹
karaṇau / karaṇā¹
करणाः / करणासः¹
karaṇāḥ / karaṇāsaḥ¹
Vocative करण
karaṇa
करणौ / करणा¹
karaṇau / karaṇā¹
करणाः / करणासः¹
karaṇāḥ / karaṇāsaḥ¹
Accusative करणम्
karaṇam
करणौ / करणा¹
karaṇau / karaṇā¹
करणान्
karaṇān
Instrumental करणेन
karaṇena
करणाभ्याम्
karaṇābhyām
करणैः / करणेभिः¹
karaṇaiḥ / karaṇebhiḥ¹
Dative करणाय
karaṇāya
करणाभ्याम्
karaṇābhyām
करणेभ्यः
karaṇebhyaḥ
Ablative करणात्
karaṇāt
करणाभ्याम्
karaṇābhyām
करणेभ्यः
karaṇebhyaḥ
Genitive करणस्य
karaṇasya
करणयोः
karaṇayoḥ
करणानाम्
karaṇānām
Locative करणे
karaṇe
करणयोः
karaṇayoḥ
करणेषु
karaṇeṣu
Notes
  • ¹Vedic

Descendants[edit]

Noun[edit]

करण (karaṇa) stemn

  1. the act of making, doing, producing, effecting
  2. act, deed
  3. action, especially a religious one
  4. the special business of any tribe or caste
  5. calculation, especially an astronomical one
  6. an astrological division of the day
  7. (linguistics) pronunciation, articulation
  8. (grammar) a sound or word as an independent part of speech
  9. the posture of an ascetic
  10. a posture in sexual intercourse
  11. instrument, means of action
  12. an organ of sense or of speech
  13. (law) instrument, document, bond
  14. (grammar) the means or instrument by which an action is effected, the idea expressed by the instrumental case, instrumentality
  15. spell, charm
  16. rhythm, time
  17. body
  18. field
  19. mind, heart
  20. grain

Declension[edit]

Neuter a-stem declension of करण (karaṇa)
Singular Dual Plural
Nominative करणम्
karaṇam
करणे
karaṇe
करणानि / करणा¹
karaṇāni / karaṇā¹
Vocative करण
karaṇa
करणे
karaṇe
करणानि / करणा¹
karaṇāni / karaṇā¹
Accusative करणम्
karaṇam
करणे
karaṇe
करणानि / करणा¹
karaṇāni / karaṇā¹
Instrumental करणेन
karaṇena
करणाभ्याम्
karaṇābhyām
करणैः / करणेभिः¹
karaṇaiḥ / karaṇebhiḥ¹
Dative करणाय
karaṇāya
करणाभ्याम्
karaṇābhyām
करणेभ्यः
karaṇebhyaḥ
Ablative करणात्
karaṇāt
करणाभ्याम्
karaṇābhyām
करणेभ्यः
karaṇebhyaḥ
Genitive करणस्य
karaṇasya
करणयोः
karaṇayoḥ
करणानाम्
karaṇānām
Locative करणे
karaṇe
करणयोः
karaṇayoḥ
करणेषु
karaṇeṣu
Notes
  • ¹Vedic

Derived terms[edit]

Descendants[edit]

References[edit]

Further reading[edit]

  • Hellwig, Oliver (2010-2024) “karaṇa”, in DCS - The Digital Corpus of Sanskrit, Berlin, Germany.